گزارشها از ایران حاکی است که «هیاتهای اجرایی» انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی، تاکنون دستکم ۲۵ نماینده کنونی مجلس را «رد صلاحیت» کردهاند. چهار نفر از نمایندگان زن نیز در شمار «نمایندگان رد صلاحیت» شده قرار دارند.
در حالی که تا شامگاه جمعه، «رد صلاحیت» ۱۴ نفر از نمایندگان کنونی مجلس شورای اسلامی رسانهای شده بود، طی روز شنبه گزارشهایی از رد صلاحیت ۱۱ نفر دیگر از نمایندگان کنونی مجلس منتشر شد.
اسامی عادل نجفزاده نماينده خوی، اردشير مطهری نماينده گرمسار، محمد كعب عمير نماينده شوش، علی رضایی نماينده كنگاور، اكبر احمدپور نماينده خواف، الهوردی دهقانی نماينده ورزقان در میان فهرست نمایندگان «رد صلاحیت» شدهای قرار دارد که روزنامهها و وبسایتهای خبری در ایران منتشر کردهاند.
همچنین هیات اجرای انتخابات در استان خوزستان هر سه نماینده شهر آبادان شامل محمد مولوی، جليل مختار و مجتبی محفوظی را «رد صلاحیت» کرده است.
در میان نمایندگان زن، تاکنون دستکم ۴ نفر از ۱۵ نماینده زن دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی توسط «هیاتهای اجرایی» انتخابات آینده مجلس «رد صلاحیت» شدهاند.
زهرا شيخی نماينده اصفهان، سميه محمودی نماينده شهرضا، هاجر چنارانی نماينده نيشابور، و فاطمه مقصودی نماینده بروجرد، چهار نماینده زنی هستند که هیاتهای اجرایی صلاحیت آنها را برای حضور در دور بعدی انتخابات مجلس رد کردهاند.
مسعود پزشكيان، عليرضا منادی سفیدان، احمد علیرضابیگی هر سه از نمایندگان فعلی تبریز، ناصر موسوی لارگانی نماینده فلاورجان، رحمتالله فيروزیپور نماينده نطنز، رجب رحمانی نماينده تاكستان، احمد رسولینژاد نماينده دماوند و فيروزكوه از دیگر نمایندگان کنونی مجلس نیز توسط «هیاتهای اجرایی» رد صلاحیت شدهاند.
در فهرست نمایندگان «رد صلاحیت شده» همچنین محمد خدابخشی نماينده اليگودرز، مصطفی نخعی نماينده نهبندان و سربيشه، جلال محمودزاده نماینده مهاباد، جليل رحیمی جهانآبادی نماينده تربتجام و محسن زنگنه نماينده تربتحيدريه نیز قرار دارند.
استناد هیاتهای اجرایی در «رد صلاحیت» این نمایندگان مجلس عمدتا به بندها و تبصرهای مواد ۳۱ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی بوده است، چنانکه مسعود پزشکیان، نماینده چندین دوره مجلس و وزیر اسبق بهداشت و درمان به استناد بند ۲ ماده ۳۱ این قانون و به عنوان «عدم التزام به نظام جمهوری اسلامی» رد صلاحیت شده است.
بند یک ماده ۳۱ این قانون تاکید دارد که داوطلبان نمایندگی مجلس باید دارای «اعتقاد و التزام عملی به اسلام» باشند، بند دوم آن بر «التزام عملی به نظام جمهوری اسلامی» و بند چهار آن «ابراز وفاداری به قانون اساسی و اصل ولایت مطلقه فقیه» را از جمله «شرایط» داوطلبان نمایندگی مجلس عنوان کرده است.
در همین حال الهوردی دهقانی، نماینده ورزقان، نیز روز شنبه گفت که «هبات اجرایی انتخابات که تحت نظر وزارت کشور است «به استناد بند ۴ ماده ۳۱» و تحت عنوان «دخالت در عزل و نصبها» مرا رد صلاحیت کرده است.» او گفت که اعتراض خود به این رد صلاحیت را ثبت خواهد کرد.
برخی از نمایندگان نیز چون جلیل مختار، نماینده آبادان، گفتند که «بدون هیچ توضیحی رد صلاحیت» شدهاند.
در همین حال شماری از نمایندگان پیشین مجلس شورای اسلامی نیز «رد صلاحیت» شدهاند از جمله علی مطهری، غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، اسماعیل گرامی مقدم، هدایت خادمی و محمدرضا خباز از جمله «نمایندگان ادوار مجلس» هستند که توسط «هیاتهای اجرای» رد صلاحیت شدهاند.
علي مطهری، نماينده پیشین مجلس شورای اسلامی و فرزند مرتضی مطهری از بنیانگذاران جمهوری اسلامی، با بیان اینکه «نامه رد صلاحيت خود را ظهر روز شنبه دريافت كرده است»، به شماره یکشنبه ۲۱ آبان روزنامه اعتماد گفته است که در این نامه آمده كه «به استناد بند ۲ و ۴ ماده ۳۱ قانون انتخابات مجلس» رد صلاحيت شده است.
آقای مطهری که سابقه نایب رییس مجلس در دوره دهم را نیز دارد، افزود: «تصور میكردم كه در مراحل بعدی رد صلاحيت شوم، اما رد صلاحيت از سوی هياتهای اجرایی را پيشبينی نمیكردم.»
صلاحیت داوطلبان نمایندگی مجلس در جمهوری اسلامی یکبار در «هیاتهای اجرایی» به ریاست فرمانداران هر شهرستان و یک بار نیز در شورای نگهبان بررسی میشود.
با آنکه رد صلاحیت نمایندگان و دیگر داوطلبان نمایندگی مجلس در هیاتهای اجرایی، قابل «اعتراض» و به منزله «رد صلاحیت قطعی» نیست اما طی شبانه روز گذشته تعدادی از رسانههای نزدیک به دولت، در حمایت از این «رد صلاحیتها»، اتهامات مختلفی را متوجه برخی نمایندگان رد صلاحیت شده کردند.
این رد صلاحیتها در حالی انجام شده که نگرانی مقامات حکومتی از احتمال مشارکت اندک مردم در انتخابات مجلس بعد از اعتراضهای سراسری سال گذشته به حدی است که علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، ۱۴ خرداد سال جاری، آن را «انتخابات بسیار مهم» خواند و گفت «توپخانههای دشمن»، ۹ ماه پیش از برگزاری آن مشغول «بمباران انتخاباتی» است.