خبرگزاری‌های بین‌المللی به نقل از داده‌های کشتی‌رانی و دیگر منابع گزارش داده‌اند که صادرات و تولید نفت خام ایران به بالاترین میزان خود از زمان خروج آمریکا از برجام در پنج سال گذشته رسیده است.
بلومبرگ روز جمعه ۲۶ خرداد گزارش داد ایران «بیشترین» میزان نفت خام را طی پنج سال گذشته صادر کرده و «ضمن تقویت حضور مجدد خود در صحنه ژئوپولیتیک، خطراتی را برای بازار جهانی شکنندۀ نفت خام رقم زده است».
این خبرگزاری به نقل از چند منبع از جمله شرکت کپلر که در زمینه اطلاعات کالا فعالیت می‌کند، موسسه بین‌المللی انرژی اس‌وی‌بی و آژانس بین‌المللی انرژی نوشت که اکثر قریب‌به‌اتفاق نفت صادراتی ایران به چین می‌رود.
بر اساس این گزارش، جمهوری اسلامی به چین به عنوان بزرگترین واردکنندۀ نفت در جهان، نفت با زیر قیمت می‌فروشد.
همایون فلکشاهی، کارشناس ارشد شرکت کپلر، در گفت‌وگو با بلومبرگ از «رکوردشکنی» صادرات نفت خام ایران طی ماه گذشته میلادی خبر داد.
به گفتۀ این کارشناس، نفت خام ایران «برای آنهایی که می‌خواهند ریسک خریدش را بپذیرند، بسیار جالب است».
ایمان ناصری، از شرکت اف‌جی‌ای در دوبی نیز گفته است ایران مجبور شده برای رقابت با انبوه نفت خام روسیه که به دلیل تحریم‌ها از بازار اروپا خارج شده، تخفیف‌های نفت خام خود را افزایش دهد.
بر اساس اعلام این شرکت، با وجود این که تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی همچنان پابرجاست، محموله‌های نفت خام ایران از پاییز گذشته دو برابر شده و در ماه مه به حدود ۱.۶ میلیون بشکه در روز رسیده است.
همچنین طبق برآورد آژانس بین‌المللی انرژی مستقر در پاریس، تولید روزانۀ نفت ایران در ماه مه امسال (۱۱ اردیبهشت تا ۱۰ خرداد) نیز به ۲.۸۷ میلیون بشکه رسیده است که بالاترین میزان از اواخر سال ۲۰۱۸ تاکنون به شمار می‌رود.
این در حالی است که برخی منابع مثل موسسه بین‌المللی انرژی اس‌وی‌بی معتقدند که تولید نفت ایران حتی از این رقم نیز فراتر است و شاید به بیش از سه میلیون بشکه در روز برسد.
هم‌زمان، خبرگزاری رویترز نیز روز جمعه گزارش داد که صادرات نفت خام و تولید نفت ایران در سال ۲۰۲۳ با وجود تحریم‌ها به بالاترین میزان خود از زمان خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ رسیده است.
بر اساس این گزارش، مجموع صادرات نفت خام و همچنین میعانات گازی ایران در ماه مه، به ۱.۹۳ میلیون بشکه در روز رسیده است.
پیش از آن که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، این کشور را از توافق هسته‌ای ایران موسوم به «برجام» خارج کند، صادرات نفت ایران روزانه ۲.۵ میلیون بشکه بود.
رویترز با اشاره به رقم رسمی اعلام شده از سوی ایران در ماه مه، مبنی‌بر تولید بیش از سه میلیون بشکه در روز، می‌نویسد که آمار آژانس بین‌المللی انرژی به رقم رسمی اعلام شده از سوی ایران «نزدیک است».
آمار تولید نفت ایران در ماه ژانویه ۲.۶۶ میلیون بشکه اعلام شده بود.
به نوشته این خبرگزاری، این افزایش تولید در حالی اتفاق افتاده که اوپک پلاس، ائتلافی از کشورهای عضو اوپک و کشورهای متحد به رهبری روسیه، تولید خود را برای حمایت از بازار نفت کاهش می‌دهند.
سارا وخشوری، از موسسه سی‌وی‌بی، که پیشتر گفته بود دولت بایدن هیچ اقدام جدی علیه صادرات نفت ایران صورت نداده است، به رویترز گفت تحریم‌ها پابرجا هستند «اما ممکن است به طور کامل اجرا یا نظارت نشده باشد».
از سوی دیگر به گفتۀ این کارشناس انرژی، «تمام این میزان عرضه در بازار سیاه رخ داده است؛ جایی که هیچ شفافیتی وجود ندارد و بنابراین در داده‌های رسمی عرضه و صادرات جهانی منعکس نمی‌شوند».
تا لحظۀ تنظیم این گزارش، وزارت خارجه و وزارت خزانه‌داری آمریکا به پرسش رویترز مبنی‌بر این‌که آیا واشینگتن تحریم‌ها را «قاطعانه» اجرا می‌کند یا نه، «پاسخ نداده‌اند».
بر اساس اظهارات تحلیلگران و داده‌های ترابری، چین اگرچه بزرگترین مشتری نفت ایران است، اما بخشی از این نفت به سوریه و ونزوئلا هم می‌رود.
در حالی که اوپک پلاس چند روز پیش، در زمینه کاهش عرضه نفت تا سال آینده میلادی توافق کرد، اما تحلیلگران شرکت جی‌پی مورگان در گزارشی اعلام کرده‌اند اوپک پلاس نیاز به کاهش عرضه بیشتر دارد.
این تحلیلگران پیش‌بینی خود از قیمت نفت برنت در سال جاری میلادی را از ۹۰ دلار در ۸۱ دلار برای هر بشکه کاهش دادند و اضافه کردند که افزایش عرضه نفت، افزایش رشد تقاضا را خنثی می‌کند.
بلومبرگ نیز نوشت که افزایش عرضه نفت ایران، تلاش‌های سازمان کشورهای صادرکننده نفت و رهبر آن، عربستان سعودی، را برای تثبیت بازار نفت تضعیف کرده است.
