لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۷:۱۱

اسناد افشا شده: «بدهی‌های سوریه به ایران بیشتر از برآوردها است»


علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با بشار اسد، رئیس جمهور سوریه
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با بشار اسد، رئیس جمهور سوریه

گروه هکری موسوم به «قیام تا سرنگونی»، نزدیک به «سازمان مجاهدین خلق» که هفته گذشته خبر داد سامانه‌های وزارت خارجه جمهوری اسلامی را هک کرده، در روزهای اخیر در حال انتشار اسنادی است که می‌گوید در این نفوذ سایبری به دست آورده است.

در بین اسناد منتشرشده، چند سند هم درباره بدهی‌های هنگفت سوریه به ایران است؛ موضوعی که سال‌هاست در جمهوری اسلامی محرمانه محسوب می‌شود.

اسنادی که این گروه منتشر کرده، در صورت صحت، نشان می‌دهد بودجه هزینه‌شده توسط جمهوری اسلامی در سوریه بیش از رقمی است که پیش از این برآورد می‌شد و از «پنجاه میلیارد دلار» نیز فراتر می‌رود.

گروه هکری «قیام تا سرنگونی، روز ۱۷ اردیبهشت خبر داد که به وبسایت‌ها و سامانه‌های وزارت خارجه جمهوری اسلامی رخنه کرده و شمار زیادی از اسناد و بانک‌های اطلاعاتی آنها را به دست آورده است.

ساعاتی بعد ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، حمله هکری را بی‌اهمیت و موقت دانست و در اظهاراتی مبهم گفت: اسنادی که در فضای مجازی منتشر شده، به گفته او، «غیرقابل استناد است، ارتباطی با اتفاق امروز ندارد، و صرفا بزرگ‌نمایی رسانه‌ای است.»

گروه هکری «قیام تا سرنگونی»‌ در این چهار روز اسناد بیشتری را در کانال تلگرامی خود منتشر کرد. اما سندهایی که در دو روز گذشته در این کانال منتشر شد، عمدتا به موضوع سوریه و ارتباط جمهوری اسلامی با این کشور می‌پردازد.

چند و چونِ بدهی‌ها

موضوع بدهی‌های سوریه به ایران در چند سال گذشته بیش از قبل در عرصه عمومی مطرح می‌شود. شاید نخستین بار یک نماینده مجلس بود که عدد ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار را بر زبان آورد.

این اعداد را حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در اردیبهشت ۹۹ به اعتماد آنلاین گفت.

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه حدود ۱۰ روز پیش بار دیگر به همین موضوع پرداخت و به تجارت‌نیوز گفت که «سوریه ۳۰ میلیارد دلار بدهی به ایران دارد و امیدوارم تکلیف این بدهی در سفر آقای رئیسی به سوریه مشخص شود. روسیه طلبش را از سوریه گرفت، اما ایران نه.»

اسنادی که گروه هکری «قیام تا سرنگونی» منتشر کرده شامل دستور جلسه‌های پیشنهادی است که زیرمجموعه‌های شورای عالی امنیت ملی برای مطرح شدن در جلسات رسمی این شورا تنظیم کرده‌اند.

در یکی از اسناد، مربوط به مهر ۱۴۰۰، مجموع بدهی‌های سوریه به ایران بیش از پنجاه میلیارد دلار برآورد شده است: «از سال ۹۱ تا پایان ۹۹ بیش از ۱۱ میلیارد دلار نفت در قالب طرح ربیع به سوریه ارسال گردیده است. در عین حال بر اساس اظهارات مدیرعامل شرکت ایفیک (IFIC) شرکت سرمایه‌گذاری خارجی ایران که مسئول گردآوری ارقام است، با توجه به موارد نظامی، نقدی، و….، کل مبلغ بدهی سوریه قریب ۵۰ میلیارد دلار یا بیشتر تخمین زده می‌شود و هنوز در حال استخراج نهایی این بدهی می‌باشند.»

بر اساس اسناد منتشرشده، در دستور جلسات شورای عالی امنیت ملی چند بار یادآور شده توافقنامه مهمی که سال ۹۷ بین ایران و سوریه امضا شد، «در پارلمان‌های دو کشور تصویب نشده و نمی‌شود؛ چون سوری‌ها نمی‌خواهند این توافقنامه به نفت رایگان‌شان لطمه بزند، و شورای عالی امنیت ملی هم به دلیل چند مورد سری در این توافقنامه، حاضر نیست آن را به مجلس بفرستد».

موافقتنامه همکاری‌های راهبردی و بلندمدت اقتصادی بهمن ۹۷ بین اسحاق جهانگیری، معاون اول حسن روحانی، و عماد خمیس، نخست وزیر وقت سوریه، در دمشق امضا شد و با تبلیغات گسترده‌ای در جمهوری اسلامی همراه بود.

اما بنابر اسناد منتشرشده، این موافقتنامه هرگز به اجرا در نیامد و در یکی از دستور جلسه‌ها هم ابراز نگرانی شده که در صورت عدم تصویب این موافقتنامه در پارلمان‌های دو کشور، امکان پیگیری حقوقی بدهی‌ها کاملا از بین می‌رود.

سفر چندی پیش ابراهیم رئیسی به سوریه هم باز با تبلیغات فراوانی همراه بود و مقام‌های جمهوری اسلامی،‌ ازجمله خود ابراهیم رئیسی، بارها تأکید کردند موضوعات اقتصادی «روح حاکم» بر مذاکرات در این سفر بود.

اما آن طور که حسین امیرعبداللهیان نیز پیش از این یک بار اشاره کرده است، سوری‌ها حاضر نبودند در جلسه اول به نتیجه برسند و جلسه را برای مشورت به دور بعدی موکول می‌کردند.

در یکی از اسنادی که گروه هکری نزدیک به سازمان مجاهدین منتشر کرده، در دستور جلسه به «بیم از تکرار موضوع بوسنی در ماجرای سوریه» اشاره شده است.

این جمله احتمالاً به صرف هزینه‌های هنگفت در جنگ بوسنی و هرزگوین از سوی جمهوری اسلامی و اخراج یا دست‌کم محو شدن نقش ایران در آن کشور در سال‌های بعد اشاره دارد.

با استفاده از گزارش‌های رادیو فردا؛ م.پ/ب.ب
XS
SM
MD
LG