مصر: اولویت باید تضمین آتش‌بس در غزه باشد؛ «تدابیر امنیتی جدید» برای تردد مقام‌های حماس

یکی از کودکانی که احتمال زیاد داده شده شامگاه جمعه آزاد شود، آویگایل عیدان، سه ساله است که روز سوم آذر تولد او نیز است و چهار ساله خواهد شد

اعضای حماس پدر و مادر او را روز ۱۵ مهر در برابر چشم او در کیبوتص «کفار عازا» کشتند و خود این طفل را به غزه ربودند.

خواهر و برادر شش و۹ ساله او با پنهان کردن خود در کمدی در خانه در روز حمله، نجات یافتند. آن‌دو نزدیک به یک شبانه‌روز در کمد پنهان بودند.

پدر آویگایل، روعی عیدان، خبرنگار عکاس روزنامه یدیعوت آحرونوت بود. جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، در هفت هفته گذشته بارها نام آویگایل را بیان کرده است.

معلوم نیست یک نوزاد اسرائیلی دیگر که در روز ربوده شدن ۹ ماه داشت، در میان آزادشدگان احتمالی روز جمعه خواهد بود یا نه. شمار کودکان اسرائیلی ربوده شد به غزه ۳۹ نفر است.

خانواده‌های اسرائیلی‌هایی که قرار نیست عزیزشان در این مرحله آزاد شود، در گفت‌وگو با رسانه‌های اسرائیل، از شادی خانواده‌های دیگر ابراز خشنودی می‌کنند و همزمان از دولت اسرائیل می‌خواهند برای آزادی عزیز آن‌ها نیز به تلاش ادامه دهد.

بنیامین نتانیاهو و سایر مقامات این کشور تأکید کرده‌اند تا آزادی «آخرین» تن از افراد ربوده شده، به کوشش ادامه خواهند داد و رها کردن اسرائیلی‌های دربند را رسماً یکی از دو هدف اصلی جنگ، در کنار فروپاشی حکومت حماس در غزه، عنوان کرده‌اند.

خبرنگار رادیوفردا از اسرائیل گزارش می‌دهد که مردم در این کشور خود را آماده کرده‌اند تا از نخستین گروه از کودکان و زنان اسرائیلی که طبق توافق میان دولت این کشور و گروه افراطی حماس قرار است شامگاه جمعه، سوم آذر، به وقت محلی، پس از ۴۹ روز آزاد شوند، استقبال کنند.

تدارکات گسترده‌ای در شهرهای اسرائیل، از جمله تل‌آویو که محل مرکزی ستاد خانواده‌های اسرائیلی‌های ربوده شده است، برپا شده و هنرمندان بسیاری در این شادمانی عمومی مشارکت کرده و برای مردم برنامه اجرا می‌کنند.

رسانه‌های اسرائیل در این ارتباط برنامه‌های ویژه با حال و هوای جشن و استقبال از شهروندان خود پخش می‎‌کنند، و از فضای هیجان و تب‌وتاب شدید بر فضای افکار عمومی خبر می‌دهند اما در همین حال رسانه‌ها پیاپی تأکید دارند که وضعیت هنوز مبهم و سیال است و نمی‌توان به تحقق وعده حماس اطمینان کامل کرد.

با این حال، در میدانی در تل‌آویو که موزه بزرگ این شهر در آن قرار دارد و از آغاز جنگ «میدان ربوده‌شدگان» نامیده شده، میزی طولانی با ۲۳۹ صندلی در حالی که رومیزی برای «شام شب شبات» به روی آن انداخته شده، با تزیینات نمادین دیگر قرار گرفته است.

شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل اعلام کرده هر ۱۳ نفری که روز جمعه آزاد می‌شوند، از ساکنان یک کیبوتص هستند.

به گزارش خبرنگار ما در اسرائیل، با وجود تدارکات و جشن‌های بزرگ اسرائیلی‌ها در استقبال از آزادشدگان احتمالی در شامگاه جمعه، قرار نیست مردم و رسانه‌های این کشور فعلاً آن‌ها را ببینند.

ارتش اسرائیل آزادشدگان را در خاک مصر تحویل خواهد گرفت و آن‌ها را با بالگرد به پنج بیمارستان که هر یک بخش‌هایی ویژه را برای درمان جسمی و روحی این افراد اختصاص داده‌اند، منتقل خواهند کرد. خانواده‌ها بدور از دوربین‌ها در ساعات اولیه با عزیزان خود دیدار خواهند کرد.

روزنامه اسرائیلی هاآرتص روز جمعه سوم آذر همزمان با آغاز وقفه موقت در جنگ میان ارتش اسرائیل با گروه افراطی حماس، نوشت اسرائیل خود را برای مرحله بعد جنگ آماده می‌کند.

تسوی برئل، نویسنده مقاله هاآرتص و کارشناس امور خاورمیانه افزود یحیی سنوار (رهبر داخلی حماس در باریکه غزه که از آغاز جنگ از انظار پنهان شده) فردی است که نمی‌توان به «قول‌های او اطمینان کرد ولی کاملاً معلوم است که او با پیشنهاد به اسرائیل از طریق عوامل میانجی برای وقفه، دو هدف را دنبال می‌کند: طولانی کردن دوره آتش‌بس با این امید که عملیات جنگی اسرائیل از سرگرفته نشود، و انجام بیشترین بازی روانی با افکار عمومی اسرائیل.»

به نوشته آقای برئل، برای مردم اسرائیل روشن است که «کشتن سران حماس چه در غزه و در خارج، یکی از اهداف ضمنی این نبرد است حتی اگر تحقق آن سال‌ها طول بکشد یا بتوان این مهره‌ها را سال‌ها پس از پایان جنگ کنونی، از بین برد.»

آقای برئل یادآوری کرد که بنیامین نتانیاهو سه‌شنبه شب به صراحت گفت به موساد دستور داده تا مأموریت لازم در مورد مهره‌های حماس را عملی کرده و علیه آن‌ها «اقدام کنند».

به نوشته هاآرتص، با وجود ابراز امیدواری آمریکا به تبدیل شدن وقفه بشردوستانه به راهی برای پایان دادن به جنگ، این احتمال مطرح است که بعد از روشن شدن تصویری از نحوه اسارت اسرائیلی‌های ربوده شده و مصائبی که آن‌ها تحمل کرده‌اند، افکار عمومی اسرائیل نیز به طور «قاطع‌تری خواهان ادامه جنگ علیه حماس شود».

هاآرتص نوشت در این زمینه، مقامات ارشد کابینه اداره جنگ و رئیس ستاد کل ارتش در دو روز گذشته مرتب بیان و تأکید کرده‌اند که اسرائیل تا «پیروزی» به جنگ ادامه خواهد داد.

مصر که یکی از میانجی‌های «وقفه بشردوستانه» در جنگ اسرائیل و گروه افراطی حماس است، اعلام کرد با آغاز این آتش‌بس موقت، ۲۰۰ کامیون کمک انسانی، ۱۳۰ هزار لیتر سوخت دیزلی و چهار نفتکش حامل گاز در روز جمعه، سوم آذر وارد غزه می‌شود.

گزارش‌های میدانی از غزه حاکی است که کامیون‌های حامل انواع اقلام کمکی برای مردم غزه و نخستین نفتکش‌ها دقایقی بعد از شروع «وقفه بشردوستانه» در جنگ، وارد غزه شدند.

هلال احمر فلسطین یک روز پیش از آغاز «وقفه» نیز خبر داده بود که ۸۰ کامیون کمک حامل مواد غذایی، آب، تجهیزات پزشکی، دارو و همچنین سایر تجهیزات امدادی از طریق گذرگاه الرفح، در مرز مصر با غزه، وارد این باریکه شد.

یک مقام مصری به شبکه سی‌ان‌ان گفت کاروانی طولانی از کامیون‌های مملو از اقلام بشردوستانه در مرز مصر وغزه مستقر بود تا بلافاصله پس از آغاز «وقفه بشردوستانه» در جنگ، حرکت به سوی باریکه غزه را آغاز کند.

اسرائیل از چند روز پیش با ورود سوخت بیشتر به غزه موافقت کرد تا نیاز سیستم‌های آب و فاضلاب غزه را که به دلیل نبود برق در آستانه فروپاشی بود، تأمین کند.

تا پیش از جنگ اسرائیل و حماس، نهادهای بین‌المللی وابسته به سازمان ملل متحد روزانه به طور میانگین ۵۰۰ کامیون حامل کمک برای فلسطینیان وارد این باریکه می‌کردند.

اسرائیل متعهد شده که در طول روزهای وقفه موقت، دست‌کم هر روز ۲۰۰ کامیون کمک به غزه برسد. آمریکا و سایر عوامل جهانی ابراز آمادگی کرده‌اند که آن‌ها ۱۰۰ کامیون از این کمک‌ها را تأمین کنند.

دفتر نخست‎‌وزیری اسرائیل روز جمعه در ساعت آغاز وقفه بشردوستانه به رسانه‌های این کشور گفت بازدید صلیب سرخ از اسرائیلی‌های ربوده شده به غزه بخشی از توافق بدست آمده است و آمریکا، قطر و مصر باید اطمینان یابند که همه چیز دقیقاً اجرا می‌شود.

بنیامین نتانیاهو پیشتر بندی از این توافق را برای رسانه‌ها خوانده بود که بر اساس آن، حماس پذیرفته به اعضای صلیب سرخ امکان دهد از بقیه اسرائیلی‌های ربوده شده به غزه دیدار کند و نیازهای دارویی آن‌ها را به دستشان برساند.

آقای نتانیاهو تأکید کرده صلیب سرخ به این بهانه که حماس به نیروهای آن امکان بازدید نمی‌دهد، نباید از زیر بار این مسئولیت شانه خالی کند و «دست‌کم باید تلاش کند که وظیفه خود را انجام دهد».

به گزارش رسانه‌های اسرائیل، بند مربوط به بازدید صلیب سرخ از بقیه ربوده شدگان، در پایان مرحله نخست از تبادل که در آن اسرائیل ۵۰ اسرائیلی ربوده شده خود را تحویل بگیرد و ۱۵۰ زندانی فلسطینی را رها کرده باشد، باید عملی شود.

در هفت هفته‌ای که از آغاز حمله حماس به اسرائیل و شروع جنگ این کشور علیه حماس سپری شده، این گروه افراطی به صلیب سرخ امکان نداده از ربوده شدگان دیدار کند.

حماس که از سوی آمریکا، اروپا و شمار دیگری از کشورها در جامعه جهانی به عنوان گروه تروریستی شناخته شده، در دوره‌های پیشین نیز که اسرائیلی‌هایی را ربوده بود، امکان دیدار میان افراد ربوده شده با نمایندگان صلیب سرخ را نداده بود.

مارک رِگِو، سخنگوی بنیامین نتانیاهو در ارتباط با رسانه‌های خارجی روز جمعه سوم آذر در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان گفت معامله بدست آمده با حماس «شکننده» است، حماس زیر فشار خواهان «آتش‌بس» است و اسرائیل در این ارتباط به یک «ریسک حساب شده» تن داده است.

آقای رگو افزود اسرائیل دست به نیایش برداشته و امیدوار است که امروز ۱۳ تن از اسرائیلی‌های ربوده شده به خانه بازگردند «ولی باید صبر کنیم و ببینیم. ما می‌دانیم با چه کسانی سر و کار داریم؛ حماس یک گروه تروریستی ظالم و بی‌رحم است».

مارک رگو افزود «این یک وضعیت پیچیده است؛ ۵۰ فرد ربوده شده قرار است به خانه بازگردند اما هنوز ۱۹۰ تن دیگر در دست این گروه در غزه باقی می‌مانند».

از ساعت هفت بامداد روز جمعه سوم آذر (به وقت محلی اسرائیل و باریکه غزه، برابر با ساعت هشت و نیم بامداد به وقت ایران) «وقفه بشردوستانه» در جنگ گروه افراطی حماس و اسرائیل آغاز شده است.

این «وقفه» براساس توافق بین طرفین با میانجی‌گری قطر، مصر و آمریکا قرار است در چهار روز برقرار باشد تا در مجموع ۵۰ اسرائیلی از میان حدود ۲۳۹ اسرائیلی و خارجی ربوده شده به غزه با ۱۵۰ زندانی امنیتی فلسطینی از زندان‌های اسرائیل مبادله شوند.

براساس اعلامیه قطر که روز دوم آذر منتشر شد، ۹ ساعت پس از آغاز وقفه در عملیات جنگی (در ساعت ۱۶ به وقت محلی اسرائیل و غزه برابر با ۱۷:۳۰ عصر روز جمعه به وقت ایران) در نخستین بخش از تبادل، حماس ۱۳ کودک و زن را به عنوان نخستین گروه از ۵۰ گروگان ربوده‌شده در گذرگاه‌ مرزی الرفح تحویل دهد و در برابر، اسرائیل در این روز ۳۹ زندانی فلسطینی را رها کند.
تبادل افراد در روزهای بعد ادامه خواهد یافت.

این «وقفه» در حالی آغاز شده که ۴۹ روز از آغاز حمله گروه افراطی حماس به شهرک‌های اسرائیل سپری شده؛ حمله‌ای که به اعلان جنگ از سوی اسرائیل به این گروه در باریکه غزه منجر شد.

این احتمال مورد تفاهم قرار گرفته که در صورت آزادی هر ۱۰ تن دیگر از اسرائیلی‌های ربوده شده به غزه، اسرائیل یک روز بیشتر وقفه در عملیات جنگی خود ایجاد کند.

در مجموع بر اساس سند امضا شده، اسرائیل ابراز آمادگی کرده که این وقفه را به ۱۰ روز افزایش دهد.

با این حال، حدود ۱۰ دقیقه بعد از آغاز آتش‌بس، آژیر خطری که از حمله راکتی قریب‌الوقوع به شهرهای اسرائیلی خبر می‌دهد، در شهرک‌های جنوبی در نزدیکی مرز غزه به صدا درآمد. اما فعلاً خبری از احتمال اصابت راکت منتشر نشده است.

ارتش اسرائیل به ساکنان غزه هشدار داد «جنگ تمام نشده» و از حدود یک میلیون نفر از فلسطینی‌هایی که در هفت هفته اخیر از شمال غزه به جنوب غزه رفته بودند، خواست مبادا در فکر بازگشت به سوی بخش شمالی غزه باشند.

آویخای ادرعی، سخنگوی عرب‎‌زبان ارتش اسرائیل، تأکید کرد «وقفه در عملیات برای اهداف بشردوستانه» ایجاد شده و «موقتی است».

او افزود «بخش شمالی غزه، منطقه خطرناک جنگی است و تردد ساکنان در آن ممنوع است».

به گزارش رسانه‌های اسرائیل، دقایقی مانده به ساعت شروع «وقفه بشردوستانه»، ارتش اسرائیل تونل‌های کشف شده در زیر بیمارستان شفا در شهر غزه را منهدم کرد.

ارتش اسرائیل در روزهای گذشته خبرنگاران اسرائیلی و خارجی را به بازدید از این تونل‌ها برده بود.

یک مقام اسرائیلی به شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان گفت که طبق توافق اسرائیل با حماس، روز جمعه ۳۹ زندانی فلسطینی آزاد می‌شوند.

این زندانیان فلسطینی در دو زندان دیمون و مگیدو در جنوب شرق حیفا هستند که از آنجا به زندان عوفر در جنوب رام‌الله، واقع در کرانه باختری اشغالی منتقل می‌شوند تا صلیب سرخ بررسی‌های نهایی را انجام بدهد.

سی‌ان‌ان می‌گوید که زندانیان فلسطینی سپس به گذرگاه مرزی بیتونیه منتقل می‌شوند تا از آنجا به خانه‌های خود در شهرک‌ها و روستاهای کرانه باختری بروند.

انتظار می‌رود این گروه از زندانیان فلسطینی شامل زنان و پسران نوجوان زیر ۱۸ سال باشد. ساعت دقیق آزادی آنها هنوز معلوم نیست، اما سی‌ان‌ان به نقل از مقام اسرائیلی مورد اشاره نوشت تا زمانی که گروگان‌های اسرائیلی در غزه به کشور خود باز نگردند، زندانیان فلسطینی آزاد نخواهند شد.

مصر اعلام کرد که از آغاز آتش‌بس چهار روزه میان اسرائیل و حماس در روز جمعه، روزانه ۱۳۰ هزار لیتر گازوئیل و چهار فروند کامیون حامل گاز وارد نوار غزه خواهد شد.

ضیاء رشوان، رئیس سرویس اطلاعات دولتی مصر، همچنین بامداد جمعه در بیانیه‌ای گفت که روزانه ۲۰۰ فروند کامیون حامل کمک‌های انسان‌دوستانه وارد غزه خواهد شد.

توافق آتش‌بس چهار روزه اسرائیل و حماس از صبح جمعه ساعت هفت به وقت محلی آغاز می‌شود.

وزارت دفاع اسرائیل اعلام کرد که یکی از فرماندهان نیروی دریایی حماس روز پنج‌شنبه طی یک حمله هوایی در خان یونس، بزرگ‌ترین شهر در جنوب غزه، کشته شده است.

این نهاد نظامی گفت: «عمار ابو جلاله یکی از عوامل ارشد در نیروی دریایی حماس بود و در رهبری چندین حمله تروریستی از طریق دریا نقش داشته است.»

وزارت دفاع اسرائیل همچنین گفت که یکی دیگر از اعضای نیروی دریایی حماس نیز در این حمله هوایی کشته شد.

ارزیابی اسرائیل حاکی از آن است که شاخه نظامی حماس از ۲۴ گردان تشکیل شده است که از آغاز جنگ کنونی تاکنون، حملات اسرائیل باعث شده که ۱۰ گردان آن به طور قابل توجهی آسیب ببیند.