جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، شامگاه سهشنبه ۱۸ بهمن سخنرانی سالانه معروف به «وضعیت کشور» را در مجلس نمایندگان ایراد کرد و در آن، ضمن تأکید بر نقش رهبری خود در ایجاد ائتلاف جهانی در برابر روسیه، به موضوع بالنهای چینی نیز اشاره کرد و قول داد از کشور محافظت کند.
رسانههای آمریکایی روز ۱۶ بهمن از ساقط کردن یک «بالن جاسوسی» چین بر فراز اقیانوس اطلس با دستور شلیک جو بایدن خبر دادند. این بالن طی پنج روز پیش از آن، در مسیری مورب از جنوب شرقی ایالت آیداهو به ایالت کارولینا پرواز میکرد.
چین مدعی است این بالن به صورت تصادفی وارد حریم آمریکا شده است، اما پنتاگون روز ۱۵ فروردین اعلام کرده بود یک بالن دیگر مظنون به جاسوسی برای چین را بر فراز آمریکای لاتین رصد کرده است.
آقای بایدن در سخنرانی «وضعیت کشور» با اشاره به بالنهای چینی گفت: «من متعهد هستم که با چین کار کنم، جایی که بتوانیم منافع آمریکا را پیش ببریم و به نفع جهان باشیم. اما اشتباه نکنید: همانطور که هفته گذشته به وضوح بیان کردیم، اگر چین حاکمیت ما را تهدید کند، برای محافظت از کشورمان اقدام خواهیم کرد.»
آقای بایدن در ادامه سخنان خود به چالش روابط با چین پرداخت و گفت: «قبل از اینکه من به قدرت برسم، داستان درباره این بود که چگونه جمهوری خلق چین در حال افزایش قدرت خود و آمریکا در حال زوال در جهان است. اما شکل ماجرا دیگر تغییر کرده است.»
وی عنوان کرد که به رئیس جمهوری چین گفته است ایالات متحده به دنبال رقابت است و نه درگیری.
جو بایدن گفت: «ما در حال سرمایه گذاری برای قوی کردن آمریکا هستیم. سرمایهگذاری در نوآوری آمریکا، در صنایعی که آینده را رقم خواهند زد، صنایعی که دولت چین قصد دارد بر آنها تسلط یابد.»
وضعیت اقتصادی آمریکا
رئیس جمهوری آمریکا در آغاز سخنرانی خود انتخاب کوین مککارتی، از حزب جمهوریخواه٬ را به عنوان رئیس مجلس نمایندگان به او تبریک گفت.
جو بایدن در ادامه به دستاوردهای اقتصادی دو ساله خود اشاره کرد و گفت که دولت او از سال ۲۰۲۱ تاکنون۸۰۰ هزار شغل تولیدی ایجاد کرد که سریعترین رشد در ۴۰ سال گذشته در آمریکا است.
وی سپس اطمینان داد که اقتصاد ایالات متحده بهترین شرایط را در میان تمام کشورهای جهان دارد.
روسیه و اوکراین
بخشی از سخنرانی رئیس جمهوری ایالات متحده به جنگ اوکراین اختصاص داشت. آقای بایدن گفت، یک سال پیش برای نخستین بار در صحن کنگره «سخنرانی وضعیت کشور» را ایراد کردم، درست چند روز پس از آن که ولایمیر پوتین حمله وحشیانه خود را به اوکراین آغاز کرده بود.
او اضافه کرد: «حمله مرگبار روسیه، تداعی کننده تصاویری از مرگ و ویرانی بود که اروپا در جنگ جهانی دوم متحمل شد... تهاجم پوتین آزمونی برای اعصار بوده است. آزمونی برای آمریکا، آزمونی برای دنیا. آیا ما از ابتداییترین اصول دفاع میکنیم؟ آیا ما از حق حاکمیت دفاع خواهیم کرد؟ آیا ما از حق مردم برای زندگی آزاد از استبداد دفاع خواهیم کرد؟ آیا ما از دموکراسی دفاع خواهیم کرد؟»
رئیس جمهوری آمریکا تاکید کرد که او توانست با رهبری خود ناتو را متحد بسازد و یک ائتلاف جهانی ایجاد کند.
جو بایدن گفت: «ما در مقابل تجاوزات پوتین ایستادیم. ما در کنار مردم اوکراین ایستادیم.
او همچنین خطاب به سفیر اوکراین گفت: ««ما تا هر زمانی که طول بکشد در کنار شما خواهیم بود. ملت ما برای گسترش آزادی، عزت و صلح بیشتر، نه فقط در اروپا، بلکه در همه جای جهان تلاش می کند»
روسیه روز پنجم اسفند سال گذشته با ۱۹۰ هزار نیرو حمله به اوکراین را آغاز کرد، اما پیشروی نیروهای روس در مقابل مقاومت نیروهای اوکراینی با مشکل مواجه شده است.»
پاسخ جمهوریخواهان
سارا هاکبی سندرز، فرماندار آرکانزاس، از جانب جمهوریخواهان به سخنرانی «وضعیت کشور» جو بایدن پاسخ داد. سارا هاکبی ساندرز گفت، جمهوریخواهان به دنبال «آزادی» هستند و جو بایدن به دنبال گسترش نقش دولت است.
او همچنین جو بایدن را متهم کرد که دولت را در اختیار «افراطیهای چپ گرا» قرار داده است.
سخنرانی سالانه آقای بایدن به فاصله سه ماه پس از پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات مجلس نمایندگان ایالات متحده انجام میشود، انتخاباتی که به تسلط دموکراتها بر کنگره پایان داد تا این حزب اکنون تنها اکثریت مجلس سنا را در اختیار داشته باشد.
سخنرانی «وضعیت کشور» همچنین برای جو بایدن به مثابه فرصتی است که بتواند حمایت دموکراتها از کاندیداتوری دوباره او در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را جلب کند.
آقای بایدن در ماه نوامبر ۸۰ ساله شد و اگر در انتخابات آتی پیروز بشود در سن ۸۲ سالگی دومین دوره ریاست جمهوری خود را آغاز خواهد کرد که همین امر تردیدهایی را در بین یارانش به وجود آورده است.