بررسی دقیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ از طرف دولت ابراهیم رئیسی نشان می‌دهد که سه بانک دولتی و صداوسیما در میان زیان‌دِه‌ترین سازمان‌های کشور هستند.
تعداد شرکت‌های زیان‌ده دولتی در این لایحه بودجه به ۱۷ شرکت می‌رسد، شامل ده شرکت متعلق به بخش اقتصادی، چهار شرکت در حوزه فرهنگ، تربیت بدنی و گردشگری، و سه بانک.
در همین زمینه روزنامه فرهیختگان در گزارش خود در روز چهارشنبه، ۲۸ دی‌ماه نوشت: «تعداد شرکت‌های زیان‌ده در بودجه سال ۱۴۰۱ تنها ۲۵ شرکت ذکر شده بود، اما عملکرد شش ماهه سال جاری نشان از زیان‌دهی ۱۵۶ شرکت داشته است.»
با این استدلال، بر اساس سابقه سال‌های گذشته، نمی‌توان چندان به تعداد پایین اعلام شده شرکت‌ها در لایحه بودجه سال آینده اعتماد کرد.
در لایحه بودجه سال آینده، مجموع زیان در ۱۷ شرکت دولتی ۲۰ هزار و ۴۱۹ میلیارد تومان قید شده است.
سازمان صداوسیما بر اساس برآورد دولت در سال ۱۴۰۲ درآمد ۶۴۰۰ میلیارد تومانی خواهد داشت که با احتساب هزینه ۱۳ هزار و ۹۳۲ میلیارد تومانی آن، زیان ۷۵۳۲ میلیارد تومانی به‌جا می‌گذارد.
پس از آن نیز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با ۶۸۴ میلیارد تومان و خبرگزاری جمهوری اسلامی با ۲۶۷ میلیارد تومان قرار دارند.
در امور اقتصادی نیز به ده شرکت زیان‌ده اشاره شده که با لحاظ درآمد و هزینه جاری ارسالی به مجلس برای این شرکت‌ها، زیان دو هزار و ۴۰۱ میلیارد تومانی به دست آمده است.
شرکت سهامی راه‌آهن جمهوری اسلامی با هزار میلیارد تومان زیان در رتبه نخست قرار دارد و پس از آن سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با ۶۷۵ میلیارد تومان و سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران با ۴۳۸ میلیارد تومان زیان که تماما از محل منابع عمومی دولت تامین می‌شود حضور دارند.
در بررسی بانک‌های دولتی از لحاظ سوددهی و زیان‌دهی مشاهده می‌شود دولت برای بانک‌های کشاورزی، ملی، صنعت و معدن، توسعه صادرات، پست بانک و بانک مرکزی وضعیت سوددهی را پیش‌بینی کرده، اما برای سه بانک وضعیت زیان‌دهی پیش‌بینی شده است: به ترتیب بانک‌های سپه (زیان ۹ هزار و ۵۰۱ میلیارد تومانی)، مسکن (زیان ۸۸۱ میلیارد تومانی) و توسعه تعاون (زیان ۱۰ میلیارد تومانی) قرار دارند.
آن گونه که در لایجه بودجه سال آینده آمده است، ۵۴ درصد درآمد شرکت‌های دولتی مربوط به پنج شرکت است.
شرکت ملی نفت ایران (مادر تخصصی) با درآمد ۳۷۰ هزار میلیارد تومانی رتبه اول بیشترین درآمد را دارد.
پس از شرکت ملی نفت، شرکت پالایش نفت آبادان با ۳۰۴ هزار میلیارد تومان در رتبه دوم، شرکت ملی گاز با ۲۴۲ هزار میلیارد تومان رتبه سوم، شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند با ۲۰۸ هزار میلیارد تومان و شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران با ۱۸۳ هزار میلیارد تومان به‌عنوان پنج شرکت با بیشترین درآمد شناخته می‌شوند.
دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ برنامه‌ریزی کرده است تا از شرکت‌های دولتی ۱۴ هزار و ۲۸۹ میلیارد تومان مالیات سالانه (به‌جز مالیات معوق) دریافت کند.
این مالیات از شرکت‌های سودده در بخش‌های مختلف دریافت خواهد شد. اما در بخش پرداخت سود حدود ۱۰ هزار و ۸۵۰ میلیارد تومان معادل ۳۲ درصد از کل سود را تنها شرکت ملی نفت پرداخت می‌کند.
نگاهی به بودجه شرکت‌های دولتی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد جمع کل بودجه شرکت‌های دولتی نسبت به سال ۱۴۰۱ با رشد ۴۱ درصدی همراه بوده که این رشد برای بودجه بانک‌ها در حدود ۲۴ درصد و برای موسسات انتفاعی وابسته به دولت نیز ۶۰ درصد است.
یکی دیگر از جنبه‌های بااهمیت بودجه شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی کاهش در میزان وام‌های خارجی و دارایی‌های جاری است، چنان که بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲، وام‌های خارجی شرکت‌های دولتی با هفت درصد کاهش و دارایی‌های خارجی بانک‌ها نیز با ۷۳ درصد کاهش روبه‌رو شده است که احتمالا به دلایل تحریمی و عدم دسترسی به منابع و دارایی‌های ارزی و خارجی چنین پیش‌بینی در این خصوص انجام گرفته است.
