بررسي نقش نهادها و قوانين موازي و متضاد در نابودي جنگل‌هاي ايران

رئيس سازمان جنگلها و مراتع گفت که وجود قوانين معارض، موازي و متضاد، حفاظت از منابع طبيعي و به خصوص جنگل ها را با مشکل مواجه کرده است. مقامات ايراني و نيز کارشناسان بارها نسبت به نابودي جنگل هاي شمال ايران هشدار داده اند. دکتر اسماعيل کهرم، کارشناس محيط زيست در تهران، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که وجود نهادهاي موازي فعال در اين زمينه را از دلايل اصلي نابودي جنگل ها است. وي مي افزايد وزارت منابع طبيعي، سازمان جنگل ها وابسته به وزارت جهاد کشاورزي، و از طرفي سازمان حفاظت محيط زيست از جمله اين نهادها هستند. آقاي کهرم مي گويد نگرش برخي از اين نهادها بهره برداري از جنگل تا آخرين درخت است، و نگرش برخي حفاظت هست، بدون اجازه دادن به قطع حتي يک درخت. به گفته آقاي کهرم آمار بين سال هاي 1365 تا 1371، حدود 200 هزار هکتار از جنگل هاي ايران از بين رفته اند. وي مي گويد خوشبختانه گرچه در نخستين گام هاي تاسيس سازمان هاي غير دولتي يا NGO ها هستيم، اما اينها در جهتي حرکت مي کنند که اين مشکلات را به گوش مسئولين برسانند. فريبا مودت (راديوفردا): مسائل زيادي سالهاي سال است که گريبان محيط زيست ايران را گرفته، اما ظاهراً جز هشدارهاي گاه به گاه از جانب مقامهاي مسئول و غير مسئول گام ديگري در جهت حل آن برداشته نشده است. رئيس سازمان جنگلها و مراتع گفته است وجود قوانين معارض، موازي و متضاد حفاظت از منابع طبيعي بخصوص جنگلها را با مشكل مواجه كرده است. مقامات ايراني و نيز كارشناسان بارها نسبت به نابودي جنگلهاي شمال ايران هشدار داده اند. درباره نابودي جنگلها در ايران گلناز اسفندياري همكار راديوفردا با دكتر اسماعيل كهرم كارشناس محيط زيست در تهران گفتگو كرده است. دكتر كهرم وجود نهادهاي موازي فعال در زمينه جنگلها را از دلايل اصلي مي داند كه باعث نابودي جنگلها شده است. دكتر اسماعيل كهرم (كارشناس محيط زيست، تهران): آنچه كه بيشتر موجب نگراني هست ظاهراً تعدد تشكيلاتي است كه با مساله جنگل سر و كار دارند. طبعاً هر كدام از اينها مقرراتي را وضع و سعي مي كنند اجرا كنند و درنتيجه گاهي اين گونه فعاليتها موازي هم هستند و گاهي مخالف هم سعي در خنثي كردن دارند. گلناز اسفندياري (راديوفردا): آقاي دكتر منظورتان چه نهادهايي است؟ دكتر اسماعيل كهرم: وزارت منابع طبيعي داريم. سازمان جنگلها وابسته به وزارت جهاد كشاورزي و از طرفي سازمان حفاظت از محيط زيست هم عهده دار حدود 10% از جنگلهاي كشور شده است. هر كدام از اينها به نحوي به اين جنگلها نگرش دارند. در نتيجه برخي از اينها نگرششان بهره برداري از جنگل احتمالاً تا درخت آخر هست و برخي ديگر حفاظت بدون اجازه دادن به قطع حتي يك اصله درخت هست. چطور اين گونه سياستها و خط مشي ها مي تواند در مورد جنگلي كه هر روزه وسعت آن در حال كمتر شدن است كاربرد داشته باشد. گ.ا.: چه آمار دقيقي در مورد ميزان نابودي سطح جنگلها در ايران موجود هست؟ دكتر اسماعيل كهرم: بر حسب آمار و ارقام سالهاي 1365 تا 1371 جنگل زدايي حدود 200 هزار هكتار در سال است. بنده تصور مي كنم اين ميزان افزايش پيدا كرده است. وقتي آمار سالهاي متمادي را مقابلمان مي گذاريم و نگاه مي كنيم متأسفانه مي بينيم ميزان بهره برداري به مراتب بيش از كاشت بوده است. اين است كه جنگلهاي ما دارند به تدريج آب رفته و وسعتشان كاهش پيدا مي كند. عليرغم تمام اخطارهايي كه حتي تشكيلات دولتي مي دهند همين تشكيلات دولتي مانند سازمان حفاظت از محيط زيست مي گويد تخريب جنگلهاي شمال از حدي گذشته كه از حد بدون بازگشت هم رد كرده است. اين آماري است كه خود آقاي رئيس جمهوري داد كه در ظرف سي سال گذشته جنگلهاي ما به نصف تقليل پيدا كرده و مردم ايران الآن نسبت به اين مساله آگاه هستند. شما وقتي در ايران سفر مي كنيد بخصوص در خطه شمال مي بينيد واقعاً مردم اين سؤال را و اين نگراني را پيش شما مي آورند و مي گويند بالاخره اين جنگلهايي كه ما داريم و مي بينيم كه هر روز از وسعتش كاسته مي شود به كجا مي رسد. گ.ا.: آقاي دكتر آيا اين نگراني مردم با اقدامهايي هم توأم هست؟ دكتر اسماعيل كهرم: خوشبختانه بله. گرچه ما در اولين قدمهاي تأسيس N.G.O. ها يا سازمانهاي غير دولتي هستيم ولي اينها واقعاً در جهتي دارند حركت مي كنند كه به گوش مسئولين برسانند كه مثلاً فردا در استان مازندران و شهر ساري قرار است انجمن زنان مبارزه با آلودگي محيط زيست تجمعي داشته باشند و صداي نگراني خود را به گوش مقامات برسانند. قرار است بچه هاي خود را ببرند و بگويند اين مملكت اين جنگل اين مواهب طبيعي كه خداوند در اختيار ما گذاشته متعلق به اينها هم هست.