آکسفام، که یک سازمان خیریهٔ بین‌المللی برای مبارزه با فقر است، همزمان با گزارش جدید خود دربارهٔ نابرابری‌های اقتصادی که در آستانهٔ اجلاس مجمع جهانی اقتصاد منتشر شد، اعلام کرده است که در ۱۰ سال آینده دارایی یکی از ثروتمندترین افراد جهان از مرز تریلیون دلار خواهد گذشت.
آکسفام که سال‌ها تلاش کرده در اجلاس مجمع جهانی اقتصاد در داووس افزایش بی‌سابقهٔ بی‌عدالتی و نابرابری موجود بین عده معدودی از ثروتمندان دنیا و اکثریت کم‌درآمد و فقیر جهانیان را برجسته کند، می‌گوید در پی همه‌گیری ویروس کرونا نابرابری‌های اقتصادی تشدید شده است.
روز دوشنبه ۲۵ دی اعلام کرد که ثروت پنج نفر اولِ فهرست ثروتمندترین ميلياردرهای جهان از سال ۲۰۲۰ و اوج همه‌گیری کرونا تاکنون ۱۱۴ درصد افزایش یافته است. این پنج نفر از این قرارند:
- ایلان ماسک، مالک تسلا و اسپیس‌ایکس
- برنارد آرنو و خانواده‌اش (کلکسیونر و سرمایه‌دار فرانسوی و صاحب برندهای دنیای مد و کالاهای لوکس)
- جف بزوس، بنیانگذار آمازون
- لری الیسون، بنیانگذار شرکت فناوری اوراکل
- وارن بافت، بنیانگذار و مدیر شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری
ورود جهان به دههٔ شکاف؟
مدیر اجرایی موقت آکسفام گفته است گزارش امسال نشان می‌دهد که جهان وارد «دههٔ شکاف» می‌شود.
آمیتاب بهار در مصاحبه‌ای در داووس، محل برگزاری مجمع جهانی اقتصاد که از ۲۶ دی آغاز می‌شود، چنین گفته است:
«دارایی پنج ثروتمند بزرگ جهان دست‌کم دو برابر شده و از سوی دیگر حدود پنج میلیارد نفر از جمعیت جهان فقیرتر شده‌اند. آکسفام پیش‌بینی می‌کند که ظرف ۱۰ سال آینده ثروت یک نفر به تریلیون دلار خواهد رسید، درحالی‌که برای مبارزه با فقر ما حداقل به ۲۰۰ سال زمان نیاز داریم.»
هر یک تریلیون دلار معادل یک هزار میلیارد دلار است. اگر فردی به این میزان ثروت برسد، که ممکن است حتی در فهرستِ امروزی ثروتمندترینان جهان نباشد، ارزش دارایی او معادل «آرامکو»، شرکت نفت دولتی عربستان سعودی، در حال حاضر خواهد بود.
یکی از مهم‌ترین دلایل شهرت جان دیویس راکفلر، مالک شرکت نفتی آمریکایی «استاندارد اویل»، این است که در سال ۱۹۱۶ اولین فردی در جهان شد که ثروتش به یک میلیارد دلار رسید.
به‌گفتهٔ آکسفام، که به ارقام جمع‌آوری‌شده توسط مجلهٔ مالی فوربس استناد می‌کند، در حال حاضر ایلان ماسک که دارایی شخصی او کمی کمتر از ۲۵۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود، ثروتمندترین فرد در جهان است.
آمارهای این سازمان نشان می‌دهد که پس از همه‌گیری ویروس کرونا حدود پنج میلیارد نفر از جمعیت جهان فقیرتر شده و بسیاری از کشورهای در حال توسعه و کم‌درآمد در طول بحران کرونا قادر نبودند مثل کشورهای ثروتمند به شهروندان خود کمک‌هزینه بدهند.
آکسفام همچنین یادآوری کرده است که افزایش شدید بهای مواد غذایی و انرژی در پی تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به‌شکل نامتناسبی کشورهای فقیر را تحت‌تأثير قرار داده است.
مکس لاوسون، مدیر بخش نابرابری در آکسفام، گفته است با توجه به این‌که امسال برزیل ریاست کشورهای گروه ۲۰ را بر عهده دارد، فرصت خوبی برای اطلاع‌رسانی در مورد بی‌عدالتی و نابرابری اقتصادی در جهان وجود خواهد داشت.
رئیس‌جمهور برزیل نابرابری اقتصادی را که مهم‌ترین نگرانی کشورهای در حال توسعه است، در رأس موضوعات مورد بحث در اجلاس کشورهای گروه ۲۰ قرار داده است.
آکسفام می‌گوید اخذ دائم و عادلانهٔ مالیات از ثروتمندان در تمامی کشورهای جهان، نظامی مؤثرتر برای اخذ مالیات از شرکت‌های بزرگ چندملیتی و نیز تشدید اقدامات ملی و بین‌المللی برای مقابله با فرار مالیاتی شرکت‌ها و ثروتمندان محورهای اصلی سیاست مقابله با نابرابری است.
این سازمان برای بررسی دارایی‌های ثروتمندان ميلياردرهای جهان به داده‌های مجلهٔ مالی فوربس در نوامبر ۲۰۲۳ استناد کرده است. براساس گزارش مجلهٔ فوربس، مجموع دارایی ثروتمندترین میلیاردرهای جهان در مارس ۲۰۲۳ به حدود ۸۶۹ میلیارد دلار رسید که در مقایسه با مارس ۲۰۲۰ که حدود ۳۴۰ میلیارد دلار بود، سالانه حدود ۱۵۵ درصد افزایش نشان می‌داد.
آکسفام برای بررسی درآمد و دارایی ۶۰ درصد از جمعیت جهان که فقیر یا کم‌درآمد محسوب می‌شوند، به گزارش ثروت جهانی که در سال ۲۰۲۳ توسط بانک «یوبی‌اس» منتشر شد و همچنین گزارش ترازنامهٔ ثروت جهان که سال ۲۰۱۹ بانک «کردیت سوئیس» منتشر کرد، استناد کرده است. هر دو گزارش از روش تحلیلی یکسانی استفاده کرده‌اند.
