محمود احمدی‌نژاد، از رؤسای جمهور پیشین ایران، روز یکشنبه ۱۳ خرداد راهی ستاد مرکزی وزارت کشور شد و برای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد.
او در همین روز در ویدئویی در وب‌سایت «دولت بهار» تصمیم خود برای ثبت‌نام در انتخابات ریاست‌جمهوری پیش رو را اعلام کرده بود.
وب‌سایت «دولت بهار» نزدیک به آقای احمدی‌نژاد اعلام کرد که این تصمیم پس از حضور جمعی از طرفداران او در میدان ۷۲ نارمک تهران، محل زندگی رئیس جمهور سابق ایران، اعلام شده است.
آقای احمدی‌نژاد پس از ثبت‌نام، در یک سخنرانی که از تلویزیون دولتی نیز پخش شد، گفت که «مهم‌ترین انگیزه بنده تمرکز بر حل مشکلات اقتصادی، پایان بخشیدن به رانت و گشایش برای بهبود فضای کسب و کار است.»
او در ادامه نیز گفت که «اطمینان دارم که همه مسائل کشور ... در پرتو همزیستی مسالمت‌آمیز و تعامل سازنده با جهان و اولویت دادن به توسعه مناسبات، به‌ویژه اقتصادی، در عرصه بین‌المللی حل‌شدنی است.»
این اظهارات در حالی بیان می‌شود که سیاست‌های کلان کشور، اعم از داخلی و خارجی، در دست رهبر جمهوری اسلامی است و او همواره بر «دشمنی» با کشورهای متعدد در سطح جهان تأکید کرده و سیاست‌هایی مبنی بر «همزیستی مسالمت‌آمیز و تعامل سازنده با جهان» ارائه نداده است.
محمود احمدی‌نژاد همچنین درحالی از «همزیستی مسالمت‌آمیز و تعامل سازنده با جهان» سخن گفته که اظهارات پیشین او که هولوکاست را زیر سؤال می‌بُرد؛ اصرار می‌کرد که ایران شهروند همجنس‌گرا ندارد؛ و به ساخت سلاح هسته‌ای در صورت تمایل ایران اشاره می‌کرد، بر تنش بین ایران و کشورهای جهان افزود.
آقای احمدی‌نژاد شامگاه شنبه در بین جمعی از طرفداران خود در مورد مسئله نامزدی خود برای انتخابات گفته بود که «اصلاً موضوع ما قدرت نیست» و با اشاره به گفته‌ای منتسب به امام اول شیعیان نیز افزوده بود که «قدرت به خودی خود هیچ ارزشی ندارد و از آب بینی بز مریض بی‌ارزش‌تر است.»
محمود احمدی‌نژاد در مورد قصد و برنامه خود از این تصمیم گفت که «مسائل اقتصادی و بحث معیشت مردم است که اولویت اول است.»
او در حالی این سخنان را مطرح کرد که در اواخر دولت دوم محمود احمدی‌نژاد قیمت دلار در اتفاقی که تا آن تاریخ بی‌سابقه بود، از ۱۱۰۰ تومان به ۳۷۰۰ تومان افزایش یافت.
با وجود افزایش مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم ایران در دوران ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد، او نوسان دلار را به «توطئه دشمنان» نسبت می‌داد.
منتقدان احمدی‌نژاد همچنین گفته‌اند که دولت محمود احمدی‌نژاد، «٢٠ ميليارد دلار از درآمد ارزی دولت» را به «چند صراف خاص» داده بود تا با فروش آنها، نرخ دلار را پايين نگه دارند و از اين طريق «مبالغ بسيار کلان» نصيب آنان شده است.
علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت حسن روحانی هم در این مورد گفته بود که «با وجود درآمد ۷۵۰ میلیارد دلاری در دوران هشت ساله ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد، حاشیه‌نشینی ادامه یافت و فقر هم در ایران مهار نشد».
تصمیم محمود احمدی‌نژاد برای نام‌نویسی دوباره در انتخابات ریاست جمهوری در حالی اعلام شده که او در انتخابات گذشته از سوی شورای نگهبان رد صلاحیت شد و پس از آن اعلام کرد که در انتخابات ۱۴۰۰ شرکت نمی‌کند و از هیچ نامزدی هم حمایت نخواهد کرد.
او همچنین روز سوم خرداد ۱۴۰۰ اعلام کرده بود در حالی که «با رأی بالای مردم» دو بار به عنوان رئیس جمهور انتخاب شده، رد صلاحیتش «توهین به مردم و عبور از قانون اساسی بود».
این ادعا در حالی مطرح شده که هر دو انتخابات مورد اشاره رئیس جمهور سابق ایران در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۸ مورد مناقشه بوده و اعلام پیروزی محمود احمدی‌نژاد در سال ۸۸ زمینه‌ساز اعتراضات گسترده «جنبش سبز» و در نهایت، حصر و حبس خانگی رهبران اعتراضات شد.
محمود احمدی‌نژاد، از زمان ترک دفتر ریاست جمهوری، با استفاده از رسانه‌های اجتماعی و نوشتن نامه‌های عمومی به رهبران جهان، سعی در پررنگ‌تر کردن حضور خود در سیاست داشته است. او همچنین از فساد دولتی انتقاد کرده است، هرچند دولت خودش با اتهامات فساد مواجه بوده و دو معاون سابق او زندانی شدند.
ثبت‌نام‌کنندگان دیگر در سه روز اخیر
روز یکشنبه چهارمین روز ثبت نام داوطلبان نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری هشتم تیر است.
روز یکشنبه محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد دولت رئیسی، و مسعود زریبافان، رئیس پیشین بنیاد شهید و از نزدیکان احمدی‌نژاد نیز برای انتخابات ثبت‌نام کردند.
دیگر افرادی که در این روز با حضر در وزارت کشور برای انتخابات پیش رو ثبت نام کردند عبارتند از: حسن محمدیاری، نماینده مجلس یازدهم، ایرج سفلی شاهوردی، فرمانده پیشین حفاظت اطلاعات نیروی زمینی ارتش، محمد حسن قدیری ابیانه، سفیر سابق ایران در مکزیک و استرالیا، محمد مقیمی، رئیس دانشگاه تهران، صادق خلیلیان، وزیر اسبق جهاد کشاورزی،محمود صادقی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی، و حسینعلی قاسم‌زاده، نماینده مجلس هفتم.
تاکنون در مرحله ثبت‌نام از داوطلبان نامزدی چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، سعید جلیلی، قدرتعلی حشمتیان، مصطفی کواکبیان، محمدرضا صباغیان، عباس مقتدایی در روز اول و علی لاریجانی، محمود احمدی بیغش، محمد خوش‌چهره و عبدالناصر همتی در روز دوم ثبت‌نام کرده‌اند.
ثبت‌نام‌کنندگان روز سوم هشت نفر بودند عبارت از: احمد رسولی‌نژاد، وحید حقانیان، مسعود پزشکیان، علیرضا زاکانی، حبیب‌الله دهمرده، زهره الهیان، محمدرضا میرتاج‌الدینی و فداحسین مالکی.
رقابت برای جایگزینی ابراهیم رئیسی که در سانحه سقوط بالگرد کشته شده، هنوز نامزدی را با حمایت آشکار و قاطع علی خامنه‌ای به خود جلب نکرده است.
ثبت‌نام‌های وحید حقانیان و دیگران
روز شنبه نیز، در سومین روز ثبت‌نام از داوطلبان چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، هشت نفر ازجمله وحید حقانیان، از اعضای دفتر علی خامنه‌ای، و علیرضا زاکانی، شهردار تهران، ثبت‌نام کردند.
سخنگوی ستاد انتخابات وزارت کشور ایران در پایان سومین روز ثبت نام داوطلبان نامزدی ریاست‌جمهوری اعلام کرد که بعد از سه روز، ۱۷ نفر که شرایط لازم را داشتند، ثبت نام کردند.
ثبت‌نام روز سوم از ساعت هشت صبح در ستاد انتخابات در وزارت کشور آغاز شد و با آن که به طور معمول چهره‌های سیاسی از اوایل صبح به وزارت کشور مراجعه و ثبت‌نام می‌کنند، خبرگزاری مهر گزارش کرده بود که خبرنگاران کماکان منتظرند.
کمی بعد از انتشار این خبر، رسانه‌ها گزارش کردند که احمد رسولی‌نژاد نماینده ادوار مجلس به عنوان اولین نامزد در سومین روز ثبت‌نام به ستاد انتخابات کشور مراجعه کرد.
بعد از رسولی‌نژاد نیز تصویر وحید حقانیان که بیشتر با عناوین «سردار وحید» و «آقای وحید» شناخته شده، در وزارت کشور منتشر شد.
وحید حقانیان یکی از فرماندهان سابق نظامی است که سال‌ها از او به عنوان معاون امور ویژهٔ دفتر رهبر جمهوری اسلامی نام برده می‌شد. روزنامه شرق روز شنبه او را «از مسئولان بیت رهبری» معرفی کرده و روزنامه اعتماد از او با عنوان «سردار» یاد کرده است.
او خود را «مشاور و دستیار ارشد در امور اجرایی دفتر رهبری» معرفی می‌کند.
حضور او در کنار رهبر جمهوری اسلامی و فاصله بسیار نزدیک به او در اغلب مراسم‌ها پررنگ بود، و در این سال‌ها شایعات بسیاری نیز درباره نقش و نفوذ او در دفتر علی خامنه‌ای مطرح بوده است.
حضور او به عنوان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری توجه رسانه‌های خارجی را نیز جلب کرده و خبرگزاری رویترز آقای حقانیان را «فرمانده سابق سپاه پاسداران» معرفی کرده است که توسط آمریکا تحریم شده بود.
بر اساس این گزارش، وزارت خزانه‌داری آمریکا در سال ۲۰۱۹ وحید حقانیان را به عنوان یکی از ۹ نفری که در «حلقه داخلی» نزدیک به علی خامنه‌ای «مسئولیت سرکوب داخلی و خارجی ادامه‌دار» داشتند، به فهرست تحریم‌های خود افزود.
حقانیان در سخنانی در ستاد انتخابات وزارت کشور گفت که با «تصمیم شخصی» برای انتخابات نامزد شده و قصد دارد از «بطن هفتم و آخرین لایه مغز نظام، به پوسته مهم اول و ظاهری گذر» کند.
جز وحید حقانیان، مسعود پزشکیان، نماینده مجلس شورای اسلامی، نیز برای ثبت‌نام در انتخابات، وارد ساختمان وزارت کشور شد. او پیش از این گفته بود که «کاندیدای پوششی» نخواهد بود.
بعدازظهر روز شنبه نیز، علیرضا زاکانی شهردار فعلی تهران، با حضور در ستاد انتخابات کشور ثبت نام کرد.
او چهار دوره نمایندگی مجلس در دوره‌های هفتم، هشتم، نهم و یازدهم را نیز در کارنامه خود دارد و با ریاست سازمان بسیج دانشجویی در دهه ۱۳۷۰ شناخته شد.
علیرضا زاکانی در انتخابات ۱۴۰۰ هم کاندیدای تأیید صلاحیت‌شده توسط شورای نگهبان بود که برخی رقبایش به او لقب «نامزد پوششی» ابراهیم رئیسی دادند و پیش از برگزاری انتخابات نیز به نفع رئیسی انصراف داد.
زاکانی که در وزارت کشور حاضر شده بود، سوال یک خبرنگار که از او پرسید «آیا تا انتهای انتخابات هستید؟» را پاسخ نداد و فقط لبخند زد.
روز شنبه زهره الهیان به عنوان نخستین زن با حضور در ستاد انتخابات کشور برای نامزدی در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد.
خانم الهیان که به اصولگرایان نزدیک است، در دوره‌های هشتم و یازدهم مجلس به عنوان نماینده تهران فعالیت می‌کرد.
اتحادیه اروپا زهره الهیان را در اسفند ماه ۱۴۰۱ در فهرست تحریم‌های خود قرار داد.
طی دو روز گذشته چهار زن دیگر برای ثبت‌نام به عنوان نامزد ریاست جمهوری به وزارت کشور مراجعه کرده بودند اما رئیس ستاد انتخابات کشور اعلام کرد که هیچکدام شرایط لازم را نداشتند.
همچنین فداحسین مالکی، نماینده زاهدان در مجلس یازدهم و رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در دولت دوم محمود احمدی‌نژاد، هم موفق به ثبت نام در روز شنبه شد.
در دو روز گذشته، از بین همه افرادی که به ستاد وزارت انتخابات مراجعه کردند، تنها ثبت‌نام ۹ نامزد قطعی شده است. سخنگوی وزارت کشور اعلام کرده که بقیه مراجعه‌کنندگان، فاقد شرایط ثبت‌نام بودند.
در روز دوم، علی لاریجانی، محمود احمدی بیغش، محمد خوش‌چهره و عبدالناصر همتی ثبت نام قطعی کردند.
روز اول ثبت‌نام از داوطلبان نامزدهای ریاست جمهوری نیز سعید جلیلی، قدرتعلی حشمتیان، عباس مقتدایی، مصطفی کواکبیان و محمدرضا صباغیان در ستاد انتخابات کشور ثبت‌نام قطعی کردند.
از پیش از ثبت‌نام علی لاریجانی، به فاصله کوتاهی پس از توییت او در شبکه ایکس که نشان می‌داد قصد ثبت‌نام در انتخابات را دارد، مجادله بین هواداران او و سعید جلیلی، نامزد تندروی این دور از انتخابات، آغاز شد.
پس از اظهارات لاریجانی در وزارت کشور مبنی بر اینکه «برای عبور از موانع، باید از روش‌های منسوخ، ارتفاع بگیریم» و استفاده از هشتگ «ارتفاع بگیریم» توسط او، حامیان رئیسی به شدت به این چهره سیاسی تاخته‌اند.
این هشتگ به عنوان «طعنه» به ماجرای سقوط بالگرد رئیسی و هیئت همراهش تعبیر شد، تا جایی که لاریجانی در توییتی نوشت: «برای رشد و توسعه کشور باید از مباحث تخریبی و سلبی ارتفاع بگیریم و برای یک بار هم که شده فضای انتخاباتی را معطوف به ترسیم مشکلات مردم و ارائه راه حل‌های واقعی آنان کنیم.»
او رئیسی و همراهانش را «شهیدان خدمت» نامید و افزود که «یاد و نام بلندشان گرامی باد و اندیشه اهريمنان و سوء استفاده‌کنندگان از نامشان ناکام».
با این حال این توضیح ماجرا را فیصله نداد و پس از آن که جلیلی به طعنه خطاب به لاریجانی نوشت «کسی نمی‌تواند بگوید من به دنبال منافع مردم هستم اما اگر چندین سال در مجلس مسئولیت داشت، کارنامه‌ای در حوزه مبارزه با فساد ارائه نکند»، رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی دست به دامان چت‌جی‌پی‌تی شد.
لاریجانی در شبکه ایکس خطاب به جلیلی نوشت: «سؤال جنابعالی را از چت‌جی‌پی‌تی پرسیدم، پاسخ‌های نسبتاً کاملی داد و البته مواردی هم در این پاسخ نیامده است. امیدوارم برای شما مفید فایده باشد.»
در این پرسش‌ها به «اقدامات» منتسب به لاریجانی در «مبارزه با فساد» پاسخ داده شده است.
رد صلاحیت‌های گسترده توسط شورای نگهبان در دوره‌های پیشین انتخابات مجلس و ریاست‌جمهوری و نیز خشونت گسترده حکومت جمهوری اسلامی علیه شهروندان در دوره‌های مختلف اعتراضات از جمله دلایلی است که مشارکت مردم در انتخابات را با کاهشی تاریخی مواجه کرده است.
پس از اتمام فرصت پنج‌روزه ثبت‌نام، شورای نگهبان از ۱۵ خرداد به مدت هفت روز صلاحیت‌ها را بررسی می‌کند تا در نهایت اسامی نامزدهای تأیید صلاحیت شده در ۲۲ خرداد به وزارت کشور اعلام شود.
پس از اعلام نظر نهایی شورای نگهبان، نامزدهای انتخابات ۱۵ روز (تا ۶ تیر) فرصت تبلیغات دارند. از ۷ تیرماه تبلیغات انتخاباتی ممنوع و روز هشتم تیرماه انتخابات برگزار می‌شود. در صورتی که هیچ یک از نامزدها حائز اکثریت آرا نشوند نیز جمعه ۱۵ تیرماه مرحله دوم انتخابات برگزار خواهد شد.
براساس اصل ۱۳۱ قانون اساسی، چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که پیش از این مقرر بود در خردادماه سال ۱۴۰۴ برگزار شود، پس از کشته شدن ابراهیم رئیسی و همراهانش در سانحه سقوط بالگرد در استان آذربایجان شرقی، به‌صورت زودهنگام و هشتم تیرماه امسال برگزار خواهد شد.
