اولین مناظره تلویزیونی جو بایدن، رئیسجمهور دمکرات آمریکا، و دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین و نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاست جمهوری امسال، پنجشنبه شب به وقت محلی (بامداد هشتم تیر) برگزار شد.
اما نحوه حضور و عملکرد جو بایدن در این مناظره، انتقادها و واکنشهایی را در میان مقامات ارشد، قانونگذاران، کارشناسان سیاسی و رهبران گروههای ذینفوذ و نهادهای مدنی برانگیخت و حتی شماری از حامیان و هواداران او خواستار کنارهگیریاش شدند.
خبرگزاری رویترز در گزارشی به آنها پرداخته است.
«شروع کُند و پایان قدرتمند»
خود آقای بایدن، پس از پایان مناظره تلویزیونی هنگام دیدار از یک رستوران فست فود به خبرنگاران گفت: «فکر میکنم عملکرد ما خوب بود.»
او در پاسخ به سؤالی در مورد نگرانیها از عملکردش و درخواست بخشی از حامیانش برای کناره گیری از رقابت گفت: «نه. مجادله و مناظره با یک دروغگو دشوار است. نیویورک تایمز گفته که او (دونالد ترامپ) در طول مناظره ۲۶ بار دروغ گفته است.»
رئیسجمهور آمریکا در پاسخ به سؤال خبرنگاری که پرسید آیا مریض هستید گفت: «گلو درد دارم.»
آقای بایدن در اجتماع هواداران حزب دمکرات قبل از شروع مناظره گفت: «ما این مرد را شکست میدهیم و من برای شکست دادن او به کمک شما نیاز دارم. شما ضامن وضعیت خوب آمریکا هستید.»
اما کمی پس از برگزاری مناظره، کامالا هریس، معاون رئیسجمهور آمریکا در پاسخ به سؤال شبکه خبری سیانان به نگرانیهای مربوط به کناره گرفتن جو بایدن از رقابت انتخاباتی واکنش نشان داد.
خانم هریس گفت: «ما شاهد بیان دیدگاههای کاملاً متضاد رئیسجمهور با دونالد ترامپ در مورد تمامی مسائلی بودیم که برای مردم آمریکا مهم است، هر چند (آقای بایدن) در آغاز کند بود ولی مناظره را بسیار نیرومندانه تمام کرد.»
او افزود:«همه میتوانند در مورد روش مناظره بحث کنند ولی این انتخابات در نهایت در مورد مضمون است. من ترجیح میدهم به جای صحبت در مورد ۹۰ دقیقه گذشته (مناظره) در مورد عملکرد رئیسجمهور در سه سال و نیم گذشته صحبت کنم.»
«مصداقی از صلاحیت نداشتن»
یک حامی مالی مهم بایدن که نخواست نامش فاش شود، با اشاره به عملکرد بایدن در مناظره به رویترز گفت که «به هیچ وجه نمیتوان این را توجیه و به شکل دیگری وانمود کرد. عملکرد او مصداق صلاحیت نداشتن بود».
او اضافه کرد که «بدون شک درخواستهایی برای برگزاری کنفرانس حزبی مطرح خواهد شد. ویتمر، پریتزکر، نیوسام و بشیر میتوانند گزینههای دیگر باشند. این اجتنابناپذیر است.»
این حامی مالی آقای بایدن، او را «مردی یکدنده» توصیف کرد که «بدی عملکردش غیرقابل توصیف بود»، و افزود به احتمال فراوان فقط جیل بایدن میتواند همسرش را به کنارهگیری قانع کند.
او اضافه کرد که معتقد است اندی بشیر، فرماندار دمکرات و محبوب ایالت کنتاکی، که در قیاس سراسری یکی از جمهوریخواه ترین ایالتهای آمریکاست در رقابت برای جایگزینی بایدن برنده خواهد شد.
رویترز به نقل از این حامی مالی دموکراتها یادآور شد که«فرماندار کنتاکی، در ایالتی که به شدت جمهوریخواه است پیروز شده، و نامزدی است که هنوز میتواند پیروزی دمکراتها در انتخابات ریاست جمهوری را تضمین کند». او همچنین گفت که به اعتقاد او گوین نیوسام، فرماندار دمکرات ایالت کالیفرنیا، بعید است پیروز شود.
این حامی مالی حزب دمکرات پیشبینی کرد که جمع آوری کمک مالی به شدت کاهش خواهد یافت، و افزود: «کمک مالی مشروط به شور و اشتیاق است. چطور با صداقت میتوان از مردم درخواست کرد که به انتخاب جو بایدن کمک مالی بدهند. من به کارزار جمعآوری کمک مالی برای او ادامه خواهم داد. کار دیگری نمیتوانم بکنم. گزینه دیگری نیست.»
«یک مشتزنی بدون دستکش»
میشل لندرو، از مدیران کارزار انتخاباتی بایدن به شبکه خبری انبیسی گفت: «مناظره مثل مسابقه مشتزنی بدون دستکش بود. به نظر من هم رئیسجمهور ضعیف شروع کرد ولی در ادامه مناظره توانست به میدان برگردد.»
آقای لندرو اذعان کرد که وضعیت جسمی دو نامزد به احتمال فراوان بیش از هر چیز دیگری روی بینندگان تأثیر خواهد گذاشت، «ولی اگر به مضمون حرفهای دو طرف توجه کنید میبینیم که بایدن در این زمینه موفق بود چون حقیقت را گفت.»
رافائل وارناک، سناتور دمکرات ایالت جورجیا، نیز پس از مناظره گفت: «من در شرایطی نگران میشوم که رئیسجمهور در زمینه اداره امور کشور عملکرد خوبی نداشته باشد که در رقابت انتخاباتی به آن تکیه کند. اما حقیقت این است که بایدن لایحهها و قوانین تاریخی تصویب کرده است.»
در مقابل خولیان کاسترو، معاون وزیر مسکن در دوران اوباما در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که «مناظره کاملاً قابل پیشبینی بود. بایدن از آغاز با عملکرد ضعیفی شروع کرد و در ادامه نیز نتوانست حتی از این حدنصاب ضعیف عبور کند. او سرگردان و غیرآماده به نظر میرسید و برای مقابله با ترامپ که دائماً دروغ میگفت به حد کافی قوی نبود.»
«ترامپ برنده نشد، بایدن باخت»
ایمی والتر، تحلیلگر سیاسی سرشناس نیز گفت: «تنها نتیجه این مناظره یادآوری ضعفهای جو بایدن، به خصوص وضعیت جسمی و بنیه بدنی او، بود. میتوان گفت که ترامپ برنده مناظره نشد، بلکه این بایدن بود که باخت».
این تحلیلگر سیاسی اضافه کرد که «دونالد ترامپ در مناظره دروغهای زیادی گفت، نتوانست برنامه خود برای دوره دوم ریاست جمهوریاش را به شکل مثبتی ارائه دهد و بخش اعظم وقتش را به حمله کردن به نقطه ضعفهای بایدن اختصاص داد. نکته دیگر این است که دونالد ترامپ در نظرسنجیها جلو است و برخلاف بایدن به استراحت نیاز ندارد.»
به اعتقاد این تحلیلگر سیاسی «این مناظره روی رأیدهندگانی که هنوز تصمیم نگرفتهاند، به خصوص آنهایی که از هر دو نامزد خوششان نمیآید، تأثیر نخواهد داشت، و آنهایی که از قبل معتقد بودند که هیچ یک از دو نامزد گزینه خوبی نیستند با دیدن عملکرد آنها در مناظره نظرشان تغییر نخواهد کرد.»
مت گروسمن، استاد علوم سیاسی در دانشگاه میشیگان، نیز معتقد است که «بدون شک مهمترین بایدن در مقایسه با کارزار انتخاباتی سال ۲۰۲۰ پیرتر و نامسنجمتر به نظر میرسيد و این مهمترین نکته خبرساز این مناظره است».
او میگوید «گرچه در دیگر سو دونالد ترامپ نیز نتوانست فراتر از جلب هواداران همیشگی خود کار بیشتری انجام دهد، ولی عملکرد ترامپ تحتالشعاع برداشت مردم از ضعف جو بایدن قرار خواهد گرفت.»
این استاد علوم سیاسی میگوید بایدن از آغاز مناظره نمیتوانست دیدگاههای خود را به خوبی بیان کند و بسیار ضعیفتر به نظر میرسید،و تا حدود ۲۰ دقیقه پس از شروع مناظره بایدن واقعاً نمیتوانست جوابهای مؤثری بدهد و جبران این ضعف دشوار است.
به اعتقاد مت گروسمن، مناظرههای تلویزیونی طبق معمول روی اقبال نامزدها در درازمدت تأثیر ناچیزی دارند و تأثیر آنها به مرور زمان از بین خواهد رفت. او یادآور شده که «مناظرهها معمولاً روی نتیجه انتخابات تأثیر زیادی ندارند ولی چون امسال با این وضعیت پنجاه به پنجاه روبهرو هستیم هر تغییر کوچکی میتواند تأثیرگذار باشد.»
آقای گروسمن میگوید یکی از مشکلات جو بایدن این است که بخشی از حامیان او به جای دفاع از عملکردش، نگران عملکرد نحوه حضور او هستند و «به همین دلیل پیامهای اندکی در حمایت و به طرفداری از او منتشر میشود و این بیتأثیر نیست، چون میتواند نگرانیها در مورد سن آقای بایدن را از آنچه هست برجستهتر کند.»
پدیده «نفرت از دو طرف»
توی تروی، مورخ ریاست جمهوری و تحلیلگر فراحزبی معتقد است که این مناظره به مشکلی برای جو بایدن بدل خواهد شد. او میگوید: «بایدن در بخشی از پاسخها ضعیف و در بخش دیگری از سخنان و پاسخهای خود منسجم و نیرومند بود. ولی مشکل این است که فقط پاسخهای ضعیف او در شبکههای اجتماعی باقی میمانند.»
این تحلیلگر سیاسی معتقد است دونالد ترامپ در مقایسه با مناظرههای قبلی رفتار کنترلشدهتری داشت و اضافه میکند:«شیوه اجرای این مناظره و به طور مشخص قطع میکروفون هنگام صحبت طرف مقابل، به نفع دونالد ترامپ تمام شد چون او برخلاف قبل نمیتوانست دائماً صحبتهای بایدن را قطع کند و به همین خاطر مثل گذشته بیادب جلوه نکرد.»
این مورخ ریاست جمهوری در آمریکا میگوید:«ما با پدیده دیگری روبهرو هستیم که آن را میتوان نفرت از هر دو نامید. افرادی، هیچ یک از دو نامزد را دوست ندارند، یکی را دیوانه و دیگری را بیش از حد پیر میدانند. در این مناظره بدون تردید دیدگاه آنهایی که یک طرف را پیر میدانند تأیید شد و تا جایی که به دیوانگی طرف دیگر مربوط میشود به نظرم دونالد ترامپ این خصوصیت را کمتر از قبل بروز داد.»
«مناظرهای که اثرگذار نیست»
آدریانه شراپشر، مدیر «بلک پک»، نهاد مدنی که برای تشویق شهروندان آمریکایی- آفریقایی به مشارکت در رأیگیری فعالیت میکند، اما به رویترز گفته است که هنگام تماشای مناظره دو نکته را یادداشت کرده: «یکی اینکه ترامپ دروغ میگوید و دیگر اینکه بایدن در حدی که لازم بود قوی ظاهر نشد.»
او درعین حال به مجریان مناظره به دلیل برملا نکردن و عدم مقابله با ادعاهای بیاساس دونالد ترامپ انتقاد دارد. او میگوید: «به ترامپ اجازه داده شد هر حرفی که میخواهد و آنچه را معمولاً در اجتماعات هوادارانش مطرح میکند، فارغ از اینکه با حقیقت ربطی داشته باشد، بزند. این واقعاً تأسفبار بود.»
خانم شراپشر معتقد است که جو بایدن می بایست با قدرت بیشتری با ادعاهای بیاساس ترامپ مقابله کند. او یادآور شده که «به نظرم بایدن تلاش کرد با تمرکز روی سیاست و سیاستگذاری از سقوط به سطح ترامپ پرهیز کند. به اعتقاد من این اصرار اهمیت خود را دارد. ولی در دفاع از سیاستهای خود اگر معتقدیم که درست هستند باید حقیقت را گفت و با قدرت بر آن تأکید کرد. به نظرم این نکته در سخنان بایدن در دفاع از سیاست هایش مهم بود.»
آدریانه شراپشر اضافه میکند که برخلاف دیگران در مورد تأثیر سن آقای بایدن بر عملکردش در مناظره چندان نگران نیست. به عقیده این فعال مدنی: «بایدن در ماههای گذشته سخنرانیهای خیلی خوبی داشته که هنوز مردم در مورد آن صحبت میکنند. علاوه بر این، به نظرم این موضوع روی سرنوشت مبارزات انتخاباتی تأثیر زیادی نخواهد داشت. چون طرف مقابل دونالد ترامپ است و بعید میدانم که مردم فکر کنند او از بایدن خیلی قویتر یا جوانتر است. به اعتقاد من عملکرد و سخنان ترامپ مثل همه موارد دیگر و ویدئوهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده نامتعادل و نابخردانه بود.»
به اعتقاد خانم شراپشر یکی از قوتیترین لحظات در عملکرد جو بایدن زمانی بود که او گفت ترامپ «یک مجرم محکوم شده» است و معیارهای اخلاقی او را زیر سؤال برد.
او یاآور شده که ادعای ترامپ در مورد اینکه مهاجران فرصتهای شغلی آمریکاییهای سیاهپوست را میربایند به سرعت در میان کاربران آفریقاییتبار شبکههای اجتماعی به دستمایه طنز بدل شده است.
خانم شراپشر این ادعای دونالد ترامپ را «مُهمَل» توصیف کرده و میگوید: «این مورد نشان میدهد که او تا چه حد در جلب حمایت سیاهپوستان ناموفق است.»
«یک راهبرد شکستخورده»
ولید شاهد، استراتژیست ارشد حزب دمکرات و سخنگوی «جنبش سراسری عدم حمایت از بایدن» هم به رویترز گفته است که «میتوان به شدت از جو بایدن عصبانی بود. ولی حقیقت این است که گردانندگان واقعی حزب دمکرات در اقبال انتخاباتی بایدن مردم را فریب دادهاند و این از منظر سیاسی و اخلاقی یک سوءرفتار جدی است.»
او اضافه کرده که «بایدن در مناظره کاملاً شکست خورد و اگر استراتژی رهبران حزب دمکرات این است که مثل انتخابات سال ۲۰۱۶ تأکید بر حقیقت و افشای دروغ گویی را تاکتیک محوری قرار دهند، بدون شک اين استراتژی به پیروزی نخواهد رسید.»
آقای شاهد مناظره را «یک مقطع تعیینکننده» توصیف اضافه میکند: «رأیدهندگان احمق نیستند.»
به گفته این فعال سیاسی، «در هفتههای آینده خواهیم دید که این مناظره چه پیامدهایی خواهد داشت. ولی اگر حزب دمکرات نامزد دیگری را به جای بایدن معرفی کند او به زمان نیاز خواهد داشت. بنابراین مطمئن نیستم در نهایت چه خواهد شد. این وضعیت به نظرم بیسابقه است».