خبرسازترین بخش از برنامههای تلویزیونی نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری در روز پنجشنبه ۲۴ خرداد به واکنش محمدباقر قالیباف دربارهٔ بازداشت دو روزنامهنگار همزمان با آغاز فعالیتهای انتخاباتی او اختصاص داشت.
رئیس مجلس شورای اسلامی عصر پنجشنبه در برنامهٔ «میزگرد فرهنگی» تلویزیون جمهوری اسلامی، با سؤال حسین انتظامی، روزنامهنگار و از مدیران رسانهای، دربارهٔ بازداشت یاشار سلطانی و صبا آذرپیک مواجه شد که گفته میشود در پی شکایت قالیباف زندانی شدهاند.
یاشار سلطانی افشاگر «تخلفات» محمدباقر قالیباف در دوران حضور به عنوان شهردار تهران است و صبا آذرپیک نیز روزنامهنگاری است که به اتهام «پنج فقره نشر اکاذیب» به دو سال حبس تعزیری و پرداخت جریمه و بابت «تهدید» به یک سال حبس تعزیری محکوم و زندانی شد.
انتشار خبر سقط جنین خانم آذرپیک بهنقل از همسر او، که دومین بارداری او بود که پس از بازداشت این روزنامهنگار ناتمام ماند، موج گستردهای در فضای مجازی ایجاد کرد و انتقادهای بسیاری را علیه محمدباقر قالیباف برانگیخت.
حسین انتظامی بهطور مشخص از قالیباف پرسید: «دو نفر از فعالان رسانهای دقیقاً در روز شروع تبلیغات شما بازداشت شدند. اما گفته میشود که این موضوع برای شکایت جنابعالی بوده که در ادامه تکذیب شد. به این موضوع نمیپردازم، ولی بحث این است که شما بهعنوان رئیس مجلس برای آزادی این دو نفر چه کردید؟»
رئیس مجلس در پاسخ گفت که سلطانی و آذرپیک شاکی «خصوصی» دارند و احکام آنها در دادگاههای اولیه و ثانویه و دیوان عالی مطرح شده است.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری خطاب به انتظامی گفت: «اگر شما از بنده میخواهید از فرد یا افراد بخش خصوصی درخواست کنم که این افراد را ببخشند، چشم، آن را دنبال میکنم. اما وقتی شاکی خصوصی دارند، حقوق مردم و افراد شخصی هم باید رعایت شود. همچنین زمانی بوده یک فردی حرفی زده و رسانهای موضوع دروغی را مطرح کرده است، از آن فرد شکایت نکردم.»
وحید اشتری، از فعالان رسانهای طرفدار حکومت اما عضو «جنبش عدالتخواهی» در شبکه ایکس نوشته که بهجز خود قالیباف در پرونده یاشار سلطانی، دو شاکی خصوصی دیگر وجود دارد که «یکی داماد آقای محسن رضایی است، یکی داماد آقای شمخانی».
او همچنین شهردار سابق تهران را به «دروغگویی» متهم و تصویر شکایت قالیباف از خودش را منتشر کرد.
علی مجتهدزاده، وکیل دادگستری، نیز ادعای قالیباف مبنی بر اینکه از هیچ خبرنگاری شکایت نکرده را «صادقانه» ندانست و برای چندمینبار از آگاهی خود از پروندههای تشکیلشده علیه چندین خبرنگار با شکایت قالیباف خبر داد.
با آنکه به نظر میرسد موضوع شکایت از خبرنگاران افشاگر و بازداشت آنها به پاشنهآشیل قالیباف در این انتخابات تبدیل شده، اما این موضوع در برنامهٔ تلویزیونی پنجشنبه تنها زاویهای نبود که رئیس مجلس شورای اسلامی از آن ناحیه مورد انتقاد قرار گرفت.
قالیباف در پاسخ به پرسش دیگری دربارهٔ فضای مجازی نیز به اندازهای مبهم و غیرصریح صحبت کرد که حسین انتظامی به او گفت متوجه حرفهایش نشد و نمیداند اگر او رئیسجمهور شود، با توجه به اینکه اکثر اعضای شورای عالی فضای مجازی مدیران او خواهند بود، آیا فیلترینگ را برمیدارد یا نه.
انتظامی به قالیباف گفت که او بهعنوان رئیس مجلس، نایبرئیس شورای عالی فضای مجازی و نایبرئیس شورای عالی امنیت ملی و نایبرئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی نسبت به سایر نامزدها وضعیت متفاوتی دارد و در وضع محدودیتهای اینترنتی و فیلترینگ در ایران «شریک» است.
او در عین حال از قالیباف خواست به جای صحبتکردن از «احترام» به اساتید، بهصراحت دربارهٔ اخراج استادان دانشگاه موضع خود را بیان کند و بگوید آیا آنها را برمیگرداند یا نه و دربارهٔ «رفع ممیزی» [سانسور] فرهنگ و هنر و مواردی از این دست، نظر صریح و زمان مشخصی ارائه کند.
شماری از هواداران قالیباف از انتخاب حسین انتظامی بهعنوان مشاور علی لاریجانی، که شورای نگهبان صلاحیت او را برای انتخابات ریاستجمهوری رد کرد، نام برده و انتقاد کردهاند که او با پرسشهای خود سخنان قالیباف را به «انحراف» برد.
این هواداران قالیباف همچنین انتخاب انتظامی بهعنوان یکی از کارشناسان این برنامه را به نوعی «کمک» تیم علی لاریجانی به تیم مسعود پزشکیان بعد از خروج حامیان لاریجانی از «شوک» بعد از ردصلاحیت عنوان کردهاند.
این در حالی است که کاربران دیگری در شبکههای اجتماعی از به چالش کشیدن اظهارات قالیباف تقدیر کرده و نوشتهاند اظهارات غیرکارشناسی و ادعاها و وعدههای نامزدها باید بهطور جدی به چالش کشیده شود.
تأکید پزشکیان بر حذف کارشناسان «خلقالساعه» و جلوگیری از تنشآفرینی بینالمللی
از دیگر برنامههای تلویزیونی که مورد توجه قرار گرفته، میتوان به میزگردی اقتصادی اشاره کرد که مسعود پزشکیان، نامزد جریان اصلاحطلبی، در آن حضور یافت.
اظهارات او در این برنامه مبنی بر اینکه «من را اگر در اقتصاد بگذارید، قطع به یقین خراب میکنم»، بازخوردهای منفی و مثبتی در فضای مجازی داشته است.
مخالفان بهدلیل این سخنان، او را به «کوچکبودن» برای جایگاه ریاستجمهوری متهم کرده و موافقان نیز نوشتهاند که این «جملهٔ صادقانه»، برخلاف بسیاری از نامزدها، نشاندهندهٔ باور پزشکیان به استفاده از نیروهای متخصص و مطلع در حوزههای مختلف است.
پزشکیان به افزایش بدهی دولت به بانکها، افزایش چشمگیر نرخ تورم و گرانی مواد غذایی و کالاهای اساسی اشاره کرد و مقصر این وضعیت را حضور «یک سری کارشناس خلقالساعه» در سیستم خواند که «کارشناس نیستند».
او گفت: «هیچ بیماری امکان ندارد وقتی مریض شد، دنبال پزشک همحزبی بگردد. ما دنبال کارشناس نگشتیم و آدمهایی را سر کار گذاشتیم که اینکاره نبودند. خب معلوم است که نمیتوانند راهحل بدهند. روابط خارجه را باید بدون تنش کنیم و با همه دعوا نکنیم. آدمهایی که آنجا نشستند، بلد نبودند بروند صحبت کنند.»
او همچنین تأکید کرد: «اگر میخواهیم مشکل حل شود در مقررات، اجرا، نظارت، ارتباط بینالمللی و سرمایهگذاریها باید رفتار و نگاهمان را عوض کنیم. باید سراغ کارشناسان برویم و سراغ همحزبیهای خودمان نرویم. ما داریم مغزها را فراری میدهیم.»
او بهطور ویژه به انتقاد از تنشآفرینی هم پرداخت و گفت: «چه لزومی داشت که سفارت عربستان سعودی را به آن شکل بگیریم و تخریب کنیم؟ چه لزومی داشت سفارت انگلستان را تخریب کنیم و آبروی خودمان را ببریم؟»
این نامزد انتخابات ریاستجمهوری را در این برنامه محمدحسین حسینزاده بحرینی نماینده ادوار مجلس، یحیی آل اسحاق وزیر اسبق بازرگانی، داوود دانش جعفری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و احمد میدری معاون وزیر کار در دولت یازدهم، حسین عبده تبریزی مشاور وزیر راه و شهرسازی در دولتهای دهم و یازدهم همراهی کردند.
برخی از این کارشناسان در این برنامه به بیان نقطهنظراتی در حوزهٔ اقتصاد پرداختند و ازجمله داود دانش جعفری به سایهانداختن موضوع افایتیاف بر اقتصاد ایران و خودداری جمهوری اسلامی از پیوستن به «گروه ویژه اقدام مالی در مورد پولشویی» نیز اشاره کرد.
در دولت حسن روحانی، مباحثات طولانی در کابینه برای پیوستن جمهوری اسلامی به افایتیاف انجام شد تا ایران در فهرست سیاه این گروه قرار نگیرد، اما در پی مخالفت شدید اصولگرایانِ حاکم بر مجلس این امر محقق نشد.
برخی از اصولگرایان بهصراحت ابراز نگرانی کرده بودند که الحاق ایران به این پیمان، دست جمهوری اسلامی را در حمایت از متحدین خود در منطقه که از آنها به عنوان «نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی» نیز یاد میشود، محدود میکند.
سفر جلیلی به قم و اراک؛ «ادامه میدهم»
سعید جلیلی روز پنجشنبه هم به سفرهای تبلیغاتی خود ادامه داد و ابتدا به قم و سپس به اراک رفت. در اجتماع هواداران این نمایندهٔ اصولگرا، هر سه نمایندهٔ قم در مجلس شورای اسلامی به نشانهٔ حمایت از این نامزد انتخابات حضور داشتند. وی در قم به دیدار آیتالله حسین نوری همدانی، مرجع تقلید، نیز رفت.
جلیلی در این مراسم در واکنش به شایعات کنارهگیری به نفع دیگر نامزدهای اصولگرا گفت: «در این مسیر با شک وارد نشدهایم، این مسیر را با بصیرت انتخاب کردیم و با قوت ادامه میدهیم.»
جلیلی سپس به اراک رفت و در جمع کارگران شرکت هپکو و آذراب، با ادعای اینکه ابراهیم رئیسی نشان داد کشور میتواند با «قدرت» پیش برود، گفت: «رئیسجمهور شهید، کشور را معطل توافقها و کنوانسیونها نکرد.»
این نامزد انتخابات همچنین در یک برنامهٔ تلویزیونی گفت: «رئیسجمهور باید سلسلهمراتب و روند اجرای دستورات را بداند و یکی از مسائلی که به رئیسجمهوری خیلی کمک میکند، این است که بداند روند کاری و دستوری که صادر میشود، در پایان به کجا میرسد و چه کسانی باید آن را اجرا کنند.»
حمایت پورمحمدی از نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی و وعدهٔ رفع فیلترینگ
مصطفی پورمحمدی نیز روز پنجشنبهٔ آرامی را سپری کرد و بهجز حضور در میزگرد سیاسی شبکه سه تلویزیون ایران و بازنشر و انتشار یک ویدئو و انتشار پستی در فضای مجازی، تحرک انتخاباتی دیگری نداشت.
او در برنامهٔ «میزگرد سیاسی» در تلویزیون، بر ارتباط بین ملتها برای افزایش «حوزه نفود» و حمایت از نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه تأکید کرد و گفت: «در خصوص نیروهای نیابتی باید گفت علایق و آرمانها و اهداف مشترک است و این نیروها که برای اهداف وسرزمین خود تلاش میکنند، همبستگی پیرامونی برای یکدیگر ایجاد کردند که این موضوع به توان امنیت ملی ما افزوده است.»
پورمحمدی همچنین با انتشار پستی در شبکه ایکس وعدهٔ رفع فیلترینگ را مطرح کرد و نوشت: «در حوزهٔ اجتماعی، اینترنت موضوعی جدی برای من است. امروز اینترنت مانند آب است برای زندگی.»
این نامزد انتخابات، بدون اشاره به تصمیمات در این زمینه در سطوحی بالاتر از حوزه اختیارات رئیس دولت، افزود تلاش میکند در «کوتاهترین مدت به موضوع ویپیانها و فیلترینگ خاتمه» دهد، اما از راهکارهایش برای این موضوع توضیحی نداد.
زاکانی میماند؛ «راه شهید رئیسی ادامهدار است»
علیرضا زاکانی، شهردار تهران، نیز ظهر پنجشنبه سفرهای انتخاباتی خود را آغاز کرد و راهی قم شد. او که پیش از شهرداری تهران بهعنوان نماینده قم به مجلس یازدهم رفته بود، حالا نخستین سفر انتخاباتیاش را از قم آغاز کرد بلکه راهش برای رسیدن به پاستور هموار شود.
او در این شهر گفت که «اگر مشوقهای لازم برای ترمیم بافتهای ناپایدار و فرسوده به مردم داده شود، مردم خودشان با این نقدینگی سرگردان میتوانند به جای چهار میلیون مسکن وعدهٔ دولت، ۱۰ میلیون واحد مسکن بسازند.»
زاکانی همچنین مدعی شد که «مردم انتخاب کردند که راه شهید رئیسی ادامه دار باشد و بنا ندارد به دهه ۹۰ بازگردد.»
اشارهٔ زاکانی به دو دوره ریاستجمهوری حسن روحانی در دهه ۹۰ است.
مالک شریعتی، سخنگوی ستاد زاکانی، هم با اشاره به زمزمههای مطرحشده پیرامون احتمال کنارهگیری او از رقابتهای انتخاباتی، در صفحهٔ شخصی خود در شبکه ایکس این موضوع را رد کرد.
این در حالی است که زاکانی در قم گفته بود: «اگر نامزدی، فرد دیگری را در معدل شاخصها شایستهتر بداند، شرعاً نباید بماند.»
این اظهارات بهعنوان ارسال «سیگنال» برای دیگر نامزدهای اصولگرا ارزیابی شده بود. مالک شریعتی با اشاره به این سخنان نوشت: «با احترام به سایرین، همانطور که قبلاً هم بیان شده، چنین شرطی محقق نشده و لذا دکتر زاکانی در رقابتها تا آخر میماند.»
زاکانی همچنین عصر پنجشنبه در یک برنامهٔ تلویزیونی به انتقاد از شیوهٔ مدیریتی همهٔ دولتهای قبل از دولت رئیسی پرداخت و آن را «مدیریت در خلأ» توصیف کرد.
او دربارهٔ دولت ناتمام رئیسی گفت: «اگر بگویم این سه سال او برتر از هشت سال قبل است، حرف نادرستی نزدهام. از اینرو جهتگیری شهید رئیسی باید در پای صندوقهای رأی حفظ شود.»
ستایش دولت ابراهیم رئیسی پس از مرگ او در سانحهٔ سقوط هلیکوپتر بهطور گسترده و بهشکل تبلیغاتی در دستور کار اجزای حکومت جمهوری اسلامی قرار گرفت و همچنان ادامه دارد.
قاضیزاده هاشمی: تورم را تکنرخی میکنم
امیرحسین قاضیزاده هاشمی، رئیس بنیاد شهید، نیز روز پنجشنبه را هم مثل دیگر روزها کمخبر گذراند.
او با انتشار پیامی در شبکهٔ ایکس نوشت: «بار مهمی از حملونقل عمومی کشور امروز بر دوش شما رانندگان عزیز تاکسیهای اینترنتی است و مردم بدون زحمات شما به مقصد نمیرسند. در دولت خانواده، مشکل بیمه و سهمیه بنزین خانواده بزرگ فعالان سکوهای برخط حملونقل را حل خواهم کرد.»
قاضیزاده هاشمی همچنین متعهد به تکنرخی کردن تورم در دولت خود بر اساس انضباط عملیات مالی دولت شد.
چهاردهمین دورهٔ انتخابات ریاستجمهوری که با مرگ ابراهیم رئیسی زودهنگام برگزار میشود، براساس آنچه فعالان رسانهای و کاربران شبکههای اجتماعی گزارش میدهند، هنوز نتوانسته شوری در جامعه ایجاد کند.
این انتخابات جمعه هشتم تیر ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد و مصطفی پورمحمدی، سعید جلیلی، محمدباقر قالیباف، علیرضا زاکانی، امیرحسین قاضیزاده هاشمی و مسعود پزشکیان برای کسب جایگاه ریاستجمهوری با یکدیگر رقابت میکنند.