محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی ایران، روز سه‌شنبه، ۲۷ دی‌ماه، در دیدار با هیئت بانکی و اقتصادی روسیه بر پیگیری اجرای سند اقدام مشترک بانک‌های مرکزی دو کشور و گسترش مناسبات پولی تاکید کرد.
رسانه‌های داخلی ایران از جمله روزنامه دنیای اقتصاد این گفته را چنین تفسیر کرده‌اند که ایران و روسیه به دنبال جایگزینی روبل و ریال به جای دلار در معاملات خود هستند و سعی دارند تا از سیستم بانکی میر روسیه استفاده کنند.
آقای فرزین در دیدار با ایگور لویتین، دستیار رئیس جمهور روسیه، تقویت بیش از پیش همکاری‌های پولی و بانکی میان ایران و روسیه را مهم ارزیابی کرد و گفت: «بانک مرکزی ایران آمادگی دارد تا مناسبات پولی و بانکی دوجانبه با روسیه و همچنین کشورهای دیگر دوست و همسایه را در سطحی بالا که موجبات افزایش مبادلات اقتصادی و تجاری را فراهم کند، ارتقا دهد.»
در ماه‌های گذشته ایران و روسیه با انجام مذاکراتی در تلاش برای «خنثی کردن» اثر تحریم‌های بین‌المللی و برای توسعه مناسبات اقتصادی توافق کردند که در معاملات ارزی روبل- ریال را مبنای تجارت خود قرار دهند تا صادرکنندگان و واردکنندگان از ارزهای بومی استفاده کنند.
علی صالح‌آبادی، رئیس وقت بانک مرکزی، در تیرماه سال جاری در این باره گفته بود: «علاوه بر بازگشایی نماد معاملاتی روبل و ریال در بازار متشکل ارزی، پیمان‌های پولی و بانکی مختلفی بین ایران و روسیه منعقد شده که برخی از آن‌ها شامل استفاده از پول‌های ملی در مبادلات تجاری، پرداخت‌های خرد بین شهروندان روسی و ایرانی و نحوه تبادلات مالی دو کشور است.»
در همین زمینه روزنامه دنیای اقتصاد در روز چهارشنبه، ۲۸ دی‌ماه، در گزارشی نوشت: «در ماه‌های اخیر، توافق پولی و بانکی بین ایران و روسیه در راستای کاهش تاثیر تحریم‌های آمریکا و اروپا و کم کردن وزن دلار در معاملات تجاری بین دو کشور انجام گرفت. مقامات روسی نیز صراحتا اعلام کرده‌اند که با رشد تجارت بین ایران و روسیه در چند ماه اخیر، این فرصت برای دو کشور وجود دارد تا با افزایش همکاری‌ها، تاثیر تحریم‌ها را کاهش دهند.»
برخی کارشناسان اعتقاد دارند در شرایط فعلی که انتقال پول بین ایران و روسیه نیازمند دو مرحله تبدیل ارز است، با اجرای این پیمان پولی دوجانبه، تجارت بین دو کشور ارزان‌تر خواهد شد و تسویه ارزی با مراحل کمتری انجام می‌شود.
پیمان پولی روشی جدید برای انتقال پول بین کشورها در مقایسه با سایر روش‌های انتقال پول است. با این روش، تاجران بدون تکیه به ارزهای رایج بین‌المللی ماند دلار و یورو تجارت خود را انجام می‌دهند.
ایران در سال‌های اخیر سعی کرده است در مواردی با معامله کالا به کالا یا کالا با طلا نیاز خود به دلار را کاهش دهد تا از این راه برخی تحریم‌ها را دور بزند.
برخی کارشناسان اقتصادی اما معتقدند که اقتصاد دو کشور ایران و روسیه اقتصاد قدرتمندی نیستند و تبادل کالا با واحد‌های پولی دو کشور نمی‌تواند چندان راه‌گشا باشد.
یکی دیگر از راه‌هایی که ایران و روسیه به دنبال آن هستند اتصال سیستم بانکی روسیه موسوم به میر با سیستم بانکی الکترونیک در ایران است.
در مردادماه ۱۴۰۱، مهدی صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه ایران، به خبرگزاری «اسپوتنیک» روسیه گفت: «دو کشور ایران و روسیه برای آن که مبادلات‌شان را «دلارزدایی» کنند باید سیستمی مانند سوئیفت داشته باشند.»
وی همچنین از توافق برای استفاده از کارت بانکی «میر» روسیه در ایران هم خبر داده و گفت که این سیستم به زودی در ایران راه‌اندازی خواهد شد.
کارت میر در کوبا، کره جنوبی، ترکیه، ویتنام و تعدادی از جمهوری‌های شوروی سابق مورد استفاده قرار می‌گیرد.
