روزنامه نیویورکتایمز با استناد به اظهارات مقامات سه کشور، از مذاکرات «بیسر و صدای» آمریکا با تهران خبر داد. فداحسین مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم میگوید ایران و آمریکا مذاکرات «مستقیم» دارند.
روزنامه نیویورکتایمز روز پنجشنبه ۲۵ خرداد از قول مقامات رسمی ایران، اسرائیل و آمریکا که به نام آنها اشارهای نشده، گزارش داده که دولت جو بایدن در حال مذاکرات «بیسر و صدا» با جمهوری اسلامی بر سر برنامه هستهای و مبادله زندانیان است.
این گزارش میافزاید مذاکرات یادشده بخشی از «تلاشهای بزرگتر» آمریکا برای کاهش تنشها و جلوگیری از «ریسک تقابل نظامی» با جمهوری اسلامی است.
منابع آگاه به این روزنامه آمریکایی گفتهاند که هدف دولت آمریکا رسیدن به یک توافق «غیررسمی و قرارداد شفاهی» با ایران است؛ موضوعی که مقامات جمهوری اسلامی از آن به «آتشبس سیاسی» تعبیر میکنند.
در این گزارش آمده که هدف از این قرارداد غیررسمی، «جلوگیری از افزایش تنشها و خصومتهای طولانیمدت میان طرفین، جلوگیری از غنیسازی در سطوح بالا در ایران، ممانعت از ارسال پهپادهای جمهوری اسلامی به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین و سرکوب خشونتآمیز اعتراضات داخلی ایران است».
یک مقام ایرانی و یک مقام دولت جو بایدن کلیات این مذاکرات را در گفت و گو با نیویورکتایمز تأیید کردهاند.
همزمان با انتشار این گزارش، فداحسین مالکی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعلام کرد در کنار مذاکرات با واسطه، مذاکرات مستقیم و بدون واسطه با آمریکا نیز انجام میشود.
پیشتر علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی بارها مذاکرات مستقیم مقامات ایران با آمریکا را ممنوع اعلام کرده بود.
آقای مالکی درباره نتایج مذاکره بدون واسطه با آمریکا گفته است «این مذاکرات بیشتر برای این است که آنها پولهای بلوکه شده جمهوری اسلامی ایران را بدهند و در بحث زندانیان و مصادیق آن هم صحبت شده است و ایران هم موافق این مسائل است. مذاکرات بدون واسطه به طور رسمی نیست».
او همچنین در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران تصریح کرد مذاکرات با واسطه عمان با آمریکاییها در بخشی از موضوعات به «نتایجی» رسیده است.
نیویورکتایمز نیز گزارش داده است که بخشی از مذاکرات غیرمستقیم دو کشور با میانجیگری عمان انجام شده است.
طی هفتههای گذشته بارها گزارشهایی درباره مذاکرات ایران و آمریکا، همچنین «نزدیک بودن توافق» منتشر شده، اما مقامات آمریکایی تلویحا این گزارشها را رد کردهاند.
دو مقام اسرائیلی به نیویورکتایمز گفتهاند که بر اساس بسته توافقی جدید که «قریبالوقوع» است، ایران باید بیشتر از سطح کنونی ۶۰ درصدی، غنیسازی اورانیوم انجام نشود.
ایران همچنین باید حملات مرگبار به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه توسط نیروهای نیابتی خود را متوقف کند، همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را افزایش دهد و از فروش موشک به روسیه خودداری کند.
در مقابل ایران نیز انتظار دارد آمریکا از افزایش تحریمها خودداری کرده، توقیف نفتکشهای حامل نفت جمهوری اسلامی را متوقف کند و دنبال تصویب قطعنامههای تنبیهی علیه ایران در آژانس و سازمان ملل نباشد.
بر اساس این گزارش، ایران همچنین از ایالات متحده انتظار دارد که میلیاردها دلار از داراییهای ایران را که استفاده از آنها محدود به اهداف بشردوستانه است، در ازای آزادی سه زندانی دوتابعیتی ایرانی-آمریکایی در تهران، آزاد کند.
مقامات آمریکایی ارتباط میان آزادی زندانیان با رفع انسداد داراییهای ایران مذاکرات هستهای را تأیید نکردهاند.
آمریکا هفته گذشته معافیتی صادر کرد که به عراق اجازه میدهد ۲.۷۶ میلیارد دلار از داراییهای جمهوری اسلامی از بابت صادرات گاز و برق به این کشور را آزاد کند و این پول برای واردات اقلام انساندوستانه توسط جمهوری اسلامی از کشورهای ثالث مورد تأیید آمریکا صرف خواهد شد.
با این حال، متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز چهارشنبه ۲۴ خرداد بار دیگر گزارشها در خصوص توافق هستهای با ایران را «نادرست» و «گمراه کننده» خواند.
آقای میلر در نشست خبری خود در پاسخ به پرسشی در خصوص توافق هستهای بین ایران و آمریکا گفت: «همانطور که دیروز گفتم شایعات در مورد توافق هستهای، موقت یا غیر آن، نادرست و گمراه کننده است.»