مقدمات رقابتهای ریاستجمهوری که از هفتهٔ گذشته در روسیه آغاز شد و به نظر میرسد کرملین در پی آن است که در همان مرحلهٔ اول ثبت نامزدها، تمامی رقبای ولادیمیر پوتین را حذف کند، موضوع اصلی رسانههای روسی بود. نتایج سال ۲۰۲۳ میلادی نیز مورد توجه ویژه است.
نارضایتی طرفداران و مخالفان جنگ از کرملین
پافشاری کرملین بر ادامهٔ جنگ و «نظامی کردن» اقتصاد روسیه در کنار نبود پیشرفت چشمگیر در جبهههای اوکراین پیامهای ضدونقیض برای جامعهٔ روسیه است که هم طرفداران و هم مخالفان جنگ را ناراضی میکند.
رشد نگرانی در جامعه «شرایط عدممساعد برای پیروزی بیسابقهٔ ولادیمیر پوتین در انتخابات» را فراهم آورده و مورد نگرانی کرملین است که در روزهای پایانی سال جاری میلادی کوشید از این نگرانیها بکاهد.
در حالیکه طرفداران و مخالفان جنگ دو قطب متضاد هستند، رئيسجمهور روسیه ترجیح میدهد از پاسخ قاطع به سؤالات جنجالی مانند محدود شدن حقوق دگرباشان یا ممنوعیتهایی برای سقط جنین بپرهیزد؛ همچنین او تقاضای همسران سربازان روس برای بازگرداندن این سربازان از جبهههای اوکراین را نادیده گرفته چراکه با پذیرش این درخواست ناچار خواهد بود دورهٔ جدید سربازگیری را اعلام کند که نظر جامعه نسبت به آن بهشدت منفی است.
«پیامهای ضدونقیض تنها جامعه را گیج میکند. کسانی که مضطرب هستند دلایل بیشتری برای نگرانی پیدا میکنند. در مقابل، حامیان تشدید تنشها به دلیل لحن التیامبخش مقامات ارشد روس عصبانی هستند. اما احتمالاً راضی کردن گروه دوم مد نظر کرملین است؛ از تمام نشانهها پیداست پس از انتخابات ریاستجمهوری که بر هیچکس پنهان نیست پوتین برندهٔ آن اعلام میشود، فشار و سرکوب به میزانی بیسابقهای افزایش مییابد.»
ویکتوریا پتروا به دلیل چند نوشتهٔ ضدجنگ در شبکههای اجتماعی دستکم به شش ماه «معالجهٔ تحمیلی روانی» محکوم شد. او از بازداشتگاه که در آنجا بارها مورد شکنجه قرار گرفته بود به دلیل «شکایت زندانیان از تبلیغات علیه نظامیان روس» به تیمارستان منتقل شده است.
هشدار رئیس بانک مرکزی روسیه از تهدید تشدید تحریمها
الویرا نابیولینا، رئيس بانک مرکزی روسیه، در نخستین مصاحبه خود از آغاز جنگ، پرداختهای بین المللی را چالش عمدهٔ دو سال گذشته خواند و افزود ضبط داراییهای خارجی بانک مرکزی روسیه پیام هشداردهنده به تمام کشورهای جهان است.
او ابراز اطمینان کرد سیستم بانکی روسیه در مقابل بحران تحریم پایدار بوده و با اکثر مشکلات کنار آمده. او در عین حال تاکید کرد «نباید فکر کنیم چون این دوره را به خوبی پشت سر گذاشتهایم از هیچ چیز هراسی نداریم.»
وی افزود ما باید برای افزایش فشار تحریمها آماده شویم.
الویرا نابیولینا بهتازگی در رأس فهرست کسانی که سال گذشته از دید نشریهٔ «پولیتیکو» اختلال در امور بینالملل ایجاد کردهاند قرار گرفت.
مخالفان کرملین معتقدند اقتصاد روسیه مدیون رئیس بانک مرکزی است که از سال ۲۰۱۴ بهرغم اعمال تحریمهای غرب توانسته تورم را مهار، سرمایهگذاران خارجی را برای خرید اوراق بهادار روسیه ترغیب و سیستم بانکی روسیه را با بهترین نمونههای بینالمللی همتراز کند و از آغاز تهاجم گستردهٔ نظامی روسیه علیه اوکراین و تشدید بیسابقهٔ تحریمها سیستم بانکی روسیه را حفظ کرده.
فیلم تبلیغاتی دربارهٔ پروندهٔ ایوان سافرونوف خبرنگار زندانی
کانال تلویزیونی «روسیه ۲۴» فیلمی تبلیغاتی دربارهٔ ایوان سافرونوف و پروندهای که باعث محکومیت وی به ۲۲ سال زندان به اتهام خیانت به میهن شد، منتشر کرد. این فیلم ۵۰ دقیقهای دستکم ۵۰ مورد تحریف واقعیت و یا اشتباه دارد.
از همه مهمتر، در این فیلم بازرس این پرونده اذعان میکند تعقیب ایوان سافرونوف زمانی آغاز شد که او خبرنگار روزنامهٔ کامرسانت بود، سالها پیش از اینکه او به عقیدهٔ کمیتهٔ تحقیق «به جاسوسی به نفع نهادهای غربی روی آورد».
عمداً یا سهلاً این فیلم افشا میکند مقالهٔ ایوان سافرونوف دربارهٔ حادثهای در یک قایق اتمی «که نزدیک بود برای روسیه معادل چرنوبیل باشد» توجه سازمان امنیت روسیه را به خود جذب کرده و او دستکم هشت سال زیر نظر نیروهای امنیتی بود.
ایوان سافرونوف طی سالهایی که خبرنگار کامرسانت بود، بارها اطلاعاتی را که از منابع خود دربارهٔ همکاری روسیه و ایران به دست میآورد، در اختیار رادیو فردا قرار داد. اکثر این مصاحبهها مربوط به روند اجرای قرارداد جنجالی فروش سامانههای پدافند هوایی اس-۳۰۰ به ایران است.
گفته میشود ۱۵ سال پیش پدر وی که او نیز یکی از سرشناسترین گزارشگران نظامی بود، در نیمهٔ دوم دههٔ ۹۰ میلادی، زمانیکه روی توافق محرمانهٔ سازمان امنیت روسیه برای اعزام کارشناسان هستهای و موشکی روسی به ایران و فروش تسلیحات روسیه به ایران و سوریه کار میکرد، در شرایط مشکوک خودکشی کرده بود.
بیش از ۱۹۰ پروندهٔ جنایی جدید علیه زندانیان پیشینی باز شد که در پی جنگیدن در اوکراین در چارچوب گروه مزدوران «واگنر» مورد عفو ولادیمیر پوتین قرار گرفتهاند. دستکم ۲۰ نفر از آنها مرتکب قتل و بیش از ۸۰ نفر به دزدی، دستبرد یا راهزنی متهم شدهاند اما به آن دلیل که «کهنهسرباز» هستند اکثر آنها از حبس مجدد رهایی یافتهاند.
«پارتی نیمه عریان» که در روسیه جنجال آفرید
در حالیکه کرملین بر«مسیر ویژهٔ تمدنی» و «تقویت ارزشهای اخلاقی» تاکید دارد، آناستاسیا یولیوا وبلاگنویس و مجری یک شوی تفریحی پربینندهٔ تلویزیونی گروهی از خوانندگان و هنرپیشهها را به باشگاهی در مسکو دعوت کرد؛ کسنیا سوبچاک شخصیت رسانهای جنجالی که در انتخابات پیشین ریاستجمهوری روسیه خود را نامزد کرده بود نیز از شرکتکنندگان این مهمانی بود.
شرط ورود همهٔ این افراد معروف به این پارتی شبانه «نیمه عریان بودن» بود. تصاویری که متعاقباً منتشر شد جنجال آفرید و بسیاری از شهروندان روس با ارسال صدها نامه از نهادهای ذیربط خواستند شرکتکنندگان در این پارتی را مجازات کنند.
متعاقباً یک خواننده رپ با اسم مستعار «واچیو» که تنها پوششاش طی این پارتی، جوراب روی آلت تناسلیاش بود، گویا به دلیل «تبلیغ دگرباشی» به ۱۵ روز بازداشت و پرداخت جریمهٔ سنگین متهم شد.
او همراه با بسیاری دیگر از شرکتکنندگان ناچار شد با انتشار ویدئویی عذرخواهی کنند؛ فیلیپ کرکوروف از خوانندگان درجه یک روسیه طی دیدار با سخنگوی کرملین بابت شرکت خود در این پارتی شبانه عذرخواهی کرد.
برخی تحلیلگران معتقدند شرکتکنندگان این پارتی شبانه هیچ قانونی را نقض نکردهاند و محکوم کردن آنها یک گام دیگر روسیه به سوی «ایران ارتدوکس» است - «تنها با این تفاوت که پلیس امنیت اخلاقی هنوز در روسیه ایجاد نشده و در غیاب آن شهروندان روس با خبرچینی و شکایت به جای این نیروها ایفای نقش میکنند».