در پی اعلام خبر برگزاری مراسم گرامیداشت ابراهیم رئیسی که قرار است دهم خردادماه در سازمان ملل متحد برگزار شود، نرگس محمدی، برنده جایزه صلح نوبل، این اقدام را تقبیح و آن را «روز گرامیداشت چوبههای دار، اعدام و کشتار جمعی علیه مردم ایران» توصیف کرد.
این فعال زندانی حقوق بشر روز دوشنبه هفتم خردادماه در صفحه رسمی اینستاگرام خود با انتقاد از این تصمیم نوشت: «وقتی دولتهای جهان ناقض فاحش حقوق بشر و جلاد تاریخ سرزمین ایران را که تا روز مرگش ابزار سرکوب یک ملت بود، در جایگاهی قرار میدهند که گویی انسانی صلحطلب و دموکرات را از دست دادهاند، دیگر نباید انتظار داشت که دیکتاتورها، سرکوبگران، ناقضان حقوق بشر، شکنجهگران و جلادان مرگآفرین دیگری در جاهای دیگر جهان سر برنیاورند.»
خانم محمدی در ادامه تاکید میکند که «ناقضان حقوق بشر» با مشاهده این اقدام سازمان ملل «یقین» پیدا میکنند که «روز مرگشان پرچم سازمانملل نیمهبرافراشته و سیاستمداران و دولتمردان جهان تسلیتگو خواهند بود».
او با انتقاد از این اقدام سازمان ملل گفته است که با این اقدام، «صدای مردمان معترض بیپناه و تحت ستم به دیوار روابط دیپلماتیک و اقدامات مسبوق به سابقه دولتها خواهد خورد.»
برنده جایزه صلح نوبل در این پیام با ابراز تاسف از این اقدام سازمان ملل به عنوان «ملجأ ملل» نسبت به وضعیت حقوق بشر که «تنها و بیپناه مانده» و برای صلح که «بیصدا» مانده و برای «مردم ایران» ابراز نگرانی کرده است.
خانم محمدی در انتهای این پیام تصریح کرده است: «ما مردم سربلند ایران، نیک آگاه و شاهدیم که رئیسی چه در دهه شصت به عنوان یکی از اعضای هیئت مرگ که خاورانها را خلق کرد و چه در سالهای اخیر که با انتخاباتی حداقلی رئیس دولت جمهوری اسلامی نامیده شد و سرکوب و کشتار معترضان را در خیزشها و جنبش باشکوه مهسا رقم زد، در جایگاه جنایتکار تاریخ سرزمین ما نشسته است.»
پیشتر نیز اعلام خبر برگزاری مراسم گرامیداشت ابراهیم رئیسی در سازمان ملل با انتقادهای بسیاری روبرو شده بود.
شیرین عبادی، وکیل دادگستری و نخستین برنده ایرانی جایزه نوبل صلح، روز جمعه ۴ خرداد در پستی در حساب کاربری خود در اینستاگرام این «ادعای احتمالی سازمان ملل متحد» را که برگزاری مراسم یادبود مختص عالیترین مقام هر کشور است، برخلاف پروتکلهای این سازمان دانست.
این حقوقدان و فعال حقوق بشر از دبیرکل و رئیس مجمع عمومی سازمان ملل متحد خواست ابراهیم رئیسی را آنطور که مردم ایران پس از مرگش «جلاد ایران» و «قصاب تهران» خطاب میکنند به رسمیت بشناسند و نهادها و کمیتههای زیر دست خود از جمله کمیته حقیقتیاب را «به سخره نگیرند.»
۲۳ نهاد و کنشگر فعال در زمینهی حقوق جامعه الجیبیتیکیو پلاس نیز روز جمعه، چهارم خردادماه، با انتشار بیانیهای خطاب به این سیاستمداران و نمایندگان دولتها نوشتند: «این اقدام شما ننگی است بر پیکره جامعه جهانی و حقوق بشر.»
این در حالی است که روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت ماه نیز درنشست شورای امنیت سازمان ملل به احترام کشتهشدن ابراهیم رئیسی در سانحه سقوط بالگرد، یک دقیقه سکوت اعلام شد و پرچم مقر سازمان ملل در نیویورک به صورت نیمهافراشته درآمد که این اقدام نیز با اعتراض برخی از سران کشورها و اعضای حزب جمهوریخواه در ایالات متحده روبرو شد.
ابراهیم رئیسی به دلیل نقشی که به عنوان عضو «هیئت مرگ» در اعدام دستهجمعی زندانیان سیاسی در پایان جنگ ایران با عراق در تابستان ۱۳۶۷ داشت، چهرهای بدنام بود و تحریمهای آمریکا هم شامل او شده بود.
علاوه بر این، بسیاری ابراهیم رئیسی را یکی از مسئولان مرگ مهسا امینی میدانند که در شهریور ۱۴۰۱ به اتهام نقض قانون حجاب اجباری در بازداشتگاه پلیس جان باخت.
هیئت حقیقتیاب سازمان ملل اعلام کرده که مقامات ایرانی را مسئول «خشونت فیزیکی» منجر به مرگ مهسا امینی میداند.
سرکوب اعتراضات گسترده به مرگ مهسا امینی هم بنا به اعلام نهادهای حقوق بشری به کشته شدن دستکم۵۰۰ نفر و بازداشت بیش از ۲۲ هزار نفر انجامید.
ابراهیم رئیسی روز ۳۰ اردیبهشت در سانحه سقوط هلیکوپتر در ارتفاعات آذربایجان شرقی همراه با وزیر امورخارجه و تعدادی دیگر از همراهانش جان خود را از دست داد.