یک هفته پس از حمایت روسیه از مواضع کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و امارات متحده عربی درباره جزایر سه‌گانه ایرانی در خلیج فارس، کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران، در دیدار با سفیر ژاپن در تهران، راه حل «اختلاف ارضی ژاپن و روسیه بر سر جزایر چهارگانه اقیانوس آرام» را «مذاکره مستقیم بین دو کشور» خواند.
آقای خرازی در جریان دیدار روز دوشنبه ۲۶ تیر ماه خود با کازوتوشی آیکاوا گفت: «بهترین راه برای حل‌وفصل اختلافات ارضی ژاپن و روسیه درباره چهار جزیره واقع در اقیانوس آرام، مذاکره مستقیم بین دو کشور، به ویژه با توجه به شرایط کنونی و پرتنش منطقه شرق آسیا است.»
این مقام ایرانی همچنین بر «اهمیت تحولات منطقه خاور دور و آثار جنگ اوکراین بر این منطقه» تاکید کرد و افزود: شورای راهبردی روابط خارجی جمهوری اسلامی با توجه به افزایش تحرکات نظامی و دفاعی کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در محیط پیرامونی ژاپن و احتمال وقوع درگیری‌‌های نظامی در آینده، این تحولات را با حساسیت دنبال می‌کند.
آقای خرازی در ادامه عنوان کرد که ایران «با هر گونه مداخله نظامی و نقض حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها مخالف است و بهترین راه برای حل و فصل اختلافات ارضی بین ژاپن و روسیه بر سر جزایر چهارگانه، مذاکره مستقیم بین دو کشور است.»
سایت شورای راهبردی روابط خارجی ایران، ضمن انتشار اظهارات رئیس این شورا، گزارش داد که سفیر ژاپن در واکنش به اظهارات خرازی یه «تشریح موضع کشورش درباره جنگ اوکراین و تبعات احتمالی این بحران برای ژاپن و محیط پیرامونی آن» پرداخته است.
این سایت در گزارش خود تاکید کرده که «روسیه پس از جنگ جهانی دوم، جزایر کوریل را به سرزمین خود منضم کرد، ولی ژاپن این جزایر را سرزمین شمالی می‌نامد و آن‌ها را اشغال شده توسط روسیه می‌داند»،
گزارش یادشده می‌افزاید که سفیر ژاپن در تهران در دیدار با خرازی ضمن اشاره «به اختلاف ارضی کشورش با روسیه» گفته است که «با شروع جنگ اوکراین، روسیه مذاکرات دوجانبه با ژاپن در خصوص جزایر اشغالی کوریل را متوقف» کرده است.
برخی تحلیل‌گران اظهارات کمال خرازی درباره «اختلافات ارضی روسیه و ژاپن بر سر چهار جزیره» و استفاده سایت شورای روابط خارجی جمهوری اسلامی از عنوان «جزایر اشغالی کوریل» برای جزایر مورد مناقشه میان ژاپن و روسیه را واکنشی به موضع اخیر روسیه در حمایت از بیانیه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در مورد جزایر سه‌گانه ایران دانسته‌اند.
روسیه روز دوشنبه ۱۹ تیر ماه میزبان نشست وزیران خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بود و پس از این نشست، در بیانیه مشترکی با این کشورها از ادعاهای امارات متحده عربی در مورد جزایر سه‌گانه ایرانی در خلیج فارس، تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی، و اقدام امارات برای مراجعه به «دیوان بین‌المللی دادگستری» در لاهه حمایت کرد.
موضع روسیه واکنش‌های گسترده‌ای را در میان ایرانیان در پی داشت. این میان واکنش توییتری حسین امیرعبداللهیان که ابتدا حتی حاضر نشد نام روسیه را ذکر کند، انتقادات بسیاری را برانگیخت.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران با ادامه واکنشها، روز دوشنبه ۲۶ تیر ماه و پس از گذشت یک هفته از اقدام روسیه، گفت که «از کانال‌های دیپلماتیک توضیحاتی را از مقامات روسیه دریافت کردیم اما آن را کافی نمی‌دانیم.»
جمعی از سفیران و دیپلمات‌های پیشین جمهوری اسلامی ایران دو روز پیش در بیانیه‌ای با تاکید بر اینکه «روسیه نیز چون چین، تمامیت ارضی ایران را وجه المصالحه اهداف و منافع خود» قرار داده است، حمایت مسکو از ادعاهای امارات متحده عربی در مورد جزایر سه گانه ایران در خلیج فارس را «غیرقابل قبول» خواندند.
این دیپلمات‌ها تاکید کردند که «فقدان سیاست خارجی متوازن»، اقدام مقام‌های جمهوری اسلامی در « شرق‌گرایی یک سویه و غرب‌ستیزی افراطی» تاکنون خسارات غیر قابل جبرانی را به منافع ایران وارد ساخته و سبب «میل شدید کشورهای فرصت‌طلب برای سودجویی یک‌طرفه» شده است.
