ده‌ها کشور عضو سازمان ملل با انتشار بیانیه مشترکی در روز چهارشنبه، ۲۲ شهریورماه، بر لزوم همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکید کردند.
بر اساس بیانیه مشترکی که به امضای ۶۳ کشور، از جمله تمام اعضای اتحادیه اروپا و آمریکا رسیده، آخرین گزارش‌های آژانس حاکی از آن است که مسائل پادمانی مربوط به مواد و فعالیت‌های هسته‌ای احتمالی اعلام نشده در ایران به دلیل «همکاری ناکافی» جمهوری اسلامی حل نشده است.
این بیانیه که نسخه‌ای از آن در سایت نمایندگی آمریکا در سازمان ملل منتشر شده، می‌افزاید همچنین مسائل جدیدی در رابطه با تعهدات ایران به اجرای پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای مطرح است.
این کشورها همچنین به گزارش اخیر آژانس اشاره کرده‌اند که می‌گوید ایران در چند ماه منتهی به ژوئن، دو ماه پیش، همکاری‌هایی با این نهاد بین‌المللی داشته، اما از آن زمان این همکاری‌ها معوق مانده است.
در جریان سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به ایران در زمستان ۱۴۰۱، جمهوری اسلامی متعهد شد که همکاری‌ها با آژانس برای شفاف‌سازی کشف آثار اورانیوم در سایت‌های اعلام نشده خود و همچنین افشای آثار اورانیوم ۸۳.۷ درصدی در فردو را آغاز کند.
آژانس تاکنون همکاری ایران در مورد سایت «آباده» و اورانیوم ۸۳.۷ درصدی که بسیار نزدیک به سطح غنی‌سازی برای ساخت بمب هسته‌ای است را تایید کرده، اما ایران کماکان درباره موضوعات دیگر شفاف‌سازی نکرده است.
بیانیه مشترک ۶۳ کشور همچنین از عدم اجازه و صدور روادید ایران برای بازرسان مجرب آژانس انتقاد کرده و می‌گوید این موضوع بر همکاری‌ها تاثیر منفی می‌گذارد.
در این بیانیه آمده است: «ایران باید درباره منشاء اورانیوم کشف شده در سایت‌های هسته‌ای اطلاعات معتبر داده و درباره وجود سایت‌های احتمالی دیگر اطلاع‌رسانی کند. جمهوری اسلامی باید تمامی اسناد مورد نیاز آژانس را تحویل داده و اجازه دسترسی به بازرسان بدهد.»
این بیانیه مشترک همچنین به امضای برخی کشورهای منطقه‌ای مانند عربستان، کویت، امارات و ترکیه رسیده است.
همزمان سه کشور اروپایی عضو برجام شامل بریتانیا، فرانسه و آلمان نیز با انتشار بیانیه مشترکی در همین روز هشدار دادند که حجم ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران ۱۸ برابر سطح مجاز بر اساس برجام است.
بیانیه این سه کشور می‌افزاید ایران در سه سطح ۵ درصدی، ۲۰ درصدی و ۶۰ درصدی غنی‌سازی اورانیوم انجام می‌دهد و آژانس قادر نیست عدم تمایل ایران به ساخت بمب هسته‌ای را تایید کند.
این گزارش به طیفی از موارد عدول جمهوری اسلامی از مفاد برجام مانند نصب هشت آبشار از سانتریفیوژهای پیشرفته، کشف آثار اورانیوم ۸۳.۷ درصدی در فردو، اجازه ندادن به بازرسی‌های آژانس اشاره کرده و می‌گوید که آژانس با چالش عدم اشراف بر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی مواجه است.
پیشتر در روز چهارشنبه اتحادیه اروپا نیز با انتشار بیانیه‌ای از گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره توسعه برنامه اتمی ایران ابراز نگرانی کرده و گفته بود که اقداماتی نظیر ممانعت از نصب دوربین‌های نظارتی آژانس در تاسیسات هسته‌ای ایران شرایط را پیچیده‌تر کرده است.
این بیانیه‌ها دو روز پس از آن منتشر می‌شود که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، با اشاره به گذشت دو سال و نیم از تصمیم تهران به توقف اجرای پروتکل الحاقی تاکید کرد که تنها پس از حل مسائل پادمانی باقی‌مانده، آژانس در جایگاهی خواهد بود که بتواند برنامه هسته‌ای ایران را «صلح‌آمیز» بنامد.
