نماینده دائم ایران در سازمان ملل روز پنجشنبه ۱۷ خردادماه در نامهای خطاب به شورای امنیت سازمان ملل به صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی واکنش نشان داد.
امیرسعید ایروانی در این نامه تاکید کرد: «تروئیکای اروپا همچنان جمهوری اسلامی ایران را به عدم پایبندی به تعهدات برجامی متهم میکنند در حالی که به عمد منشا اصلی وضعیت کنونی را نادیده میگیرند.»
اشاره این مقام ارشد جمهوری اسلامی به خروج ایالات متحده از برجام در سال ۲۰۱۸ است که در پی آن تحریمهای این کشور علیه جمهوری اسلامی بار دیگر به اجرا در آمد.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، نیز روز سهشنبه گفته بود که اگر قدرتهای غربی باعث تصویب قطعنامه بشوند یا فشار سیاسی بیاورند، جمهوری اسلامی قطعاً عکسالعمل نشان خواهد داد.
امیرسعید ایروانی در این نامه که به دبیرکل سازمان ملل نیز فرستادهشده، گفته است: « ایران تا کنون تحت قویترین راستیآزماییها و فعالیتهای نظارتی آژانس بوده است.»
این در حالی است که قطعنامه مصوب روز چهارشنبه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی از جمهوری اسلامی ایران خواسته است «بیدرنگ» به پرسشهای بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره منشاء ذرات اورانیوم کشفشده در سایتهای اعلامنشده خود پاسخ دهد.
قطعنامه مصوب شورای حکام حضور بازرسان مجرب آژانس بینالمللی در بازرسیها از فعالیت هستهای ایران را «حیاتی» و از ایران خواسته است که ممنوعیت این بازرسان را لغو کند.
در این قطعنامه همچنین آمده است: شورای حکام «از ایران میخواهد که تصمیم خود را درباره مجوز تعدادی از بازرسان با تجربه آژانس را لغو کند، چرا که حضور آنها برای راستی آزمایی مؤثر از فعالیتهای هستهای ایران حیاتی است.»
به گفته امیرسعید ایروانی« تصمیم تهران برای اتخاذ اقدامات اصلاحی کاملاً مطابق با حق ذاتیاش طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام در واکنش به خروج یکجانبه آمریکا از این توافق صورت گرفته است.»
این مقام ارشد جمهوری اسلامی در سازمان ملل با زیر سوال بردن ادعای سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان درباره پایبندیشان به تعهدات برجام تاکید مدعی شدهاست که «سه کشور اروپایی مکررا به تعهدات خود طبق بند ۲۰ ضمیمه برجام عمل نکرده» و این «عدم انطباق»به گفته وی هنوز ادامه دارد.
سفیر ایران نزد سازمان ملل متحد در نیویورک همچنین گفته است: «پایبندی جمهوری اسلامی ایران به تعهدات خود ذیل معاهده انپیتی پابرجاست.»
سعید ایروانی اضافه کرده است: «این ادعا که برنامه هستهای ایران به نقطه بحرانی و غیرقابل برگشت رسیده است، همراه با ادعاهایی مبنی بر اینکه فعالیتهای هستهای صلحآمیز ایران تهدیدی برای صلح و امنیت بینالمللی است، کاملاً نادرست و بیاساس است.»
این در حالی است بریتانیا، فرانسه و آلمان روز سهشنبه در بیانیهای اعلام کردن: «بخش وسیعی از برنامه هستهای ایران برای کشوری که برنامه تسلیحات هستهای ندارد٬ بیسابقه است.»
نماینده آمریکا نیز در آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز روز چهارشنبه گفت: «ایران کشوری است که در گذشته برنامه تسلیحات هستهای داشته و برنامه غنی سازی خود را مخفیانه آغاز کرده است و اکنون به طور فزایندهای در حال افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده با غلظت بالاست و به خود می بالد که در لبه دستیابی به توانایی تسلیحات هستهای قرار دارد».
از زمان تصویب قطعنامه پیشین شورای حکام در سال ۲۰۲۲ تاکنون فهرست مسائلی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی با آن در ایران مواجه شده افزایش یافته است و قطعنامه جدید از ایران میخواهد که این مشکلات متعدد را برطرف کند.
تهران اواخر تابستان گذشته مانع حضور شمار بسیاری از کارشناسان ارشد آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گروه بازرسی شد، امری که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، آن را «نامتناسب و بیسابقه» و «ضربهای جدی» به این نهاد در انجام ماموریت خود توصیف کرد.