ممکن است شما هم از خودتان یا از دیگری پرسیده باشید که فعالیتهای بزرگ و کوچک ایرانیان در خارج کشور و اساساً حرف زدن دربارهٔ ایران در دیگر کشورها چه تأثیر یا فایدهای میتواند داشته باشد؛ بهخصوص که از شروع اعتراضات «زن زندگی آزادی» در کشور، این قبیل فعالیتها بسیار گستردهتر شده است.
سمیه حقنگهدار، مستندسازی که اجباراً به ایتالیا مهاجرت کرده، در جواب این سؤال میگوید کمترین تأثیر این است که «تصویر دروغینی» که حکومت از جامعه و مردم کشور در جهان ساخته، میشکند.
سمیه حقنگهدار یکی از اعضای کانون فیلمسازان مستقل ایران (ایفما) هم هست که اخیراً در جشنوارههای سینمایی خارجی با بالا بردن بنرها و عکسهای مرتبط با جنبش «زن زندگی آزادی» تلاش میکند صدای اعتراض مردم ایران علیه حکومت را زنده نگه دارد.
در این شماره از پادکست «ویدا»ی رادیوفردا، با سمیه حقنگهداردربارهٔ همین موضوع و فعالیتهای خودش بهعنوان یک فیلمساز مستقل و همچنین چندوچون زندگیاش در ایتالیا بهعنوان یک ایرانی گفتگو کردهایم.
خانم حقنگهدار میگوید: «نزدیک به ۴۵ سال است که حکومت ایران تمام تلاشش را کرده تا تصویر دلخواه خودش را از ایران و مردم ایران به دنیا نشان دهد. حکومت از طریق رسانه و سینمای رسمی خود تصویری را نشان داده که واقعیت جامعه ایران نیست و همزمان درها را بسته تا کسی از خارج نتواند وارد شود و واقعیت جاری در بستر جامعه را ببیند، ثبت کند و گزارش دهد.»
این مستندساز تصویر برساختهٔ حکومت از ایران و مردمش را «تصویری دروغین از ایران» توصیف میکند و میگوید تلاش آدمهایی مثل او در خارج از کشور برای شکستن و اصلاح این تصویر است:
«هر نشست، کنفرانس، نمایش فیلم، گفتگو و برنامههایی از این دست میتواند به آگاه شدن افکار عمومی و ارائۀ یک تصویر واقعی از ایران و مردم ایران یاری برساند. آگاهی افکار عمومی در کشورهای دموکراتیک بسیار حائز اهمیت است چراکه جامعۀ مدنی آن کشورها میتوانند بر سیاستهای جامعه فشار وارد کند و در طول زمان میتواند تغییراتی اساسی شکل دهد. هرچه بیشتر نام ایران و شرایط مردم ایران شنیده و دیده شود و در صدر خبرها قرار گیرد، بهواسطهٔ قدرت و تأثیرگذاریای که رسانهها بر افکار عمومی دارند، جامعهٔ جهانی توجه بیشتری نسبت به ایران و مردم ایران خواهد داشت.»
پادکست «ویدا» که در ژانویۀ سال ۲۰۲۳ موفق به دریافت جایزهٔ ویژه سردبیران رادیو اروپای آزاد هم شد، یک جمعه درمیان در وبسایت رادیو فردا و همچنین در تمامی پادگیرها از جمله اسپاتیفای و کستباکس منتشر میشود. در این پادکست، روایتهایی از آثار بهجامانده از حجاب اجباری و ردی که تحمیل حجاب بر روح و ذهن زنان ایرانی گذاشته از زبان مهمانان آشنا و ناآشنا میشنوید.
این پادکست که نام آن یادآور ویدا موحد، اولین «دختر خیابان انقلاب»، است و یک معنای آن هم «درد و رنج»، فضایی است برای گردآوری مستند تجربۀ زیستۀ زنان ایران. اگر شما هم تمایل به روایت و ثبت تجربۀ خود دارید، برای رادیوفردا پیام بفرستید تا مهمان بعدی این پادکست باشید.