تلویزیون دولتی آلمان با انتشار گزارشی دربارهٔ استفاده حکومت ایران از دوربینهای مداربسته برای مقابله با اعتراضات، از نقش شرکت آلمانی بوش در ارائه تجهیزات و دوربینها به ایران در گذشته خبر داده است.
بر اساس این گزارش که روز یکشنبه ۱۵ مرداد پخش شد، شرکت بوش تأیید کرده که طی سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ حدود هشت هزار دوربین نظارتی برای کنترل ترافیک به ایران تحویل داده، ولی تأکید کرده که این دوربینها نمیتوانند «تشخیص چهرهٔ خودکار» انجام دهند.
این شرکت در واکنش به افشای سندی دربارهٔ اینکه یکی از مدیران فروش بخش خاورمیانهاش در سال ۱۳۹۶ در دانشگاه «خاتم» تهران دورهٔ آموزشی برای آموزش تشخیص چهره برگزار کرده است، به تلویزیون آلمان گفت هیچیک از همکارانش چنین دورهای برگزار نکرده و همچنین تأکید کرد که از سال ۱۳۹۸ ارتباط تجاری با ایران ندارد.
بر اساس این گزارش، ویدئویی که سال گذشته توسط یک گروه هکری منتشر شد، رابط نرمافزاری بوش را نشان میداد که برای کنترل دوربینهای ترافیکی تقاطعها و خیابانهای تهران استفاده میشد.
بوش گفته است با وجود استفادهٔ جمهوری اسلامی از دوربینهای این شرکت، نقش مستقیمی در نظارت بر ترافیک در ایران نداشته است.
با این حال بوش تأیید کرده که این دوربینها امکان «ردیابی هوشمند» دارند. فعالان حقوق بشر در توضیح این قابلیت به تلویزیون آلمان گفتهاند با این امکانات، نیروهای انتظامی و امنیتی میتوانند تجمعات مردم را رصد کنند.
یکی از این فعالان گفته است اگر همزمان بیش از پنج یا ده نفر در تصویر دوربین ظاهر شوند، «زنگ خطر» برای پلیس به صدا درمیآید و سپس نیروهای امنیتی به محل میرسند. او گفته که فعالان حقوق بشر این قابلیت را «زنگ تشخیص جمعیت» نامگذاری کردهاند.
در گزارش تلویزیون آلمان همچنین اعلام شده که رایجترین دوربینها از این نوع در ایران متعلق به یک شرکت چینی است، اما دوربینهای تولیدی شرکتهایی از هلند، آلمان و سوئد هم در ایران به کار میروند.
احمدرضا رادان، فرماندهمل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، ۱۹ فروردین امسال تهدید کرده بود که نیروی انتظامی با استفاده از دوربینهای مداربسته و سامانههای هوشمند در سطح شهرها اقدام به شناسایی زنان بدون حجاب اجباری میکند و در صورت دریافت تذکر و تکرار آن، مخالفان حجاب اجباری به «محاکم قضایی» معرفی خواهند شد.
با این حال پس از آن هیچ گزارشی از کارآمدی این دوربینها در تشخیص خودکار چهره منتشر نشد و بعد از مدتی نیز بازگشت ونهای گشت ارشاد به خیابانها، هرچند بدون بغلنویسی عبارت گشت ارشاد، خبرساز شد.
روز گذشته نیز اعلام شد که شهرداری تهران ۴۰۰ نیرو را بهعنوان «حجاببان» با حقوق ماهانه ۱۲ میلیون تومان برای استقرار در مترو، برای ممانعت از ورود زنان بدون روسری به واگنهای مترو و تحویل آنان به نیروهای انتظامی استخدام کرده است.
با این حال، ۲۵ خرداد امسال، احمدرضا رادان بار دیگر ادعا کرد که «برخورد با کشف حجاب از طریق دوربینها» در حال اجرا است و دربارهٔ افزایش «سطح پوشش» دوربینهای نظارتی گفت «رئیس جمهور نیز با این موضوع موافق بودند و امید است بهزودی اعتباراتی برای این امر تخصیص یابد».
آقای رادان هدف از این برنامه را «تأمین هر چه بیشتر امنیت در ابعاد مختلف» عنوان کرد، با این حال در پی اعتراضات سراسری «زن زندگی آزادی» اشاره به دوربینهای نظارتی همواره بهمعنای تلاش برای کنترل معترضان و تجمعات اعتراضی بوده است.