تلویزیون عربستان سعودی روز پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت اعلام کرد که بشار اسد رئیسجمهور سوریه برای شرکت در نشست سران اتحادیه عرب وارد شهر جده در عربستان شده است.
بشار اسد قرار است روز جمعه برای نخستین بار طی ۱۳ سال گذشته در اجلاس سران اتحادیه عرب که در جده برگزار میشود شرکت کند.
این سفر حدود دو هفته پس از آن انجام میشود که کشورهای عضو اتحادیه عرب در آخرین اجلاس خود در قاهره، درباره فعال شدن دوباره عضویت دمشق در اتحادیه به توافق رسیدند.
عضویت دمشق در اتحادیه عرب بهدلیل سرکوب اعتراضات در سوریه به دست حکومت بشار اسد برای ۱۲ سال به حالت تعلیق درآمده بود.
اما در سالهای اخیر و به ویژه در ماههای گذشته، روابط دمشق با تعدادی از کشورهای کلیدی جهان عرب بهبود یافت.
سفر بشار اسد به جده چند روز پس از سفر فیصل مقداد وزیر خارجه سوریه به عربستان سعودی صورت میگیرد.
یک هفته پیش، دعوتنامه رسمی ملک سلمان، پادشاه عربستان، برای حضور بشار اسد در سیودومین نشست سران اتحادیه عرب در جده به دست او رسید.
خبرگزاری فرانسه روز پنجشنبه به نقل از تحلیلگران نوشت که در این دعوتنامه، «جلوهای از وزن دیپلماتیک» ریاض دیده میشود و به نظر میرسد که دولت عربستان خواستار احیای روابط کشورهای منطقه با دمشق برای تأثیرگذاری بر درگیریها در منطقه است.
اما کشورهای غربی، سازمانهای بینالمللی حقوق بشری و همچنین مخالفان سوری بشار اسد که در قطر مستقر هستند، نظر و موضع دیگری دارند.
در واشنیگتن، ودانت پاتل معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اخیرا بار دیگر مخالفت این کشور با احیای روابط با سوریه را تکرار کرد.
او به خبرنگاران گفت: «در نهایت، اینها تصمیمات خودشان است، اما موضع ما بسیار روشن است: ما روابط خود را با رژیم اسد عادی نمیکنیم و از کسانی که این کار را انجام میدهند، حمایت نمیکنیم».
کشورهای اروپایی نیز موضع مشابه آمریکا درباره سوریه دارند.
وزیر خارجه فرانسه با اشاره به احیای روابط دمشق با دیگر کشورهای عربی اعلام کرده که پاریس باید به حمایت از «متحدان کرد» خود، مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر و همچنین مبارزه با مصونیت حکومت سوریه از مجازات و کمک به بازگشت داوطلبانه پناهندگان به سوریه ادامه دهد.
کاترین کولونا روز چهارشنبه در کمیته روابط خارجی سنای فرانسه افزود: کشورهای عربی درباره سوریه «تقریبا به طور ناگهانی سیاست خود را تغییر دادند».
او گفت که کشورهای غربی باید به «تحلیل بهتر» شرایط منطقه بپردازند تا «بهتر پیشبینی و سریعتر اقدام کنند».
بازگشت بشار اسد به اجلاس سران کشورهای عضو اتحادیه عرب، گامی نمادین در روند پایان دادن به انزوای منطقهای اوست، اما هنوز کارشناسان درباره اینکه چنین تحولی منجر به پایان یافتن درگیریها در سوریه شود، تردید دارند.
انتظار میرود در نشست اتحادیه عرب، علاوه بر موضوع احیای روابط با سوریه، درباره وضعیت بحرانی سودان که در یک ماه گذشته صحنه درگیریهای مرگبار بوده و همچنین بحران یمن که صحنه جنگی هشت ساله است، بحث و تبادل نظر صورت گیرد.
همزمان با این اجلاس، مذاکراتی بین نمایندگان دو طرف متخاصم سودان با میانجیگری آمریکا و عربستان سعودی در جریان است.
ریاض که دو ماه پیش توافق احیای روابط با تهران را امضا کرد، همچنین برای پایان دادن به جنگ در یمن، در حال مذاکره با شبهنظامیان حوثی مورد حمایت جمهوری اسلامی است.
سفر بشار اسد به جده در حالی است که او برای شرکت در کنفرانس سازمان ملل متحد درباره تغییرات اقلیمی نیز به امارات متحده عربی دعوت شده است.
سازمان دیدهبان حقوق بشر در واکنش به این دعوت اعلام کرد: «امارات متحده عربی با استقبال از اسد، بدون گفتن کلمهای در مورد جنایات علیه بشریت تحت حاکمیت او، به پنهان کردن جنایات کمک میکند».