رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز پنجشنبه ۱۲ بهمن و پس از هفتهها مخالفت دولت مجارستان بالاخره به اتفاق آرا یک بسته کمک مالی دیگر به اوکراین به ارزش ۵۰ میلیارد یورو (۵۴ میلیارد دلار) را تصویب کردند.
قبل از شروع این اجلاس، کشورهای عضو اتحادیه اروپا دولت مجارستان را تحت فشار قرار دادند که از مخالفت دست بردارد و به ویکتور اوربان، نخستوزیر این کشور، گفتند باید در این جنگ که یک خطر جدی برای موجودیت اوکراین و بزرگترین جنگ در اروپا پس از پایان جنگ جهانی دوم است یک طرف را انتخاب کند.
شارل میشل، رئیس شورای اروپا، پس از تصویب این کمک در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ما به توافق رسیدیم. اتحاد. رهبران تمامی ۲۷ کشور عضو با یک بسته کمک ۵۰ میلیارد یورویی به اوکراین از بودجه اتحادیه اروپا موافقت کردند.»
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، ضمن استقبال از این توافق گفت این کمک همزمان با نزدیک شدن سومین سالگرد آغاز جنگ به تقویت اقتصاد و ثبات مالی کشورش در طولانیمدت کمک خواهد کرد.
در پی تصمیم رهبران اتحادیه اروپا، ارزش اوراق قرضه اوکراین به دلار افزایش یافت. کییف پیش بینی کرد که اولین بخش از این کمک مالی به ارزش ۴.۵ میلیارد یورو را در ماه مارس دریافت خواهد کرد.
این توافق پس از مدتها چانهزنی با مجارستان به نتیجه رسید که در ماه دسامبر تصویب آن را وتو کرده بود. دولت مجارستان تاکنون در مورد تصویب این توافق اظهارنظر نکرده است.
دیپلماتهای اروپایی گفتند که در ازای رای موافق مجارستان به کمک مالی جدید به اوکراین، اتحادیه اروپا تعهد نداده است که میلیاردها یورو کمک مالی خود به این کشور را که بهدلیل نگرانیهای بروکسل در مورد وضعیت حقوق بشر و حاکمیت قانون در مجارستان تعلیق شده است آزاد کند.
آنها افزودند که در توافق مربوط به کمک مالی به اوکراین گزینه بازبینی آن پس از دو سال «در صورت لزوم» بدون حق وتوی مجارستان در نظر گرفته شده است.
مذاکرات در مورد کمکهای نظامی اتحادیه اروپا
پس از حصول توافق در مورد بسته کمک مالی به اوکراین، موضوع بعدی مذاکرات رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا کمکهای نظامی به کییف است.
در حال حاضر به نظر میرسد که اتحادیه اروپا نتوانسته است تعهد خود در زمینه ارسال گلولههای توپ به اوکراین را به موقع عملی کند. همزمان اختلاف بین آلمان و تعداد دیگری از اعضای اتحادیه اروپا پرداخت میلیاردها یورو برای تامین هزینه کمک نظامی به اوکراین را تحت الشعاع قرار داده است.
«با ما هستی یا نه»
قبل از شروع جلسه رهبران اتحادیه اروپا در روز پنجشنبه، رهبران تعدادی از کشورهای عضو از جمله آلمان، لهستان، بلژیک و فنلاند بر ضرورت تصویب بسته کمک مالی جدید به اوکراین از بودجه عمومی اتحادیه اروپا تاکید کردند.
ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، که با مسکو مناسبات نزدیکی دارد در ماههای گذشته انتقاد خود از کمکهای مالی و نظامی اتحادیه اروپا به اوکراین را تشدید کرده بود.
آقای اوربان روز پنجشنبه و در آستانه راهپیمایی اعتراضی کشاورزان در شهر بروکسل تصویری از خود در کنار یک تراکتور را در شبکههای اجتماعی منتشر کرد.
اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، قبل از شروع جلسه انتظار خود از تصمیمگیری نهایی در این زمینه را با این جمله بیان کرد: «اتحادیه اروپا جمعی است که تمامی اعضای آن متحد هستند.»
دونالد توسک، نخستوزیر لهستان، نیز گفت زمان «بازیهای اوربان» به سر آمده و «او باید تصمیم بگیرد که با ماست یا نه.»
بسته کمک مالی اتحادیه اروپا به اوکراین در شرایطی تصویب میشود که آینده کمکهای آمریکا به این کشور نامشخص است. برخی از مقامات اتحادیه اروپا گفتند بدون تزریق این کمک مالی جدید، دولت اوکراین در ماه مارس بدون پول میماند.
اختلافات پیشین اوربان و اتحادیه اروپا
ویکتور اوربان با اتحادیه اروپا اختلافات و کشمکشهای فراوانی داشته و میلیاردها دلار از کمک مالی و مشوقهای اقتصادی این اتحادیه به مجارستان بهدلیل عقبگرد این کشور در معیارهای دمکراتیک حکومتگری تعلیق شده است.
او درعین حال از تحریمهای گسترده غرب علیه روسیه انتقاد کرده و به نظر میرسد که از زمان شروع جنگ اوکراین اختلافاتش با سایر اعضای اتحادیه اروپا تشدید شده است.
یک دیپلمات آلمانی گفت احتمالا آقای اوربان به این نتیجه رسیده که خود را در موضع «دشواری» قرار داده است.
او افزود: «اقتصاد مجارستان تحت فشار است. شاید این عامل روی تغییر موضع او تاثیر گذاشته است. آقای اوربان به خوبی میداند که به اتحادیه اروپا نیاز دارد.»