مصر: اولویت باید تضمین آتش‌بس در غزه باشد؛ «تدابیر امنیتی جدید» برای تردد مقام‌های حماس

دوشنبه ششم آذرماه در اسرائیل و سرزمین‌های فلسطینی با ترکیبی از بیم و امید آغاز شد.

از یک‌سو این روز، آخرین روز از وقفه چهارروزه جاری در جنگ غزه محسوب می‌شود و بیم آن می‌رود که از سه‌شنبه جنگ و درگیری بار دیگر از سر گرفته شود، و از سوی دیگر،‌ اعلام آمادگی هر دو طرف جنگ، یعنی دولت اسرائیل و گروه افراطی حماس برای تمدید وقفه، بسیاری را امیدوار کرده که چند روز آرام دیگر و چه‌بسا آتش‌بسی دائمی یا دست‌کم طولانی مدت در پیش باشد.

بر اساس توافق فعلی در سه روز گذشته ۴۰ گروگان اسرائیلی و چندین شهروند خارجی، عمدتا تایلندی و فیلیپینی، از سوی حماس آزاد شدند. در مقابل اسرائیل هم تاکنون ۱۱۷ فلسطینی را آزاد کرده است.

قرار است در روز دوشنبه هم تعدادی گروگان اسرائیلی و زندانی فلسطینی آزاد شوند تا مفاد توافق اولیه به‌طور کامل اجرا شود.

از سوی دیگر، گروه حماس در تماس با مقام‌های دولت قطر تأیید کرده که مایل است وقفه نظامی دست‌کم برای چند روز دیگر تمدید شود. به گفته مسئولان این گروه، آنها باید با سایر گروه‌های شبه‌نظامی فعال در غزه، از جمله جهاد اسلامی، تماس گرفته و موقعیت تعدادی دیگر از گروگان‌ها را برای مبادله مشخص کنند.

در تازه‌ترین تحول مقام‌های قطری از آمادگی حماس برای آزاد کردن ۲۰ گروگان اسرائیلی دیگر در مقابل ۴۰ زندانی فلسطینی و تمدید دو تا چهار روزه وقفه عملیاتی خبر داده اند.

کابینه جنگی اسرائیل هم تا ساعات اولیه صبحگاه دوشنبه مشغول بررسی احتمال تمدید وقفه عملیاتی بود و در نهایت،‌ بنیامین نتایناهو از موافقت اصولی با تمدید وقفه خبر داد؛ هرچند هنوز توافقی رسمی و جدی بین دو طرف اعلام نشده است.

نخست‌وزیر اسرائیل البته با تکرار موضع قبلی‌اش تأکید کرده که در پایان وقفه بشردوستانه، عملیات جنگی در غزه «با شدت و قدرت» از سر گرفته خواهد شد. بنیامین نتانیاهو ضمن تأکید بر اهمیت آزادی «همه گروگان‌ها»، بار دیگر «نابودی حماس» و حصول اطمینان از این‌که دیگر خطری از جانب غزه متوجه اسرائیل نخواهد بود را اهداف اصلی دولت و ارتش اعلام کرد.

ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن، روز یکشنبه اظهار امیدواری کرد که نشست بین مقامات کشورهای حوزه مدیترانه به پر شدن شکاف میان کشورهای عرب و اروپایی برای تبدیل آتش‌بس موقت در غزه به آتش‌بس دائمی منجر شود.

اظهارات این مقام اردنی در آستانه نشست روز دوشنبه اتحادیه کشورهای دریای مدیترانه بیان شده است که در بارسلون اسپانیا با حضور ۴۲ هیات از اروپا، خاورمیانه و شمال آفریقا برگزار می‌شود.

اسرائیل در این نشست که طی سال‌های گذشته در مجموع به اجلاسی برای همکاری بین اتحادیه اروپا و جهان عرب تبدیل شده بود، شرکت نمی‌کند. اما این نشست تحت تاثیر حمله روز هفتم اکتبر حماس به اسرائیل و حملات متعاقب اسرائیل به غزه خواهد بود.

ایمن الصفدی گفت در حالی که کشورهای عرب می‌خواهند به آن‌چه او «تجاوز» اسرائیل به غزه نامیده است، پایان داده شود، کشورهای اروپایی صرفا خواستار «وقفه بشردوستانه» در جنگ شده‌اند.

وی عنوان کرد: «ما باید این شکاف را پر کنیم... جنگ هیچ حاصلی ندارد. این جنگ چه حاصلی جز کشتار مردم، نابود کردن زندگی‌ها و ایجاد فضای نفرت و ضدانسانی داشته که دیدگاه چندین نسل را تعیین می‌کند؟»

یک مقام اسرائیلی به شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان گفت که کابینه جنگ اسرائیل شامگاه یکشنبه درباره امکان تمدید آتش‌بس موقت با حماس تشکیل جلسه داده است.

این منبع مطلع عنوان کرد که شرایط تمدید آتش‌بس تغییری نسبت به توافق اصلی نمی‌کند به این معنا که حماس باید در ازای هر یک روز آتش‌بس، ۱۰ گروگان دیگر را آزاد کند.

گروه افراطی حماس روز یکشنبه خواهان تمدید آتش‌بس شد. این گروه تاکنون ۵۳ گروگان از حدود ۲۴۰ گروگانی را که گمان می‌رود در حملات ۱۵ مهرماه به غزه منتقل کرده باشد، آزاد کرده است. در مقابل، اسرائیل نیز ۱۱۷ اسیر فلسطینی را آزاد کرده است.

مقامات شرکت اسرائیلی - بریتانیایی زودیاک اعلام کردند نفتکش این شرکت که روز یکشنبه در آب‌های یمن ربوده شده بود، آزاد شد.

دولت یمن که سازمان ملل آن را به رسمیت می‌شناسد، شورشیان حوثی را مسئول ربودن این نفتکش دانسته بود. شورشیان حوثی پیش از این نیز دست‌کم دو بار در واکنش به جنگ اسرائیل و حماس، حملاتی را به کشتی‌های مرتبط با اسرائیل انجام داده بودند.

بیشتر در این باره:

مهاجمان نفتکش «مرتبط با اسرائیل» را که در آب‌های یمن ربوده شده بود، آزاد کردند

رسانه‌های آمریکایی گزارش دادند، یکی از ۱۷ گروگانی که حماس روز یکشنبه آنها را آزاد کرد، ابیگل ادن، شهروند چهار ساله ایالات متحده است.

ابیگل کم‌سن‌ و سال‌ترین گروگان آمریکایی گروه افراطی حماس بود و و اولین گروکان آمریکایی نیز محسوب می‌شود که حماس او را آزاد کرده است.

کاخ سفید در اطلاعیه‌ای عنوان کرد، جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده که روز یکشنبه طی یک سخنرانی از آزادی ابیگل تجلیل کرد با خانواده او صحبت کرده است.

شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان به نقل از سخنگوی خانواده‌های گروگان‌ها گزارش داد که ابیگل چهار ساله اکنون در بیمارستانی در نزدیکی تل‌آویو در حال درمان است. گزارش‌های اولیه حاکی از آن بود که ۱۷ گروگان آزادشده شامل ۱۴ اسرائیلی و سه شهروند تایلندی هستند.

در پی درخواست رئیس‌جمهوری آمریکا از نخست‌وزیر اسرائیل درباره تمدید آتش‌بس با حماس، بنیامین نتانیاهو گفته است «آماده انجام این کار است».

آقای نتانیاهو در گفت‌وگوی تلفنی روز یکشنبه با جو بایدن رئیس‌جمهوری آمریکا گفته است «توافقنامه‌ای وجود دارد که اجازه می‌دهد در ازای هر روز آتش‌بس، ۱۰ گروگان دیگر آزاد شوند و من از آن استقبال می کنم».

با این‌حال آقای نتانیاهو تصریح کرده است پس از آزادی گروگان‌ها، عملیات زمینی ارتش اسرائیل علیه حماس در نوار غزه با قدرت از سر گرفته خواهد شد.

او گفت هدف اسرائیل نابود کردن حماس، اطمینان از عدم بازگشت غزه به شرایط قبلی و البته آزادی همه گروگان‌‌ها است: «من مطمئن هستم که ما در این مأموریت موفق خواهیم شد، زیرا چاره دیگری نداریم».

دانیل هاگاری سخنگوی نیروهای دفاعی اسرائیل نیز در یک نشست خبری تصریح کرد «اگر امکان آزادی گروگان‌های بیشتری فراهم شود، این کار را انجام خواهیم داد. هدف ما بازگرداندن همه گروگان‌ها است».

حماس نیز روز یکشنبه خواهان تمدید آتش‌بس شد.

یک منبع نزدیک به حماس به خبرگزاری فرانسه گفته است تمدید «دو تا چهار روزه» برای آزادی «۲۰ تا ۴۰» گروگان دیگر ممکن است.

آقای بایدن می‌گوید اسرائیل آتش‌بس را فراتر از فردا ادامه دهد تا بتوانیم شاهد خروج گروگان‌های بیشتری باشیم و کمک‌های بشردوستانه بیشتری به نیازمندان غزه برسد.

آتش‌بس چهار روزه میان حماس و اسرائیل از روز جمعه آغاز شد.

حماس تاکنون ۵۳ گروگان از حدود ۲۴۰ گروگانی را که گمان می‌رود در حملات ۱۵ مهرماه به غزه منتقل کرده باشد را آزاد کرده است. در مقابل، اسرائیل ۱۱۷ اسیر فلسطینی را آزاد کرده و به محموله‌های کمکی بیشتری اجازه ورود به غزه را داده است.

روز چهارشنبه، اسرائیل اعلام کرد که به ازای هر ۱۰ گروگان بیشتر، آتش بس را یک روز تمدید می‌کند.

گروه افراطی حماس شامگاه یکشنبه به شکل رسمی اعلام کرد٬ خواستار تمدید شدن آتش‌بس موقت چهار روزه در جنگ با اسرائیل است که فردا دوشنبه ۶ آذر پایان می‌یابد.

این گروه در بیانیه‌ای دلیل این درخواست خود را آزادی تعداد بیشتری از زندانیان فلسطینی در زندان‌های اسرائیل عنوان کرده است.

این درخواست بعد از سه دور آزادی گروگان‌های اسرائیلی و خارجی در غزه و آزادی فلسطینی‌های در حبس اسرائیل اعلام شده است.

روز یکشنبه حماس ۱۷ گروگان و در طرف مقابل اسرائیل نیز ۳۹ فلسطینی را آزاد کردند.

ساعتی پیش‌تر خبرگزاری فرانسه به نقل از یک منبع نزدیک به این گروه افراطی نوشته بود که حماس خواستار تمدید «دو تا چهار روزه» وقفه در جنگ است و این خواسته را به کشورهای میانجی توافق فعلی اعلام کرده است.

به دنبال آزادی ۱۷ گروگان گروه افراطی حماس در روز یکشنبه که شامل ۱۴ اسرائیلی و ۳ شهروند تایلند بودند، ۳۹ زندانی فلسطینی نیز از زندان‌های اسرائیل آزاد شدند.

بر اساس تصاویر زنده‌ای که شبکه تلویزیونی الجزیره از رام‌الله در کرانه باختری منتشر کرد، فلسطینی‌های ساکن این شهر به استقبال آزادشدگان رفتند.

با ورود اتوبوس صلیب سرخ که حامل این افراد بود، ساکنین شهر با شعار دادن و تکان دادن پرچم فلسطین به استقبال آنها رفتند.

۳۹ فلسطینی یاد شده از زندان اوفر در اسرائیل و در سومین روز وقفه در جنگ این کشور با حماس آزاد شدند.

یک منبع نزدیک به گروه افراطی حماس شامگاه یکشنبه به خبرگزاری فرانسه گفت که این گروه می‌خواهد وقفه در جنگ با اسرائیل به مدت «دو تا چهار روز» دیگر تمدید شود.

بر اساس این گزارش، منبع یاد شده گفته است حماس این خواسته را به کشورهای میانجی توافق فعلی اطلاع داده است.

این گروه معتقد است تمدید توافق قعلی می‌تواند به آزادی «۲۰ تا ۴۰» اسرائیلی دیگر منجر شود؛ غیرنظامیانی که در حمله ۱۵ مهر این گروه به خاک اسرائیل گروگان گرفته شدند.

در سومین مرحله از آزادی گروگان‌ها، حماس روز یکشنبه ۱۴ اسرائیلی و ۳ شهروند تایلند را آزاد کرد و از سوی دیگر سخنگوی وزارت امور خارجه قطر که کشورش میانجی اصلی میان طرفین جنگ غزه است، خبر داد ۳۹ فلسطینی زندانی در اسرائیل در همین روز آزاد می‌شوند.

جو بایدن روز یکشنبه در یک سخنرانی در شهر نانتاکت ایالت ماساچوست آمریکا تأیید کرد ابیگیل ادان، دختر ۴ ساله آمریکایی-اسرائیلی که گروگان گروه افراطی حماس بود، آزاد شده است. او همچین بر لزوم تمدید وقفه موقت در جنگ غزه تأکید کرد.

جو بایدن درباره ابیگیل ادان گفت: «او آزاد شده و اکنون در اسرائیل است.» و سپس افزود آنچه این گروگان خردسال تحمل کرده، «غیرقابل تصور» است.

او یادآوری کرد همچنان کارهای زیادی مانده که باید انجام شود و گفت هدف دولت او آن است که وقفه موقت در جنگ بین اسرائیل و حماس «بعد از فردا تمدید شود» تا آزادی گروگان‌ها و رساندن کمک‌های حیاتی به شهروندان فلسطینی ادامه یابد.

جو بایدن گفت در تماس با نخست‌وزیر اسرائیل بر اجرای کامل توافق فعلی تاکید شده و آنها در حال کار کردن بر روی تمدید کردن وقفه در جنگ هستند.

رئیس جمهور آمریکا در عین حال تأیید کرد که این یک «مسیر روزبه‌روز» است و هیچ‌چیز «تضمینی و بر اساس فرضیات» نیست.

آقای بایدن همچنین گفت جنگ وقتی پایان می‌یابد که «حماس دیگر هیچ تسلطی بر هیچ بخشی از غزه نداشته باشد.»
او پیش از این بر لزوم «نابودی کامل» گروه حماس تاکید کرده بود.

رئیس‌جمهور ایالات متحده بار دیگر بر «راه‌حل دو دولت» اسرائیل و فلسطین تأکید کرد و افزود که این «تنها راه برای تضمین امنیت بلندمدت مردم اسرائیل و فلسطین و اطمینان یافتن از این است که اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها به یک‌اندازه از آزادی و احترام برخوردار باشند.»

توافق فعلی که با میانجی‌گری قطر و مصر بین اسرائیل و حماس شکل گرفته است، علاوه بر آزادی گروگان‌های اسرائیلی و خارجی در بند حماس و تعدادی از زندانیان فلسطینی در زندان‌های اسرائیل،‌ متضمن پایان حملات نظامی اسرائیل به نوار غزه و ارسال کمک‌های بشردوستانه به غیرنظامیان ساکن این باریکه است.

این وقفه در جنگ که روز جمعه آغاز شده است، بعد از چهار روز و در روز دوشنبه ۶ آذر به پایان می‌رسد.