هفت انجمن علمی ایران با انتشار بیانیهای ضمن اعتراض به «اخراج گسترده استادان و برخوردهای امنیتی با دانشجویان»، آن را «هجومی همه جانبه به نهاد علم در کشور» خواندند.
در این بیانیه آمده است: «با تاسف و درد این روزها جامعه علمی ایران با پدیده اخراج گسترده و برخوردهای امنیتی با دانشجویان مواجه است» و این اقدامات «بیش و پیش از هر چیز استقلال و توانمندی نهاد دانشگاه و نهایتا امکان توسعه علمی کشور را به مخاطره» انداخته است.
انجمن انسان‌شناسی ایران، انجمن ایرانی اخلاق در علوم و فناوری، انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، انجمن جمعیت‌شناسی ایران، انجمن حقوق‌شناسی ایران، انجمن حقوق اساسی ایران و انجمن جامعه‌شناسی ایران تهیه‌کنندگان این بیانیه هستند.
بیانیه یادشده با اشاره به «لغو و عدم تمدید قراردادها، بازنشستگی اجباری استادان برجسته و منتقد» و «اعمال فشار و محدودیت بر دانشجویان و اخراج آنها»، هشدار می‌دهد که این اقدامات حکومتی در کنار «سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی برای وارد کردن افراد خاص به دانشگاه‌ها» و «تبلیغ و رشد شبه‌علم»، منجر به «زوال سرمایه انسانی و نظام نخبگی کشور» شده و «افق توسعه و الزاما توسعه همه جانبه را تیره می‌کند.»
بیانیه هفت انجمن علمی ایران در ادامه می‌افزاید که «اخراج استادان و برخورد با دانشجویان»، اتفاقی منفرد و مقطعی نیست بلکه «تکمیل فرایندی است که هدف آن کنترل تام و تمام نهاد علم از سوی مراکز قدرت و تغییر ساختار و نقش دانشگاه و مولفه‌های آموزشی و پژوهشی و مدنی دانشگاه است.»
این بیانیه خاطرنشان می‌کند: «اگر خرافات، باورهای شبه علمی رواج یابند، و دانشگاه به باشگاه سیاسی تبدیل شود و به چشم محلی برای توزیع امتیاز برای وفاداران به نظام سیاسی نگاه شود، حاصلی جز تشدید ناامیدی و نابرابری، خالی شدن ظرفیت انسانی جامعه و در نهایت ضعیف شدن کشور نخواهد داشت.»
اعتراض دانشجویان دانشگاه فردوسی به «بخشنامه تفکیک جنسیتی»
همزمان دانشجویان و دانش‌آموخته‌گان دانشگاه فردوسی مشهد در بیانیهای خواهان لغو بخشنامه اجرای «تفکیک جنسیتی» در این دانشگاه شدند و به «موج اخراج استادان و دانشجویان» اعتراض کردند.
در این بیانیه که به امضای ۱۰۸ تن رسیده است، دانشجویان و دانش‌آموخته‌گان دانشگاه فردوسی مشهد ، خطاب به مقام‌های دانشگاه فردوسی و وزارت علوم نوشتند: «باید هرچه سریع‌تر، تعلیق و اخراج دانشجویان را لغو کرده و هر چه زودتر اساتید اخراجی دانشگاه را به جایگاه پیشین‌شان بازگردانده و ضمن جبران خسارات وارده به آنها، به شیوه علنی از آنها درخواست بخشش کنید.»
این بیانیه با اشاره به «بخشنامه» مدیریت دانشگاه فردوسی برای «اجرای تفکیک جنسیتی» در کلاس‌های درس این دانشگاه، افزود: «شما امر به تفکیک جنسیتی در هر محیط دانشگاه می‌کنید؛ بعد از تفکیک جنسیتی و اجرای تبعیض جنسیتی در فضاهای سبز، بوفه‌ها و سلف‌های دانشگاه» اکنون می‌خواهید «کلاس درس، کارگاه و آزمایشگاه» را هم «به قلمرو تبعیض‌تان» اضافه کنید.
دانشجویان و دانش‌آموخته‌گان دانشگاه فردوسی مشهد همچنین «تعویق در بازگشایی دانشگاه» را اقدام دیگری از جانب حکومت برای «منفک کردن دانشگاه و جامعه» و «جعل تاریخ» خواندند.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «ما دانشجویان و دانش‌آموختگان دانشگاه فردوسی مشهد، به شدت موضع خواهیم گرفت در برابر بدطینتی جنون‌آمیزی که دانشگاه را به مغاک انحطاط کشانده و آن را در لبه پرتگاه قرار داده است» و «مانع سقوط دانشگاه به دره جهل‌زایی و دگرآیینی خواهیم شد.»
امضاکنندگان بیانیه همچنین بر لزوم «لغو هرگونه تبعیض جنسیتی در دانشگاه» تاکید کردند و افزودند که «دانشگاه باید در موعد هر ساله» خود بازگشایی شود.
بازنشستگی اجباری حسین مفتخری، استاد دانشگاه خوارزمی
در همین حال و در ادامه موج اخراج و تعلیق استادان دانشگاه‌ها، شوراهای صنفی دانشجویان کشور روز دوشنبه ۲۰ شهریور ماه گزارش داد که «حسین مفتخری، استاد تمام رشته تاریخ دانشگاه خوارزمی» پس از هفت ماه قطع حقوق به خاطر امضای بیانیهای در اعتراض به سرکوب دانشجویان، «اجبارا و به صورت غیرقانونی بازنشسته اعلام شده است.»
اتحادیه انجمن علمی‌دانشجویی تاریخ در نامه‌ای به رئیس دانشگاه خوارزمی، با اعتراض به بازنشستگی اجباری و غیرقانونی حسین مفتخری، خواهان بازگشت این استاد به دانشگاه و ادامه تدریس او شد.
ابعاد «تعلیق» و «اخراج» استادان چنان گسترده است که شوراهای صنفی دانشجویان کشور پیشتر آن را بخشی از «پروژه بزرگ‌تر تصفیه دانشگاه‌ها در سراسر کشور» خوانده است.
