دوشنبه ۲۰ فروردین (۹ آوریل) سه تن از نیروهای حزبالله لبنان در حملهٔ هوایی اسرائیل به روستای السلطانیه واقع در جنوب لبنان کشته شدند.
طی ۶ ماه گذشته بیش از ۳۰۰ تن از نیروهای حزبالله در حملات هوایی و توپخانهای اسرائیل کشته شدند. این حمله اما یکی از حملاتی بود که خبرساز شد؛ دلیلش هم کشته شدن علی احمد حسین ملقب به «عباس جعفر» از فرماندهان «یگان رضوان» حزبالله بود.
«یگان رضوان» گردان ویژهٔ «نیروهای نخبه» این گروه شبهنظامی است که از سوی جمهوری اسلامی ایران حمایت میشود و ایالات متحده آن را بهعنوان گروهی تروریستی میشناسد.
۱۸ دی پارسال نیز وسام حسن الطویل ملقب به «جواد» از فرماندهان «گردان رضوان» در حملهٔ پهپادی اسرائیل به خودرو او در حدود ۱۱ کیلومتری مرز اسرائیل کشته شد؛ حادثهای که آن هنگام بسیار خبرساز شد و برخی رسانههای محلی از آن بهعنوان «بزرگترین ضربهٔ ناگهانی اسرائیل به حزبالله» یاد کرده بودند.
تشدید تنش و تبادل آتش میان اسرائیل و حزبالله، پس از حملهٔ گروه افراطی حماس به شهرها و شهرکهای اسرائیلی در روز ۱۵ مهر گذشته آغاز شد؛ حملهای که طی آن حدود ۱۲۰۰ نفر اکثراً غیرنظامی کشته شدند و بیش از ۲۵۰ نفر به گروگان گرفته شدند.
از آن هنگام، حمله گسترده اسرائیل به نوار غزه با هدف اعلام شده از میان بردن حماس، گروهی که از سوی آمریکا و اروپا بهعنوان گروهی تروریستی شناخته میشود، آغاز شد.
حزبالله میگوید هدفش از حملات گاهو بیگاه به اسرائیل، کاهشِ فشار بر حماس و جلوگیری از تمرکز ارتش اسرائیل بر غزه است. این تنش در عین حال نگرانیها از گسترش جنگ در منطقه را افزایش داده است.
اما دربارهٔ «گردان رضوان» که اتفاقات مرتبط با آن خبرساز است، چه میدانیم؟
گردان تأسیسشده توسط عماد مغنیه
«گردان رضوان» را عماد مغنیه، فرمانده نظامی اسبق حزبالله، تأسیس کرد؛ شخصی که به نام «حاج رضوان» شهرت داشت. البته این گردان پس از کشته شدن عماد مغنیه بود که به این نام شناخته شد.
مغنیه ۱۲ فوریه ۲۰۰۸، در انفجار اتومبیلش در دمشق، پایتخت سوریه، کشته شد؛ رویدادی که به اسرائیل منتسب شد.
ریاض قهوهجی، رئیس مرکز «تحلیل نظامی خاورمیانه»، به روزنامه الشرق الاوسط گفته است که گردان الرضوان «بهترین آموزش را میان نیروهای حزبالله دیده است. این گردان بهطور ویژه در عملیات تهاجمی تخصص دارد و با مشارکت در جنگ داخلی سوریه، تجربهٔ خوب جنگ به دست آورد».
آقای قهوهجی افزود: «شمار نیروهای این گردان حدود ۱۰ هزار نفر برآورد میشود که اکثر آنها نیروهای ایدئولوژیک هستند. به اسلحهٔ تهاجمی مجهزند و از تجربهٔ جنگ برخوردارند».
بهگفتهٔ رئیس مرکز «تحلیل نظامی خاورمیانه»، گردان الرضوان بیش از آنکه نقش دفاعی داشته باشد، نیروی حمله است و این نگرانی اسرائیل را بر میانگیزد. به همین دلیل بر ضرورت عقبنشینی اسرائیل از مناطق مرزی در جنوب لبنان اصرار میکند: «نیروهای گردان الرضوان بازوی نظامی تهاجمی و باتجربهٔ حزبالله هستند... آموزششان بر درگیری با دشمن از فاصلهٔ صفر تمرکز داشته است».
آموزشدیده برای نفوذ به اسرائیل
هشام جابر، رئیس «مرکز مطالعات راهبردی خاورمیانه»، هم میگوید که «گردان رضوان» را عماد مغنیه سالهای ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ تأسیس کرد و این واحد طی دو دهه پیشرفت زیادی کرد.
آقای جابر ادامه میافزاید: «نیروهای گردان رضوان در یک پایگاه نظامی یا در یک منطقه حضور ندارند. آنها در روستاهای لبنانی در جنوب و شمال رود لیتانی پراکنده هستند و همچون شهروندان عادی در میان مردم حضور دارند. این نیروها با صدور فرمان آمادهباش، در چارچوب گروههای ۴۰ تا ۵۰ نفره طی چند ساعت به اماکن مشخصی میروند.»
بهگفتهٔ رئیس «مرکز مطالعات راهبردی خاورمیانه»، نیروهای «گردان رضوان» از «موتورسیکلت و خودروهای سبک استفاده میکنند و برای عبور از دیوارهای سیمانی و سیمهای خاردارِ وضعشده در مرز میان اسرائیل و لبنان و رسیدن به اهداف از پیش تعیینشده در جلیل آموزش دیدهاند».
گردان «نیروهای نخبه»
سایت «بیبیسی نیوز عربی» بهنقل از یک منبع آگاه که خواسته نامش فاش نشود، نوشته است «همچون هر واحد ویژهای، گردان رضوان از نیروهای نخبهای تشکیل شده که در سطح بالا آموزش دیدهاند و برای جنگ در شرایط مختلف آموزش دیده است».
این منبع نیز تأکید دارد که «مأموریت اصلی این گردان نفوذ به اسرائیل و بهطور ویژه جلیل و دیگر مناطق شمال اسرائیل است».
فرماندهی «گردان رضوان»
برخی منابع رسانهای میگویند که فرماندهی «گردان رضوان» را فردی با نام «ابو علی الطباطبائی» بر عهده دارد که در فهرست افراد تحت پیگرد اسرائیل است. سال ۲۰۱۵ اقدام اسرائیل برای از میان بردن او از راه حملهٔ هوایی به دو خودرو وابسته به حزبالله در منطقهٔ القنیطره سوریه نافرجام ماند.