جایزۀ سالانۀ آزادی بیان و مطبوعات آلمان موسوم به «ام۱۰۰» امسال به جنبش «زن زندگی آزادی» تعلق گرفته است، انجمن خبرنگاران آلمان خواهان آزادی نیلوفر حامدی و الهه محمدی شده‌اند و درپی افزایش ۷۸ درصدی شمار پناهجویان در آلمان قرار است اخراج پناهجویان ردشده شتاب بیشتری بگیرد.
جایزه رسانه‌ای امسال آلمان به جنبش «زن زندگی آزادی» تعلق گرفت
جایزۀ سالانۀ آزادی بیان و مطبوعات آلمان موسوم به «ام ۱۰۰» هجده سال است که در شهر پوتسدام، مرکز ایالت براندنبورگ آلمان، به نهادهای حقوق بشری، جنبش‌های اجتماعی و شخصیت‌هایی که علیه اختناق و ظلم و در دفاع از آزادی و جامعه مدنی تلاش کرده‌اند، اهدا می‌شود.
هیئت داوران این جایزۀ رسانه‌ای امسال جنبش «زن زندگی آزادی» مردم ایران رابرندۀ این جایزه معرفی کرده است؛ حرکتی که براساس بیانیۀ این جایزه «به جامعۀ مدنی زنان در ایران پویایی و توان بیشتری بخشیده است».
مراسم اهدای جایزۀ رسانه‌ای ام ۱۰۰ قرار است ۲۳ شهریور امسال با سخنرانی خانم اوروزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، در کاخ قدیمی و معروف شهر پوتسدام برگزار شود.
طبق برنامۀ ارائه‌شده، در این مراسم شیما بابایی، فعال مدنی و زندانی پیشین سیاسی در ایران، این جایزه را به نمایندگی از جنبش «زن زندگی آزادی» دریافت خواهد کرد.
در این برنامه گفته شده که خانم بابایی ۲۸ سال دارد و طی هفت سال اخیر به‌دلیل فعالیت‌های اجتماعی‌اش در ایران دو بار دستگیر و روانۀ زندان اوین شده است. او و همسرش، داریوش زند، پنج سال پیش پس از احضار مجدد از سوی دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی مجبور به خروج غیرقانونی از کشور شدند و به این ترتیب پنج سال است که در بلژیک به سر می‌برند.
به‌گفتۀ شهردار شهر پوتسدام در ایالت براندنبورگ آلمان، شیما بابایی زنی شجاع است که پس از پشت سر گذاشتن مجازات‌های سخت در زندان جمهوری اسلامی از ایران فرار کرده و در دوران تبعید نیز همچنان برای برابری حقوق و آزادی زنان کشورش مبارزه می‌کند.
این جایزه سال پیش به شهروندان اوکراین تعلق گرفت. الکسی ناوالنی، سیاستمدار مخالف حکومت ولادیمیر پوتین، هفته‌نامۀ طنز و فکاهی شارلی ابدو فرانسوی، و کورت وستر گارد، کاریکاتوریست جنجالی دانمارکی که ۱۸ سال پیش کاریکاتوری از پیامبر اسلام منتشر کرد و اعتراض گروه‌هایی از مسلمانان را به دنبال داشت، از جمله برندگان این جایزۀ معروف رسانه‌ای آلمان بوده‌اند.
تمرکز آلمان بر اخراج پناهجویان
برپایۀ آمار اداره کل پناهندگان و مهاجران آلمان، در شش ماه نخست سال جاری میلادی بیش از ۱۶۲ هزار متقاضی پناهندگی از ۱۰ کشور دنیا ازجمله ایران درخواست خود را تسلیم مقام‌های مسئول این کشور کرده‌اند. این آمار در مقایسه با زمان مشابه سال پیش ۷۸ درصد افزایش یافته است.
برای مهار این روند رو‌به‌رشد، دولت آلمان به‌عنوان پناهنده‌پذیرترین کشور اروپایی در نظر دارد در چارچوب طرح تازه‌ای مقررات مربوط به اخراج پناهجویان ردشده را تشدید کند.
در پیش‌نویس این طرح به نیروهای پلیس برای بازگرداندن پناهجویان به کشورهایشان اختیارات بیشتری داده شده و برای مثال، بر اساس این طرح، مقامات پلیس مجازند برای بازداشت آن دسته از پناهجویانی که نام‌شان در لیست اخراجی‌ها قرار گرفته است، وارد اقامتگاه‌هایشان شوند و آن‌ها را پیش از اخراج از آلمان به مدت ۲۸ روز در بازداشتگاه‌ها نگه دارند.
به گزارش وزارت کشور آلمان، طی شش ماه اول سال جاری میلادی نزدیک به ۷۹۰۰ پناهجوی ردشده اخراج و روانۀ کشورهایشان شده‌اند. در سال گذشته ۲۰۲۲ در مجموع ۱۳ هزار پناهجو مجبور به ترک آلمان شدند.
در این میان قرار بود تا پایان ماه ششم امسال ۲۷۹ هزار پناهجو که در سال‌های اخیر رد شده‌اند، به کشورهایشان بازگردانده شوند، ولی آن‌ها همچنان در آلمان به سر می‌برند. بر پایۀ همین گزارش، ۲۲۵ هزار نفر از آن‌ها از اقامتی لرزان و نه چندان مطمئن برخوردارند و به همین دلیل در آلمان از آن‌ها با توصیف پناهجویان تحمل‌شده یاد می‌شود.
رسیدگی به وضعیت این‌گونه پناهجویان با وزارت کشور آلمان است؛ وزارتی که به‌تازگی با ارسال نامه‌ای به ۱۶ دولت ایالتی، برای دومین بار از توقف اخراج پناهجویان ردشدۀ ایرانی حمایت کرده است.
وزارت کشور آلمان یکی از دلایل اصلی اخذ این تصمیم را نقض آشکار حقوق بشر و حقوق مدنی معترضان در جمهوری اسلامی اعلام کرده ویادآور شده این وضعیت نابسامان در ایران از سال گذشته به این سو تغییری نکرده است؛ بنابراین اخراج پناهجویان ردشدۀ ایرانی از آلمان به کشورشان عملی غیرمسئولانه است.
در مهرماه سال گذشته، در جریان جنبش اعتراضی «زن زندگی آزادی»، دولت آلمان به دلیل بازداشت‌های غیرقانونی و تشدید سرکوب معترضان در شهرهای ایران، در یک اقدام انسان‌دوستانه تصمیم گرفت پناهجویان ردشدۀ ایرانی تا اطلاع بعدی به کشورشان بازگردانده نشوند. با توجه به تشدید مقررات مربوط به اخراج پناهجویان ردشده که قرار است به زودی به مرحلۀ اجرا درآید، دولت آلمان برای دومین بار توقف حکم اخراج پناهجویان ایرانی را تمدید کرده است.
درخواست آزادی نیلوفر حامدی و الهه محمدی
فدراسیون جهانی روزنامه‌نگاران و انجمن خبرنگاران آلمان خواهان آزادی نیلوفر حامدی و الهه محمدی شده‌اند.
فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران هم در بیانیه‌‌ای به چند زبان ازجمله فارسی، ضمن بی‌اساس خواندن اتهام‌های انتسابی علیه نیلوفر حامدی، خبرنگار روزنامه شرق، و الهه محمدی، خبرنگار روزنامه هم‌میهن، که بیش از ۱۰ ماه است در زندان به سر می‌برند، خواهان لغو همۀ اتهام‌ها و آزادی این دو و همۀ روزنامه‌نگاران زندانی در جمهوری اسلامی شده است.
رئیس این فدراسیون اتهام‌ها علیه نیلوفر حامدی و الهه محمدی را محکوم کرده و با تأکید بر این‌که روزنامه‌نگاری جرم نیست، از حکومت جمهوری اسلامی خواسته است تمامی فعالان رسانه‌ای در ایران را آزاد کند.
خانم‌ها حامدی و محمدی پس از آن بازداشت شدند که گزارش‌هایشان از کشته‌شدن مهسا امینی در بازداشتگاه پلیس گشت ارشاد در تهران و همچنین مراسم خاکسپاری مهسا در سقز منتشر شد. بازداشت این دو خبرنگار بازتاب جهانی گسترده‌ای داشته که همچنان ادامه دارد.
علاوه‌بر فدراسیون جهانی روزنامه‌نگاران، انجمن خبرنگاران آلمان هم از دستگاه قضایی جمهوری اسلامی خواسته است نیلوفر حامدی و الهه محمدی را آزاد کند. به‌گفتۀ این انجمن، این دو روزنامه‌نگار تنها به وظیفۀ خود عمل کرده‌اند و در عرصۀ روزنامه‌نگاری این کار نه ربطی به جاسوسی دارد و نه به دیگر اتهام‌ها مرتبط است.
انجمن روزنامه‌نگاران آلمان در ادامه یادآورشده، اگر گزارش‌های این دو روزنامه‌نگار نمی‌بود، شاید هیچ‌گاه دنیا از مرگ مهسا امینی باخبر نمی‌شد.
جلسه پایانی دادگاه نیلوفر حامدی و الهه محمدی روزهای سوم و چهارم مرداد ماه در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران در حالی برگزار شد که این دو روزنامه‌نگار همۀ اتهامات را رد و تأکید کردند که در کار روزنامه‌نگاری خود صدای مردم بوده‌اند و به آن افتخار می‌کنند.
