در میانه رشد متوالی کسری گاز ایران، صندوق توسعه ملی پیش‌بینی کرده است که سطح تولید گاز کشور در سال ۱۴۲۰ تنها قادر به تامین «یک سوم» از تقاضای داخلی خواهد بود.
خبرگزاری فارس روز شنبه ۳۰ دی‌ماه با استناد به این گزارش و برآورد مرکز پژوهش‌های مجلس نوشته است که ایران دیگر نه تنها در زمستان‌ها، بلکه در تابستان‌ها نیز کسری گاز دارد.
بر اساس برآورد صندوق توسعه ملی تقاضای داخلی گاز کشور تا سال ۱۴۲۰ تقریبا دو برابر خواهد شد و به بالای ۵۱۰ میلیارد متر مکعب در سال خواهد رسید؛ در حالی که تولید گاز کشور در همین دوره زمانی نصف خواهد شد و به زیر ۱۸۰ میلیارد متر مکعب سقوط خواهد کرد.
بیشترین رشد تقاضای گاز در بخش خانگی و نیروگاه‌های برقی خواهد بود.
مرکز پژوهش‌های مجلس نیز خرداد امسال گزارش مشابهی منتشر کرده و گفته بود در سال ۱۴۲۰، حدود ۱۶۷ میلیارد متر مکعب ناترازی گاز در کشور وجود خواهد داشت.
هم‌اکنون ناترازی گاز بطور متوسط روزانه ۱۲۳ میلیون متر مکعب (۴۵ میلیارد متر مکعب در سال) است که در زمستان‌ها به روزانه ۳۰۰ میلیون متر مکعب نیز اوج می‌گیرد.
ایران کسری گاز را با تحویل مازوت و گازوئیل بیشتر به نیروگاه‌های برقی و صنایع کشور جبران می‌کند؛ موضوعی که به آلودگی گسترده هوا منجر می‌شود.
یک سند شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی ایران که به دست رادیو فردا رسیده، حاکی است که حتی در تابستان امسال روزانه بیش از ۱۶ میلیون لیتر مازوت و ۱۰۳ میلیون لیتر گازوئیل در کشور مصرف شده است.
مصرف روزانه مازوت کشور در زمستان‌ها به خاطر اوج‌گیری کسری گاز، به بالای ۴۵ میلیون لیتر و مصرف گازوئیل به بالای ۱۰۷ میلیون لیتر اوج می‌گیرد.
ایران از سال گذشته واردات محدود گاز از ترکمنستان را آغاز کرد، اما دولت عشق‌آباد از دو هفته پیش تحویل گاز به ایران را متوقف کرده است.
افت تولید گاز ایران در قیاس با قطر
حدود سه چهارم از گاز ایران از میدان پارس جنوبی، مشترک با قطر، تولید می‌شود. وزارت نفت ایران برآورد کرده است که این میدان تا سال جاری وارد نیمه دوم عمر خود خواهد شد و با افت فشار آن، هر سال تولید گاز از پارس جنوبی ۱۰ میلیارد متر مکعب کاهش خواهد یافت.
قطر ۱۰ سال زودتر از ایران تولید گاز از این میدان مشترک را آغاز کرد و تاکنون ۲.۸ تریلیون متر مکعب گاز تجاری (متان خالص) از این میدان تولید کرده است.
ایران نیز می‌گوید تاکنون دو تریلیون متر مکعب از پارس جنوبی گاز «خام» تولید کرده است. دقیقاً مشخص نیست چه میزان از این گاز تولیدی متان خالص و بقیه ناخالصی‌های دیگر مانند آب، گازهای سنگین و غیره بوده است.
قطر همچنین سال‌ها پیش با نصب سکوهای ۲۰ هزار تنی (۱۵ برابر بزرگتر از سکوهای بخش ایرانی پارس جنوبی) با قابلیت حمل کمپرسورهای عظیم، مشکل افت فشار این میدان را حل کرده و از سال ۲۰۲۲ با امضای ۲۹ میلیارد دلار قرارداد با غول‌های نفتی جهان، در نظر دارد تا سه سال آینده تولید گاز از این میدان را ۳۵ درصد افزایش دهد و به بزرگترین صادرکننده گاز مایع جهان، ال‌ان‌جی، تبدیل شود.
ایران بعد از برجام، قراردادی پنج میلیارد دلاری با کنسرسیومی به رهبری شرکت توتال فرانسه برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی امضا کرد که نیمی از مبلغ قرارداد برای ساخت یک سکوی ۲۰ هزار تنی با دو کمپرسور عظیم بود.
بعد از خروج آمریکا از برجام، توتال از این پروژه کنار کشید و شریک چینی این پروژه، سی‌ان‌پی‌سی، نیز بعد از مدتی پروژه را رها کرد.
فناوری ساخت این تجهیزات تنها در انحصار چند شرکت انگشت‌شمار غربی است.
حتی با نصب سکوهای عظیم نیز، از سال ۱۴۱۰ و برداشت چند تریلیون متر مکعب گاز اضافی از این میدان تا آن زمان توسط ایران و قطر، فشار مخزن به اندازه‌ای کاهش خواهد یافت که افت تولید میدان اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
