مراسم اعطای جایزه حقوق بشری واتسلاو هاول به توماج صالحی، خواننده معترض و محکوم به اعدام در ایران، روز سه‌شنبه ۱۵ خرداد، در «بنیاد حقوق بشر» در اسلو برگزار شد.
در این مراسم نگین نیکنام، ادمین صفحات توماج صالحی در فضای مجازی، از طرف این خواننده معترض و زندانی جایزه را دریافت کرد.
توماج صالحی به همراه گابریلا مونترو، پیانیست و فعال حقوق بشری ونزوئلایی و طاهر هاموت ایزگیل، شاعر و فیلمساز اویغور منتقد نظام حاکم کمونیستی چین برنده جایزه «هاول» شده است.
به دنبال برگزاری این مراسم، حساب کاربری فارسی وزارت خارجه آمریکا در شبکه اجتماعی ایکس ضمن استقبال از اعطای این جایزه تاکید کرد که موسیقی توماج صالحی «بازتاب صدای میلیون‌ها نفر بی صدا در ایران است.»
در پیام وزارت خارجه آمریکا آمده است: «به توماج صالحی در مورد اعطاب جایزه بین‌المللی واتسلاو هاول ۲۰۲۴ برای مخالفت خلاقانه تبریک گفته و مجمع پارلمانی شورای اروپا را برای به رسمیت شناختن شجاعت او تحسین می.نماییم. موسیقی او بازتاب صدای میلیون‌ها نفر بی صدا در داخل ایران است و شکایات یک نسل را به تصویر می‌کشد.»
این پیام اضافه کرده است: «هیچ شخصی نباید به خاطر هنر و آزادی بیان مجازات شود. ما به شدت نگران خطر اعدام توماج صالحی و تعداد زیادی از ایرانیانی هستیم که به طور روزمره از محاکمه عادلانه و سایر حقوق اولیه انسانی محروم هستند.»
«بنیاد حقوق بشر» روز ۲ خرداد با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که توماج صالحی یکی از سه برنده جایزه واتسلاو هاول است.
در بیانیه «بنیاد حقوق بشر» ضمن اشاره به ترانه‌های توماج صالحی در حمایت از جنبش «زن، زندگی، آزادی» تصریح شده بود که او بعد از آزادی از زندان، با انتشار ویدیویی دربارهٔ شکنجه و اعترافات اجباری خود در زندان افشاگری کرد و پس از بازداشت دوباره، توسط دادگاه انقلاب اصفهان به اعدام محکوم شد.
«بنیاد حقوق بشر» در ادامه به ترانه اعتراضی «موی آزادی که تو باد تکون می‌خورد، یک دل شجاع با یک زبون تند» اشاره کرده و می‌گوید این ترانه در جریان خیزش مردمی سال ۱۴۰۱ محبوبیت گسترده‌ای پیدا کرد.
جایزه هاول به افتخار واتسلاو هاول، رئیس‌جمهور فقید چک، شاعر، نمایشنامه‌نویس و رئیس سابق «بنیاد حقوق بشر» نام‌گذاری شده است. هاول رهبریِ انقلابی خشونت‌پرهیز را بر عهده داشت که چکسلواکی را از سلطه نظام کمونیستی آزاد کرد.
«بنیاد حقوق بشر» تصریح کرده بود که توماج صالحی، خلاقانه نظام خودسر و بی‌عدالتی را در کشورش به چالش کشید.
«بنیاد حقوق بشر» گفته بود، هر سال به افتخار او «از هنرمندانی که با خلاقیت و شجاعت نقاب از چهره استبداد کنار می‌زنند و مفهوم زندگی در حقیقت را تجسم می‌بخشند، قدردانی می‌کند.»
ثور هالوورسن، بنیانگذار «بنیاد حقوق بشر» نیز تاکید کرده بود، کارهای هر سه هنرمندی که لایق جایزه «هاول» شده‌اند گواه «شجاعت و نبوغ خارق‌العاده» است.
انتشار خبر صدور حکم اعدام برای این خواننده معترض توسط دادگاه انقلاب اصفهان، موج گسترده جهانی از اعتراض به این رأی را در پی داشته که همچنان ادامه دارد.
سازمان عفو بین‌الملل روز ۲۷ اردیبهشت، در نامه‌ای خطاب به رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی خواستار لغو حکم اعدام توماج صالحی شد.
این سازمان حقوق بشری با اشاره به اینکه این رپر ایرانی تنها به دلیل مشارکت در جنبش «زن، زندگی، آزادی» و انتشار پیام‌هایی در شبکه‌های اجتماعی در انتقاد از مقامات جمهوری اسلامی به اعدام محکوم شده، تأکید می‌کند که محاکمه این خواننده معترض به شدت «ناعادلانه» بوده است.
این نامه تصریح می‌کند که توماج صالحی در حین بازداشت، شکنجه شد و به‌طور مداوم مورد ضرب و شتم قرار گرفته است.
