دور دوم انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۳ ایران قرار است چهار روز دیگر برگزار شود و نخستین مناظره این دور، بین مسعود پزشکیان، نامزد اصلاحطلبان، و سعید جلیلی، کاندیدای اصولگرایان، دوشنبهشب ۱۱ تیرماه از تلویزیون جمهوری اسلامی پخش خواهد شد.
در تازهترین تحولات انتخاباتی، سایتهای خبری در ایران گزارش دادهاند که معاونت آموزش حوزه علمیه قم دروس هفته جاری ششمین دوره تابستانه طلاب حوزه علمیه را تعطیل کرده است.
این معاونت، هدف از تعطیلی را «ضرورت نقشآفرینی طلاب و اساتید در مرحله دوم انتخابات ریاستجمهوری و حضور در میدان جهاد تبیین» عنوان کرده است.
اما سایت «انتخاب» گزارش داده که هدف از این تعطیلی حضور روحانیون در روستاها و تبلیغ به نفع سعید جلیلی است.
به نوشته این سایت، تیم سعید جلیلی اخیرا با ارسال گسترده پیامک برای روحانیون و طلبهها از آنها برای اعزام به روستاها، مساجد و مناطق مختلف کشور دعوت کرده و این تیم «بهشدت روی اعزام مبلغ جهت تغییر نظر مثبت مردم روستاها به پزشکیان حساب باز کرده است».
برخی از کاربران شبکههای اجتماعی به این اقدام اعتراض کرده و آن را «استفاده ابزاری از حوزههای علمیه و شبکه مویرگی طلاب در روستاها» برای تبلیغ نامزد اصولگرایان دانسته و نوشتهاند: «نه محرم و صفره و نه ماه رمضان، چرا حوزهها تعطیل بشه!»
کاربران دیگرانی هم نوشتهاند سعید جلیلی که «هنوز فکر میکنه آخوند حتی در روستا حرفش خریدار داره مشخصه هیچ درکی از اوضاع امروز مملکت نداره، در توهم ذهنی خودش زندگی میکنه کلا».
حمله شدید حسن روحانی به سعید جلیلی
حسن روحانی، رئیسجمهور پیشین ایران، در بیانیهای برای دور دوم انتخابات، بار دیگر از مسعود پزشکیان حمایت کرد و گفت با روی کار آمدن «دولت تندور» سعید جلیلی، «ایران به ورطه جنگ، تحریم و فلاکت میافتد».
آقای روحانی که عملکرد دولت او در مناظرههای دور اول انتخابات ریاستجمهوری مورد حمله شدید چهار نامزد اصولگرا قرار گرفت، بهطور مشخص سعید جلیلی را فردی معرفی کرد که «قطع رابطه با جهان را فرصت میداند و هنرش هم دیوارکشی و حصار کشیدن دور ایران است».
او با اشاره به عدم شرکت ۶۰ درصد از افراد واجد شرایط رأی در انتخابات روز هشتم تیرماه گفت که این انتخابات «پیام روشن و رسایی داشت برای آنان که بخواهند ببینند و بشنوند»، اما کاهش مشارکت در سه انتخابات، از ۱۴۰۰ تا امروز، را دستاورد کسانی دانست که به گفته او، «بیآنکه خود را پاسخگوی مردم بدانند، برای آنان مهندسی انتخابات میکنند».
رئیسجمهور پیشین ایران با انتقاد از تحریم انتخابات گفته که «اگر قرار بود حاکمیت صدای تحریم را بشنود، در انتخابات مجلس دوازدهم میشنید» و عدم شرکت در انتخابات را نوعی «خودکشی جمعی» دانسته که با این اقدام، «تندترین جناح حاکمیت» به قدرت خواهد رسید.
آقای روحانی بدون اشاره به نقش مستقیم رهبر جمهوری اسلامی و نهادهای زیرنظر او، بویژه شورای نگهبان و سپاه پاسداران، در ردصلاحیت گسترده نامزدها و اصرار بر سیاستهای سرکوبگرانه داخلی و مقابلهجویی خارجی، گفت: «امروز دو نامزد داریم که یکی تحریم در سیاست خارجی و اقتصاد را نعمت میداند و دیگری آن را فاجعه میداند. یکی قطع رابطه با جهان را فرصتی میپندارد و دیگری آن را از دست دادن فرصتها میخواند».
رئیسجمهور پیشین ایران از طیف حامی سعید جلیلی به عنوان «جریان پیچیده پیشانیسائیده» نام برده که به گفته او، «سالها سازمان تحریم ایران را استوارتر کردهاند اما یک بار خود با تحریم مواجه نشدهاند» و «از اینان جز خطبهها و خطابههایی پای میز "مذاکره برای مذاکره" نشنیدهایم. اینان تحریم را میخواهند اما نه برای خود که برای ما».
او در پایان تأکید کرده که در دور دوم انتخاب در روز ۱۵ تیرماه، این اشخاص نیستند که در معرض «همهپرسی ملی» قرار میگیرند، «انتخاب بین دو جهتگیری کاملاً متفاوت است که سمتوسوی حرکت کشور و جایگاه ایران در جامعه جهانی را معین میکند».
اطلاعات: از زاکانی و قاضیزاده خسارت بگیرید
روزنامه اطلاعات در شماره روز دوشنبه خود یادداشتی چاپ کرده و خواستار آن شده که از دو نامزد اصولگرایان- علیرضا زاکانی و امیرحسین قاضیزاده هاشمی- که در روزهای آخر تبلیغات انتخاباتی انصراف دادند، خسارت گرفته شود.
این روزنامه تاکید کرده که انصراف هر یک از نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری «اگر پس از استفاده از امکانات صداوسیما انجام شود به لحاظ فقهی و قواعد حقوق خصوصی و نیز بر اساس قواعد حقوق عمومی موجب ضمان و مسئولیت مدنی آنها شده و جبران خسارت وارده به بیتالمال ضروری است».
به نوشته اطلاعات، هزینه هر ثانیه تبلیغ در تلویزیون جمهوری اسلامی «۱۷۵ میلیون تومان» است و «بر این اساس استفاده نامزدها از برنامههای صداوسیما موجب از دست رفتن هزاران میلیارد تومان درآمد تبلیغاتی صداوسیما است».
کیهان به اصلاحطلبان: چرا رقیبهراسی میکنید؟
روزنامه کیهان که مدیر مسئول آن نماینده رهبر جمهوری اسلامی در این روزنامه است، در یادداشتی به ستاد مسعود پزشکیان تاخته که چرا با «رقیبهراسی» و ترساندن مردم از سعید جلیلی، «سعی در جذب رای برای خود و ضربه به رقیب وی در دوره دوم انتخابات ریاستجمهوری چهاردهم دارند».
کیهان که به دیدگاههای محافل تندرو در درون حکومت گرایش دارد، ضمن حمایت تلویحی از سعید جلیلی، ستاد آقای پزشکیان را متهم کرده که یکی از ویژگیهای خاص کارزار انتخاباتی آن، «بیبرنامگی و تکیه بر هیاهو و جنجالهای رسانهای است» و محور کلی فعالیتهای این کارزار را «تجارت کردن با استفاده از حربه ترساندن مردم از رقیب» دانسته است.
این روزنامه همچنین انتقاد کرده چرا سعید جلیلی به عنوان نامزدی معرفی شده که «تفکر طالبانی» دارد و گفته این اتهام در حالی مطرح میشود که «قاطبه» اصلاحطلبان «افراطیترین برخوردها را در دهه ۶۰ رقم زده و به نوعی استاد طالبان در این حوزه به شمار میآیند».
این واکنش کیهان به پستی است که محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات در دولت حسن روحانی، در شبکه ایکس منتشر کرده و نوشته بود که «نخواهیم گذاشت ایران بهدست طالبان بیفتد».
«زلزله سیاسی» در اردوگاه اصولگرایان
در همین حال، روزنامه «اعتماد» یادآور شده که ریزش آرای اصولگرایان در فاصله انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ تا انتخابات امسال، ۴۲ درصد بوده است.
به نوشته اعتماد، این عدد «برای هر جریان سیاسی مانند یک زلزله سیاسی خواهد بود؛ اعدادی که باید آن را نشاندهنده سقوط آزاد مقبولیت این جریان در بین بدنه اجتماعیشان در نظر گرفت».
این روزنامه نزدیک به اصلاحطلبان، «عدم تحقق وعدههای داده شده» توسط دولت ابراهیم رئیسی و «فشارهای سنگین اقتصادی و اجتماعی» وارد شده بر جامعه در طول سه سال دولت سیزدهم را از دلایل سقوط آرای اصولگرایان عنوان کرده است.
بر اساس گزارش ستاد انتخابات وزارت کشور، در دور اول انتخابات ریاستجمهوری ۲۴ میلیون و ۵۳۵ هزار رأی به صندوقها ریخته شد که سهم مسعود پزشکیان ۱۰ میلیون و ۴۱۵ هزار رأی و سهم سعید جلیلی نیز ۹ میلیون و ۴۷۳ هزار رأی بوده است.
میزان مشارکت در این انتخابات حدود ۳۹.۹ درصد و میزان آرای باطله هم ۴.۳ درصد اعلام شد.
دیوارنگاره تازه میدان ولیعصر؛ «حتما فرق میکند»
از سوی دیگر، خبرگزاریهای ایران عکسی از دیوارنگاره تازه میدان ولیعصر تهران منتشر کردهاند که روی آن نوشته شده است: «کدام رئیسجمهور، حتما فرق میکند...». این شعار ناظر به تبلیغات اصولگرایان است که به شدت بهدنبال انتخاب نامزد خود برای جانشینی ابراهیم رئیسی هستند که ۳۰ اردیبهشت امسال در سانحه سقوط بالگرد کشته شد.
این دیوارنگاره در حالی در دومین روز از تبلیغات نامزدهای راهیافته به دور دوم نصب شده است که علیرضا زاکانی، شهردار تهران که یک روز مانده به رأیگیری از کاندیداتوری در انتخابات انصراف داد، از حامیان خود خواسته است تا در دور دوم از سعید جلیلی حمایت کنند. مسئولیت نظارت بر تابلوهای شهر بر عهده شهرداری است.
جدال بین حامیان سعید جلیلی و مسعود پزشکیان در شبکههای اجتماعی و رسانههای وابسته به آنها در روزهای اخیر بالا گرفته است.
روز یکشنبه ویدئوهایی از حضور سعید جلیلی در بازار تهران منتشر شد که نشان میدهد برخی از حاضران در بازار او را «هو» میکنند.
صدیقه وسمقی: آزمون و خطا نیز مدت زمانی دارد
صدیقه وسمقی، اسلامپژوه که مدتی را بهدلیل اظهارنظرهای خود در زندان به سر برد، در آستانه دور دوم انتخابات ریاستجمهوری مصاحبهای را در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده که در آن میگوید: «اصلاحات از درون، هم از لحاظ نظری و هم از لحاظ عملی، کمهزینهترین راه است، مشروط بر اینکه ممکن باشد».
او با اشاره به ناکامی افرادی چون امیرکبیر، محمد مصدق و محمد خاتمی برای انجام اصلاحات از درون حکومت، تأکید کرده که «آزمون و خطا نیز مدت زمانی دارد و اگر بیش از حد طول بکشد، سرمایهها از بین میروند».
به گفته خانم وسمقی، اصلاحات در درون جمهوری اسلامی وقتی ممکن است که «نیروهای درون حکومت، نظیر رهبری و دیگران، با توجه به شرایط ملت و خواستههای مردم، راه را برای اصلاحات باز کنند».