نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز یکشنبه ۱۰ اردیبهشت بعد از شنیدن نظر موافقان و مخالفان در جریان استیضاح رضا فاطمی امین، وزیر صنعت و معدن و تجارت (صمت)، به او رأی اعتماد ندادند و با این حساب او از این سِمت عزل شد.
بنا بر گزارشها، در زمان رأیگیری برای عدم رأی اعتماد به وزیر صمت ۲۷۰ نماینده مجلس حضور داشتند. بر همین اساس فاطمی امین تنها ۱۳۷ رای موافق آورد و از مجلس رأی اعتماد دریافت نکرد.
فاطمی امین اولین وزیر دولت سیزدهم است که از ابتدای آغاز به کار دولت تا به حال دو بار در صحن علنی مجلس استیضاح شده است. او همچنین اولین برکناری و عدم رأی اعتماد یک وزیر در دولت سیزدهم را به نام خود ثبت کرد.
جلسه استیضاح رضا فاطمی امین، وزیر صمت، صبح یکشنبه در مجلس شورای اسلامی آغاز شد و در پی انتقادها از غیبت رئیسجمهور در این جلسه، ابراهیم رئیسی از میانه جلسه در مجلس حاضر شد.
نمایندگان موافق استیضاح به مواردی از عملکرد ضعیف او بهخصوص در حوزه صنعت خودرو و ناکارآمدی دولت رئیسی اشاره کردند.
ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری ایران، در جلسه استیضاح این وزیر کابینهاش، در دفاع از او مدعی شد که وزیر صمت «جلوی فساد و مافیا و رانت و اعمال نفوذ ایستاده است.»
وزیر صمت نیز در دفاع از خود گفت که «مافیای خودرو نمیخواهند قیمتها کاهش پیدا کند.» این در حالی است که پیشتر وزارت صمت خود اعلام کرده بود که قصد ندارد قیمت خودروها را کاهش دهد.
«ضربه خوردن» از «مافیای خودرو»
وزیر صنعت در سخنرانی دفاع از خود از وجود «اژدهای هفت سر فساد» در خودروسازی کشور خبر داد و «واحدهایی در مجلس» را متهم به دست داشتن در «مافیای خودرو» کرد.
رضا فاطمی امین گفت: «من از رئیس کمیسیون اصل ۹۰ را پرسیدم؛ در سال ۱۴۰۰ و ۹۹ قبل از تشکیل دولت مردمی یک رابطه بین یکی از واحدهای مجلس و یک شرکت خودروسازی خصوصی که متخلف است و ۱۴ هزار میلیارد پرونده در سازمان تعزیرات دارد، خودروسازی که این روزها میلیاردها تومان در کانالهای تلگرامی و سایت های زرد هزینه میکند تا وزیر را بزند؛ این مافیای خودرو است.»
وزیر صمت در جلسه استیضاح خود مدعی شد که «یک شرکت که سه هزار میلیارد تومان گرانفروشی دارد، افرادی را اجیر کرده که معاون من را به قصد کشت مضروب کردند. چه کسانی در دادگاه توصیه کردند که این متخلف آزاد شود؟»
صنعت خودروسازی ایران، بهگواهی گزارشهای رسانههای گوناگون، ازجمله بخشهای اقتصادی است که پذیرای استخدام رانتی و بیش از ظرفیت اعضای خانواده، بستگان و باندهای وابسته به نمایندگان مجلس، وزرا، مدیران دولتی، مسئولان قضایی و فرماندهان نظامی در شرکتهای تابعهٔ خودروسازان و پرداخت حقوقهای نجومی به آنان است.
دفاعیات وزیر صمت طی روز یکشنبه در حالی بیان شد که برخی از نمایندگان مجلس خود وزیر را متهم کردند که از مافیای خودرو مطلع است. روحالله حضرتپور، نماینده ارومیه گفت: «اگر شما وزیر مردم هستید چرا باندهای مافیای خودرو هفتههاست خود را به آب و آتش میزنند و دهها سناریو برای فشار به نمایندگان اجرا کردند.»
قضیه خودروهای شاسیبلند
در این جلسه بارها به موضوع «تحویل ۷۵ خودرو شاسیبلند به نمایندگان برای انصراف از استیضاح» هم اشاره شد و رضا فاطمی امین بار دیگر آن را «کذب» خواند.
دو نماینده مجلس روز ششم شهریور فاش کردند که بیش از ۷۰ دستگاه خودرو شاسیبلند به نمایندگان تحویل داده شد تا استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت) را پس بگیرند.
در پی اظهارات احمد علیرضابیگی، نماینده تبریز، در این زمینه، دولت ابراهیم رئیسی او را تهدید به پیگیری قضایی کرد اما یک نماینده دیگر مجلس نیز شامگاه چهارشنبه موضوع تحویل خودروهای شاسیبلند به نمایندگان مجلس را تأیید کرد.
با این حال، احمد علیرضابیگی روز جمعه هشتم اردیبهشت از احضارش به دادگاه در این رابطه خبر داد.
طی شش ماه گذشته، این دومین باری است که رضا فاطمی امین استیضاح میشود و علت این استیضاح دوم موضوع «بحران خودرو» عنوان شده است.
کمی پیش از این، روز ۲۹ فروردین استیضاح احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد و دارایی دولت سیزدهم هم برگزار شد اما به دلیل به حد نصاب نرسیدن تعداد امضاها، منتفی شد.
آقای خاندوزی در نشست کمیسیون اقتصادی مجلس، عملکرد خود را «افتخارآمیز» خوانده بود.
او در حالی این ادعا را مطرح کرده بود که نرخ تورم در کشور بهشدت افزایش داشته و موجهای پیدرپی گرانی کالاهای اساسی، افزایش قیمت ارز و ناتوانی دولت در پرداخت حقوق اسفندماه معلمان، از نتایج عملکرد وزیر اقتصاد بوده است.