با گذشت ۵۲۸ روز از تهاجم روسیه به خاک اوکراین، در آستانه میزبانی عربستان در نشستی دو روزه در شهر جده برای بررسی راهکارهای پایان دادن به این جنگ، در حالی که رئیس هیئت اوکراینی اعزامی به اجلاس روز شنبه، ۱۴ مرداد، چنین مذاکراتی را «دشوار» توصیف کرد، ارتش اوکراین در صحنه میدانی جنگ از حملات «موفقیتآمیز به کشتیهای جنگی روسیه» خبر داد.
کییف اعلام کرد که کشتی روسی در بندر نووروسیسک در دریای سیاه توسط یک شهپاد (شناور هدایتشونده) از کار افتاد. اما مسئولیت حمله را مستقیما برعهده نگرفت.
به گزارش روزنامه بریتانیایی گاردین، شناور آبی- خاکی ۱۱۲ متری اولنگورسکی گورنیاک از ناوگان شمالی روسیه که از آن برای نقل و انتقال نیروها و تجهیزات نظامی به بنادر اشغالی اوکراین استفاده میشد، به حدی آسیب دید که روسیه آن را از عملیات خارج کرد.
مقامات روسیه به گزارش حمله شهپادی به کشتی یادشده اشاره نکردند، اما روز شنبه تأیید کردند که یک نفتکش کشورشان در تنگه «کِرچ» میان روسیه و شبه جزیره کریمه هدف حمله پهپادهای دریایی اوکراینی قرار گرفته و آسیب دیده است.
گزارش روسیه حاکی است که در بخش موتورخانه در بدنه نفتکش «سیگ» حفرهای ایجاد شد اما «خطر غرق شدن آن وجود ندارد و خدمه نفتکش آسیب ندید».
رسانههای بینالمللی اعلام کردند که نفتکش «سیگ» در کار تأمین سوخت برای جتهای جنگی روسیه بود.
حمله شهپادی در «کرچ» برای مدتی رفت و آمد روی پل این تنگه را متوقف کرد.
روسیه روز جمعه گفته بود که حمله دیگری توسط دو شهپاد اوکراینی به دو کشتی نظامی در نزدیکی بندر نووروسیسک را خنثی و شهپادها را ساقط کرد.
وزارت دفاع بریتانیا که تحولات جبهههای جنگ روسیه در اوکراین را رصد میکند، تأیید کرد که اوکراین در روزهای پنجشنبه و جمعه یک «ضربه مهم» به ناوگان روسیه در دریای سیاه وارد کرده است.
از دو هفته پیش که روسیه توافق صادرات غلات از بنادر اوکراین در دریای سیاه را تمدید نکرد، حملات دریایی متقابل تشدید شده اما اوکراین برای نخستین بار توان بیشتری از خود برای کشاندن حملات به روسیه نشان داده و از جمله نفتکشها و کشتیهای جنگی راهبردی روسیه و همچنین اماکنی در محدوده مسکو را هدف حملات شهپادها و پهپادهای خود قرار داده است.
همزمان، هانا مالیار، معاون وزیر دفاع اوکراین، روز شنبه گفت «نبردهای بسیار شدید» در جبهه باخموت در شرق کشور در جریان است و مدافعان اوکراینی «آهسته اما با اطمینان» به سوی جنوب این شهر پیشروی میکنند تا کنترل مواضع در بخش شمالی آن را تضمین نمایند.
کییف مصمم است که باخموت را که در بهار امسال در پی ماهها عملیات جنگی سخت و مرگبار از دست داده بود، دوباره به کنترل خود درآورد.
اما سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، که در روزهای گذشته از جبهههای جنگ بازدید کرده، روز جمعه گفت «باید به دشمن هنگام بیرون راندن از مواضع آسیب جدی وارد کرد».
مسکو بر اجلاس جده تنها «نظارت» خواهد داشت
در این میان، با گذشت ۵۲۸ روز از حمله روسیه به اوکراین، اجلاس عربستان برای خاتمه این جنگ با حضور مشاوران امنیت ملی و سایر مقامات از حدود ۴۰ کشور در شرایطی در روز شنبه آغاز میشود که روسیه در آن شرکت فعال نخواهد داشت.
چین که حامی روسیه است، روز جمعه اعزام یک هیئت خود به اجلاس را تأیید کرد. هیئتهای ارشدی از آمریکا و سایر کشورهای متحد اوکراین نیز برای این کنفرانس وارد جده شدهاند.
مسکو تأکید کرده که به نشست جده «دعوت نشده»، اما بر مذاکرات «نظارت» خواهد داشت و قرار شده که عربستان نیز خود نتایج مذاکرات را به آگاهی روسیه برساند.
خبرگزاری رسمی عربستان روز ۱۳ مرداد اعلام کرده بود که دولت ریاض «مشتاقانه» منتظر است تا این نشست به «تقویت گفتوگو و همکاری در سطح بینالملل در باره راههای حل بحران اوکراین از طریق دیپلماتیک و سیاسی کمک کند تا صلح و امنیت بینالمللی را تقویت کرده و از پیامدهای انسانی، امنیتی و اقتصادی بیشتر بحران در جهان بکاهد».
پیام زلنسکی در آستانه نشست جده:
احتمال داده شده که محمد بنسلمان، ولیعهد و حاکم عملی عربستان در اجلاس جده حضور یابد.
آندره یرماک، رئیس دفتر ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور که ریاست هیئت اوکراین در مذاکرات جده را برعهده دارد، جمعهشب به تلویزیون کشورش گفت انتظار دارد که گفتوگوهای اجلاس «دشوار» باشد اما اوکراین به «حقیقت تکیه دارد».
به نوشته گاردین، اوکراین قصد دارد از طریق ایجاد یک ائتلاف بزرگتر، از جمله با کشورهایی مانند هند، برزیل و آفریقای جنوبی، که تا حال در قبال یورش روسیه به اوکراین «بیطرف» بودند، حمایت از مواضع خود را تقویت کند.
ولودیمیر زلنسکی ابراز امیدواری کرده که ابتکار سیاسی عربستان به برگزاری نشست سران جهان در پاییز برای خاتمه جنگ علیه کشورش منجر شده و راهکار ده بندی اوکراین را تأیید کند.
روسیه نسخه ارائه شده از سوی اوکراین را رد کرده و تأکید دارد که از اراضی که در ۱.۵ سال جنگ به کنترل درآورده، خارج نخواهد شد. ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه مسکو هفته گذشته گفته بود نشست جده در صورتی مفید است که به غرب بفهماند طرح ارائه شده از سوی ولودیمیر زلنسکی «بیهوده» است.
آزادی اسیران، امنیت محیط زیست، امنیت غذا و انرژی در جهان و همچنین احتمال تشکیل دادگاه جرائم جنگی در میان موضوعهایی است که در اجلاس جده بررسی میشود.