خبرگزاری آسوشیتدپرس بیش از ۱۵۰ فیلم و عکس را که در سه ماه نخست درگیریهای اسرائیل و حماس، پس از حمله پانزدهم مهرماه این گروه افراطی به جنوب اسرائیل بهدستش رسیده، بررسی کرده است.
گزارش تحلیلی این خبرگزاری نشان میدهد گروه حماس، که از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا گروهی تروریستی شناخته میشود، انبوهی از انواع تسلیحات گوناگون را از گوشهوکنار جهان انتخاب و جمعآوری کرده است. به نظر میرسد بخش عمدهٔ این تسلیحات، بهرغم محاصرهٔ ۱۷ سالهای که با هدف ممانعت از ورود سلاح به غزه در جریان بوده، در همین دوره به این باریکه قاچاق شده است.
تفنگهای مخصوص تکتیراندازان، ساخت ایران؛ مسلسلهای کلاشنیکف ساخت چین یا روسیه. نارنجکها و نارنجکاندازهای محصول کره شمالی یا بلغارستان؛ و موشکهای ضدتانک که مخفیانه در غزه مونتاژ میشوند.
این سلاحها در طول هفتهها درگیریهای شهری در کوچه پسکوچههای غزه کارایی خود را نشان دادند و تلفات قابل توجهی را به نیروهای اسرائیلی، که از فناوری و تسلیحات به مراتب پیشرفتهتری برخوردارند، تحمیل کردند.
قاضی حمد، سخنگوی حماس، بهتازگی در گفتوگو با آسوشیتدپرس، ضمن سرباز زدن از معرفی تأمینکنندگان اصلی تسلیحات حماس، تأکید کرد که گروهش «همهجا بهدنبال سلاح، پول و حمایت سیاسی است».
کارشناسانی که فیلمها و عکسها را برای خبرگزاری آسوشیتدپرس بررسی کردهاند، توانستهاند ویژگیها و مشخصاتی را شناسایی کنند که محل ساخت بسیاری از این سلاحها را روشن میکند، اما طبیعتاً به این شیوه نمیتوان فهمید که آیا این تسلیحات و تجهیزات مستقیماً از سوی آن کشورها در اختیار حماس قرار گرفته، یا از بازار سیاه داغ تسلیحات در کشورهایی همچون عراق، سوریه و لیبی تهیه شده است.
آنچه مشخص است اینکه با بررسی این تصاویر میشود فهمید بسیاری از سلاحهای نیروهای حماس نو و جدیدند؛ که ثابت میکند حماس توانسته بهرغم محاصرهٔ هوایی و زمینی، تسلیحات مورد نیازش را به داخل نوار غزه قاچاق کند. این کار احتمالاً با استفاده از قایق، از مسیر تونلهای زیرزمینی یا در قالب محمولههای مواد غذایی و سایر اقلام ضروری انجام شده است.
بهگفتهٍ مدیر «مؤسسه تحقیقات تسلیحاتی»، مستقر در استرالیا، بخش عمدهٔ سلاحهای حماس ساخت ایران، روسیه و چین هستند؛ هرچند محصولات کره شمالی و کشورهایی که در گذشته عضو پیمان ورشو بودهاند هم در این میان دیده میشوند.
تسلیحاتی که تصاویرشان بررسی شده، مجموعهٔ متنوعی از سلاحها و مسلسلهای سبک تا موشکهای دوشپرتاب زمینبههوا و موشکهای دستساز ضدتانک را شامل میشود.
از شاخصترین این سلاحها میتوان به تفنگ «صیاد AM-50» اشاره کرد؛ یک سلاح ایرانی ویژه تکتیراندازان، که گلولههایی با کالیبر ۵۰ با قابلیت نفوذ به ورقههای فولادی به ضخامت یک اینچ (بیش از ۲۵ میلیمتر) را شلیک میکند. این سلاح، پیشتر در یمن، سوریه، و در دست شبهنظامیان شیعه عراقی دیده شده بود.
ازجمله دیگر سلاحهای شاخصی که در تصاویر خبرگزاری آسوشیتدپرس دیده میشود، میتوان به موشک ضدهوایی و حرارتی «استرلا 9M32» اشاره کرد؛ موشکی که ابتدا در روسیه طراحی شد، اما در حال حاضر در چین و ایران تولید میشود.
ارتش اسرائیل و مقامهای آمریکایی مدتهاست که ایران را به حمایت مالی، آموزشی و تسلیحاتی از حماس و سایر گروههای شبهنظامی در نوار غزه ازجمله گروه جهاد اسلامی متهم میکنند.
نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد، ایمیل آسوشیتدپرس دربارهٔ حمایت تسلیحاتی این کشور از حماس و ازجمله ارسال تفنگهای صیاد به نوار غزه را بیپاسخ گذاشته است. با این حال، تنها یک هفته پس از ارسال این ایمیل، حماس ویدئویی را منتشر کرد که ظاهراً شبهنظامیان این گروه را، در حال ماشینکاری و ساخت این اسلحه در داخل غزه نشان میداد.
دان فریلی، عضو پیشین نیروهای ویژه ارتش آمریکا و تکتیرانداز پلیس ایالت کنتاکی که این فیلم تبلیغاتی حماس را بررسی کرده، میگوید تقریباً غیرممکن است که حماس بتواند با ماشینآلاتی که در این فیلم دیده میشود، چنین سلاحی را تولید کند. بهگفتهٔ این کارشناس اسلحه، حماس با انتشار این فیلم تبلیغاتی تنها قصد داشته رد قاچاق این سلاح را مخفی کند.
از سوی دیگر، یک مقام نظامی اسرائیلی آشنا با تسلیحات حماس میگوید این گروه ترکیبی از تسلیحات موجود در بازار سیاه از قبیل کلاشنیکف، آرپیجی ۷ و موشکهای ضد تانک و مجموعهٔ بزرگ و متنوعی از تسلیحات ساخت داخل را که عموماً با استفاده از مواد اولیهٔ ساده و در دسترس تولید میشوند، در اختیار دارد.
بهگفتهٔ این مقام اسرائیلی، حماس با استفاده از ماشینهای تراشکاری فلزات را به شکل موشک و خمپاره درمیآورد و سپس آنها را با مواد منفجره ساختهشدهٔ از کود شیمیایی مسلح میکند.
از دیگر تسلیحات تولیدی غزه میتوان به پهپاد انتحاریای اشاره کرد که در روز پانزدهم مهرماه برای حمله به برجهای دیدهبانی اسرائیل و از کار انداختن دوربینهای نظارتی استفاده شد.
همزمان بهنظر میرسد که حماس یکی از پهپادهای انتحاری ایرانی (شاهد) را که در جنگ اوکراین هم استفاده میشود، بهدست آورده یا دستکم کپی کرده است. این پهپادها به کلاهکی مجهز هستند که پس از سقوط بر روی هدف منفجر میشوند.
حماس حتی از پهپادهای سبک، ارزان و غیرنظامی چینی که بهراحتی در بازار موجود هستند هم برای حمل مواد منفجره علیه نیروهای اسرائیلی استفاده میکند.
این قبیل پهپادهای ارزانقیمت و تجاری در میادین جنگ سوریه، یمن، عراق و اوکراین هم بهکار گرفته شدهاند. بهگفتهٔ کارشناسان نظامی، در سالهای اخیر وفور و در دسترسبودن این قبیل پهپادهای ساده و ارزانقیمت، بازار تسلیحات و شیوههای نبرد را بهکلی دستخوش تغییر کرده است.
انتشار این گزارش تحلیلی آسوشیتدپرس میتواند شرایط را برای کشورهایی همچون ایران سختتر کند. حالا قدرتهای جهانی با استناد به این اسناد و مدارک، دست بالاتری را برای پاسخگو کردن مقامات تهران خواهند داشت.