رئیس کل بانک مرکزی ایران از امضای «نخستین قرارداد پیمان پولی دوجانبه» میان تهران و مسکو برای تبادلات تجاری میان دو کشور خبر داد.
محمدرضا فرزین روز شنبه ۱۶ تیر در این زمینه به خبرنگاران گفت که در نشست دوجانبه رؤسای بانک‌های مرکزی ایران و روسیه در حاشیه کنگره مالی روسیه کلیه اقدامات مشترک توافق‌شده نهایی شد و بدین ترتیب وارد مرحله عملیاتی شد.
این نشست در روز پنجشنبه گذشته در سنت پترزبورگ برگزار شد.
به گفته رئیس کل بانک مرکزی ایران، فاز اول این توافق تا اواخر ماه آینده میلادی (ابتدای شهریور ماه) برای اتباع ایرانی قابل استفاده خواهد بود.
ایران و روسیه به ویژه پس از آغاز جنگ اوکراین همکاری‌های خود را افزایش داده‌اند.
ولادیمیر پوتین روز شنبه در پیام تبریکی برای مسعود پزشکیان بر هماهنگی تهران و مسکو برای رسیدگی به «مسائل جاری بین‌المللی» تأکید کرد و خواهان تقویت روابط دوجانبه دو کشور شد.
موضوع همکاری‌های پولی میان ایران و روسیه در سال‌های گذشته و به ویژه پس از خروج آمریکا از برجام همواره مطرح بوده است.
در سال ۱۳۹۷، عبدالناصر همتی رئیس وقت بانک مرکزی ایران بدون اشاره به جزئیاتی از توافقات اولیه با روسیه و ترکیه برای حذف دلار و انجام مبادلات اقتصادی با پول ملی سه کشور خبر داده بود.
در مردادماه ۱۴۰۱، مهدی صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه ایران، به خبرگزاری «اسپوتنیک» روسیه گفت: «دو کشور ایران و روسیه برای آن که مبادلات‌شان را «دلارزدایی» کنند باید سیستمی مانند سوئیفت داشته باشند.»
وی همچنین از توافق برای استفاده از کارت بانکی میر روسیه در ایران هم خبر داده و گفت که این سیستم به زودی در ایران راه‌اندازی خواهد شد.
این در حالی است که به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه روسیه، شرکت‌های بزرگ جهان از جمله سامسونگ، اپل و گوگل در سال ۲۰۲۲ ارتباط خود را با میر قطع کردند.
اکنون رئیس بانک مرکزی ایران از چنین اتصالی سخن نگفت اما افزود که در مرحله اول اجرای توافق دوجانبه، کارت‌های بانکی شبکه شتاب ایران در قالب طرح کارت هوشمند همراه بانکی (کهربا) در کلیه خودپردازهای کشور روسیه قابل استفاده خواهد بود.
به گفته فرزین، اتباع ایرانی خواهند توانست با کارت‌های بانکی خود از خودپردازهای روسیه اسکناس روبل دریافت کنند.
او افزود: «مرحله دوم این اتصال برای بهره‌مندی اتباع روسیه در ایران خواهد بود و در مرحله سوم کارت‌های شتاب ایران در پذیرنده‌های فروشگاهی روسیه پردازش خواهد شد.»
در پایان سال گذشته میلادی، جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا فرمانی را امضا کرد که به موجب آن محدودیت‌های ثانویه علیه هر نهادی که تحریم‌های علیه روسیه را نقض کند، اعمال می‌شود.
خارج از روسیه، کارت «میر» توسط تعداد انگشت‌شماری از کشورهای شوروی سابق و چند کشور در آمریکای جنوبی و آسیا پذیرفته می‌شود، اگرچه کرملین می‌گوید این تعداد در حال افزایش است.
برخی از بانک‌ها در ترکیه در سال ۲۰۲۲ به دلیل تحریم‌های غرب پشتیبانی از این کارت را متوقف کردند که مشکلاتی را برای روس‌های مقیم این مقصد گردشگری محبوب ایجاد کرد.
پیمان پولی روشی جدید برای انتقال پول بین کشورها در مقایسه با سایر روش‌های انتقال پول است. با این روش، تاجران بدون تکیه به ارزهای رایج بین‌المللی ماند دلار و یورو تجارت خود را انجام می‌دهند.
ایران در سال‌های اخیر سعی کرده است در مواردی با معامله کالا به کالا یا کالا با طلا نیاز خود به دلار را کاهش دهد تا از این راه برخی تحریم‌ها را دور بزند.
برخی کارشناسان اقتصادی اما معتقدند که اقتصاد دو کشور ایران و روسیه اقتصاد قدرتمندی نیستند و تبادل کالا با واحد‌های پولی دو کشور نمی‌تواند چندان راه‌گشا باشد.
