سفر یاسمین مقبلی به فضا، شناسایی دورترین سیاهچالۀ فعال، شناسایی امواج گرانشی زمینه‌ای، حرکت تلسکوپ فضایی اقلیدس و شبیه‌ساز ناسا برای زندگی در مریخ موضوعات این شماره از مجلۀ هوافضاست.
یاسمین در راه فضا
یاسمین مقبلی، فضانورد ایرانی-آمریکایی ناسا، خود را برای اولین مأموریت فضایی‌اش آماده می‌کند. خانم مقبلی قرار است فرماندهی مأموریت کرو هفت اسپیس ایکس را بر عهده داشته باشد و آن‌گونه که برنامه‌ریزی شده، روز ۱۵ آگوست ۲۰۲۳ (۲۴ مرداد) از مرکز فضایی کندی در فلوریدا راهی فضا و ایستگاه فضایی بین‌المللی شود.
این نخستین پرواز فضایی یاسمین مقبلی خواهد بود و دو فضانورد دیگر هم او را در این سفر همراهی خواهند کرد.
خانم مقبلی که اهل شهر بالدوین در ایالت نیویورک آمریکاست، مدرک مهندسی خود را از دانشگاه‌های ام‌آی‌تی و دانشکده عالی نیروی دریایی ارتش آمریکا دریافت کرد و در دوران خدمت در ارتش در بیش از ۱۵۰ مأموریت جنگی شرکت داشته است.
خانم مقبلی اواخر سال ۱۳۹۸ به‌عنوان یکی از فضانوردان جدید ناسا انتخاب شد.
شناسایی دورترین سیاهچالۀ فعال
تلسکوپ فضایی جیمزوب توانسته دورترین ابرسیاهچالۀ فعال جهان را که تاکنون دیده شده، ثبت کند.
به‌عقیدۀ دانشمندان، محل این سیاه چاله در مرکز کهکشان کهن CEERS 1019 است. نکتۀ جالب آن است که این سیاه‌چاله تنها ۵۷۰ میلیون سال پس از مهبانگ (بیگ‌بنگ) به‌وجود آمده است. این سیاه‌چاله ۹ میلیون برابر خورشید جرم دارد.
یکی از سؤال‌های مهم در این کشف، علت زمان کوتاه تولد این سیاه چاله پس از مهبانگ است. دانشمندان امید دارند حالا با کمک جیمزوب تعداد بیشتری سیاهچالۀ باستانی را کشف کنند.
بر اساس داده‌های جدید تلسکوپ جیمزوب، ۱۱ کهکشان بین ۴۷۰ تا ۶۷۵ میلیون سال پس از مهبانگ به‌وجود آمده‌اند.
شناسایی امواج گرانشی زمینه
دانشمندان موفق شده‌اند امواج گرانشی زمینه‌ای را ثبت کنند. اخترفیزیکدانان صدای امواج گرانشی کم‌بسامد را با دستگاه‌هایی بسیار پیشرفته اندازه‌گیری کرده‌اند. این امواج گرانشی به‌دلیل برخورد جرم‌های بزرگ در کیهان، مانند برخورد دو سیاه‌چاله، به‌وجود می‌آید و در جهان هستی پخش می‌شود.
این رخداد، بر اساس نظریۀ دانشمندان، می‌تواند سبب انحنای زمان و مکان شود. بر پایۀ تحقیقات اخیر، سراسر کیهان را این امواج فرا گرفته است.
تحقیقات جدید را می‌توان به‌عنوان تأییدی بر فرضیۀ اینشتین در نظر گرفت. بر اساس فرضیه نسبیت عام اینشین، جرم می‌تواند فضا-زمان را خمیده کند و در نتیجه میدان گرانشی‌ای بسازد که می‌تواند نور را منحرف کند. موج‌های گرانشی به‌وجود آمده در اثر این میدان گرانشی در سراسر گیتی پراکنده می‌شوند.
احتمالاً در آینده افزایش درک بشر از امواج گرانشی می‌تواند سبب شود دید ما نسبت به جهان هستی دچار تحول شود.
حرکت تلسکوپ فضایی اقلیدس اروپا به سمت خورشید
تلسکوپ فضایی اقلیدس اروپا هم‌اکنون به سمت خورشید در حال حرکت است. موشک فالکون ۹ شرکت اسپیس‌ایکس در ۱۰ تیر ماه تلسکوپ «اقلیدس»را به فضا حمل کرده بود.
این تلسکوپ فضایی ساخته سازمان فضایی اروپا است و هدف از ساخت آن تحقیقات درباره ماده تاریک و انرژی تاریک در کیهان است. این وسیله فضایی قرار است تا به انسان کمک کند بفهمد که ماده تاریک چگونه در ساختار و توسعه کیهان نقش دارد.
تلسکوپ اقلیدس قرار است در نهایت میان زمین و خورشید و در فاصله ۱.۵ میلیون کیلومتری زمین قرار گیرد. دو ماه طول خواهد کشید تا این وسیله فضایی در مکان مورد نظر قرار بگیرد و مأموریت خود را انجام دهد.
این تلسکوپ دارای تجهیزات نوری و اپتیکی خاص به همراه سنسورهای بسیار قوی فروسرخ است. اقلیدس توانایی تشخیص اجرام بزرگ را در فاصله ۱۰ میلیارد سال نوری دارد و می‌تواند میلیاردها کهکشان را رصد کند.
این تلسکوپ کمک می‌کند تا بشر نقشه جدیدی از کیهان ترسیم کند. کاوش مادۀ تاریک، پخش آن بین اجرام آسمانی و نقش آن در انبساط جهان هم از مأموریت‌های این تلسکوپ فضایی است.
ناسا چقدر برای تمرین زندگی در مریخ پول می‌دهد
ناسا شبیه‌سازی زندگی در محیط مریخ را شروع کرده است. بر اساس این شبیه‌سازی، چهار فضانورد مثالی به مدت یک سال در زیستگاهی مخصوص که محیط زندگی در مریخ را شبیه‌سازی می‌کند، به سر خواهند برد.
برای این مأموریت، ناسا برای هر ساعتی که داوطلبان پروژه در این شرایط بیدار باشند، ۱۰ دلار پرداخت می‌کند.
در این شبیه‌سازی، دانشمندان به تحقیق دربارۀ شرایط جسمی و پزشکی فضانوردان می‌پردازند. از طرفی ناسا قصد دارد پیش از ارسال انسان به مریخ بداند انسان چقدر قادر است برای زندگی در مریخ سازگاری داشته باشد.
در این مأموریت ورزش‌های متنوعی پیش‌بینی شده است و فضانوردان باید به کشت گیاهان در شرایط آزمایشگاهی هم بپردازند.
