نخست وزیر اسرائیل روز یکشنبه ۱۴ خرداد بار دیگر آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به نظارت «ناکارآمد» بر فعالیتهای هستهای ایران و «تسلیم شدن» این سازمان در برابر فشار جمهوری اسلامی متهم کرد.
بنیامین نتانیاهو در پی گزارش هفته گذشته آژانس مبنیبر اینکه ایران پاسخی «قانعکننده» به مسئله ذرات اورانیوم یافتشده در سایت مریوان و نصب دوباره تجهیزات نظارتی داده، گفت که این نهاد ناظر سازمان ملل در خطر «سیاسی شدن» قرار گرفته است.
از آنجایی که گزارشها نشان میدهد ذخایر اورانیوم غنی شده ۶۰ درصدی ایران به میزان چشمگیری افزایش یافته، اسرائیل تهدیدهای خود با محور «حمله نظامی پیشگیرانه» در صورت شکست خوردن روشهای دیپلماتیک را شدت بخشیده است.
آقای نتانیاهو روز یکشنبه در جلسهای خطاب به اعضای کابینه خود گفت که حکومت جمهوری اسلامی «همچنان به آژانس بینالمللی انرژی اتمی دروغ میگوید و تسلیم شدن این سازمان در برابر فشار رژیم، لکه سیاهی در کارنامه این سازمان است».
نخست وزیر اسرائیل تأکید کرد چنانچه آژانس بینالمللی انرژی اتمی به یک «سازمان سیاسی» مبدل شود، فعالیتهای نظارتی آن در ایران و همچنین گزارشهایش درباره فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی «فاقد اهمیت» خواهد بود.
آژانس انرژی اتمی هنوز پاسخی به انتقادهای آقای نتانیاهو نداده است.
رسانههای حکومتی ایران در روزهای اخیر مدعی «حل و فصل» دو موضوع هستهای میان ایران و آژانس شده بودند؛ ادعایی که روز نهم خرداد از سوی رافائل گروسی، مدیرکل این سازمان رد شد.
او تأکید کرد موضوعات مورد اختلاف میان این آژانس و تهران «پیچیده» است و این اختلافها هنوز به پایان نرسیده است.
هفته گذشته اعلام شد که پاسخهای تهران به کشف ذرات اورانیوم در سایت هستهای مریوان «قانعکننده» بوده و این پرونده از نظر آژانس «مختومه است».
آژانس در تازهترین گزارش خود بسته شدن پرونده سایت هستهای «مریوان» را تأیید کرده است. این گزارش محرمانه روز دهم خرداد در رسانههای بینالمللی بازتاب پیدا کرد و هنوز به طور رسمی به نشست شورای حکام آژانس ارائه نشده است.
خبرگزاری رویترز به نقل از یک دیپلمات ارشد در وین، مقر آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نوشت این ذرات میتوانند به دلیل وجود یک معدن و آزمایشگاه شوروی سابق در آن محل باشند و آژانس سوالات بیشتری در اینباره ندارد.
اکنون نخست وزیر اسرائیل در اظهاراتی که ظاهراً پاسخی به این موضعگیری است، گفته که «بهانههای ایران درباره کشف ذرات هستهای در اماکن ممنوعه نه تنها بیاعتبارند، بلکه به لحاظ فنی ناممکن هستند».
با این حال، دیپلمات مستقر در وین به رویترز گفت ارزیابی آژانس همچنان به قوت خود باقی است که ایران چند دهه پیش در این محل آزمایشهای انفجاری انجام داده که مرتبط با «تسلیحات هستهای» بوده است.
پیش از این، تحلیلگران بارها مریوان را به «برنامه هستهای نظامی مخفی ایران» مرتبط دانسته و جمهوری اسلامی را به انجام «آزمایشهای انفجاری قوی» در این محل متهم کرده بودند.
بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۱۹ در سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد از وجود سایت «مریوان» در نزدیکی شهر آباده در استان فارس خبر داده و از آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواسته بود در اینباره تحقیق کند.
او همچنین در سخنرانی سال ۲۰۱۲ خود در سازمان ملل هشدار داده بود که غنی سازی ۹۰ درصدی توسط ایران «خط قرمزی» اسن که میتواند باعث حملات نظامی پیشگیرانه اسرائیل شود.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، هفته گذشته آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به کوتاهی در انجام وظیفه حرفهای خود متهم کرد و گفت نهادهای امنیتی اسرائیل میدانند برای تضمین امنیت کشور چه کنند.
همچنین وزارت خارجه اسرائیل در بیانیهای مختومه شدن پرونده سایت مریوان توسط آژانس را «بسیار نگرانکننده» خوانده بود.