عامل سوءقصد نافرجام به جان دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین و نامزد جمهوریخواهان در انتخابات پیش رو در آمریکا، یک جوان ۲۰ ساله اهل پنسیلوانیا معرفی شده است.
افبیآی این جوان ۲۰ ساله را «توماس متیو کروکس» معرفی کرده که بلافاصله پس از اقدام به سوءقصد توسط نیروهای سرویس مخفی به ضرب گلوله کشته شد.
مقامات قضایی و امنیتی اعلام کردهاند که کروکس هیچ کارت شناسایی به همراه نداشت و از طریق فناوری تشخیص چهره افبیآی و نیز تطابق دیانای هویت او شناسایی شده است.
اما از توماس کروکس چه میدانیم؟
سوابق رأیدهندگان ایالتی در پنسیلوانیا نشان میدهد که او به عنوان یک جمهوریخواه برای رأیگیری امسال ثبتنام کرده بود. با این حال او در سال ۲۰۲۱ به ActBlue، یک کمیته اقدام سیاسی که برای سیاستمداران دموکرات پول جمعآوری میکند، مبلغ ۱۵ دلار اهدا کرده بود.
توماس کروکس دو سال پیش در سال ۲۰۲۲ از دبیرستان بتل پارک، حومه پیتزبورگ در پنسیلوانیا فارغالتحصیل شد و «جایزه ستاره» ۵۰۰ دلاری از سازمان «ابتکار ملی ریاضیات و علوم» دریافت کرد.
کروکس ۲۰ ساله در زمان ارتکاب سوءقصد به عنوان کارگر آشپزخانه مشغول به کار بود، اما دستکم برای یک سال در یک باشگاه تیراندازی عضویت داشت.
به گفته کارآگاهان، کروکس با یک تفنگ نیمه اتوماتیک AR-15، به سوی ترامپ تیراندازی کرد؛ حادثهای که در آن یک نفر از حاضران کشته و دو نفر دیگر زخمی شدند. محل استقرار کروکس در ۱۳۰ متری محل سخنرانی ترامپ بود.
پلیس معتقد است که اسلحه به کار رفته در این حمله متعلق به پدر توماس متیو کروکس بوده و دو منبع بدون ذکر نام به آسوشیتدپرس گفتهاند که پدر توماس این سلاح را شش ماه پیش خریداری کرده بود. خانواده کروکس گفتهاند که در زمینه این پرونده با پلیس فدرال همکاری میکنند.
آنطور که رسانههای آمریکایی گزارش کردهاند، کروکس تیشرتی بر تن داشته که نشان یک کانال یوتیوب بر آن نقش بسته بود؛ کانالی که میلیونها مشترک دارد و ویدئوهایی را در مورد اسلحهها و وسایل انفجاری مختلف نمایش میدهند.
یک روز پس از رویداد باتلر، مقامهای پلیس فدرال به شبکه خبری سیبیاس گفتند که برخی ادوات مشکوک هم در خودروی متعلق به کروکس کشف کردهاند.
سیبیاس میگوید که کروکس دستگاهی را به همراه داشته که به آسانی در دسترس است و میتوانسته به او در فعالسازی بمب کمک کند. از این رو متخصصان خنثیسازی بمب بلافاصله در محل حمله حضور یافتند.
تحقیقات در مورد انگیزه کروکس از سوءقصد روز شنبه همچنان ادامه دارد و مأمور ویژه بررسی این پرونده به سیانان گفته است که هنوز انگیزه این حمله مشخص نیست. گرچه مقامهای فدرال میگویند که کروکس در این حمله همدستی نداشته است.
پیشینه و شخصیت توماس کروکس
توماس متیو کروکس قرار بود در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در آبان امسال برای اولین بار در زندگی خود رأی بدهد؛ سنش به ۲۰ سالگی رسیده و میتوانست در تعیین سرنوشت سیاسی کشورش، آنهم در ایالتی مانند پنسیلوانیا که در شمار ایالات پرنوسان است و آرای رأیدهندگان اهمیت زیادی دارد، سهیم باشد.
کروکس از نوجوانی نشانههایی از علاقه به سیاست از خود بروز داده بود و هنوز یک هفته از ۱۸ سالگیاش سپری نشده بود که نام خود را برای رأی دادن در انتخابات ثبت کرد.
اما او روز شنبه تیشرت و شلواری پوشید که همرنگ سقف خاکستری ساختمان مورد نظر خود بود، فاصله ۷۰ کیلومتری خانهاش تا مرکز گردهمایی انتخاباتی دونالد ترامپ را در یک ساعت با خودرو طی کرد، به بالای پشت بام ساختمان پرید و منتظر سخنرانی رئیسجمهور سابق ایالات متحده شد.
تیشرتش دارای تبلیغی از کانال «دمولیشین رنچ» بود که حامی حقِ داشتن اسلحه است و وسایل انفجاری را نشان میدهد.
او در نخستین دقایق سخنرانی آقای ترامپ اقدام به شلیک گلولههای متعدد کرد که یکی از آنها بالای گوش راست ترامپ را زخمی کرد ولی یک مرد ۵۰ ساله را کشت و دو تن دیگر از حضار را زخمی کرد.
توماس متیو کروکس خود چند لحظه بیشتر زنده نماند و با گلوله تکتیرانداز افبیآی که بالای یک سازه در پشت سر دونالد ترامپ ضارب را شناسایی کرده بود، کشته شد.
مجریان قانون میگویند بازرسان افبیآی در تحقیقاتشان از آن روز تا حال مدرکی یا نوشتههایی از ضارب در شبکههای اجتماعی که به درک انگیزه او از سوء قصد کمک کند، بهدست نیاوردهاند.
کروکس اصلاً در میان افرادی نبود که در رادار رصد نهادهای آمریکایی از جمله افبیآی باشد. نبود انگیزهٔ ایدئولوژیک روشن، منجر به بروز پرسشهایی در خصوص این اقدام او شده است.
اما به گفته سیبیاس، مجریان قانون به «درجهای از برنامهریزی پیش از تیراندازی» از سوی ضارب اعتقاد دارند. اما زمان و طول این برنامهریزی و آیا اینکه ممکن است کروکس همدستی هم داشته یا نه، مأموران را مشغول کرده است.
همکلاسیها و همشهریهای ضارب چه گفتند
مصاحبههای شبکه سیانان با نیمی از همکلاسیها و همسایههای توماس متیو کروکس او را جوانی ساکت به تصویر کشیده است. همکلاسیها او را دانشآموزی خوب اما کمی هم ناسازگار به یاد داشتند.
جیسون کوهلر، ۲۱ ساله، که در همان دبیرستان درس خوانده، به یاد آورد که متیو از سوی دانشآموزان دیگر «هر روز» اذیت و آزار میشد و در مجموع پسری تنها به نظر میرسید و مثل طردشدهها بود. او تأکید میکند که دانشآموزان دیگر، متیو را بهطور دائمی و بسیار زیاد آزار میدادند.
به گفته کوهلر، متیو وقتی در راهروهای دبیرستان عبور میکرد، حالاتی مانند سایر دانشآموزان نداشت. «میشود حدس زد که انگار همیشه یک هدف را در سر خود دنبال میکرد».
سارا دنجلو گفت کروکس بچهای آرام و بهدور از نشانههای خشونت بود.
یک همکلاسی دیگر هم کروکس را بسیار باهوش، خجالتی با دوستانی نسبتاً محافظهکار که برخی از آنها کلاه کارزار تبلیغاتی دونالد ترامپ بر سر داشتند، به یاد میآورد.
بهدلیل درس خواندن اجباری از راه دور در دوران همهگیری کووید-۱۹ که با سالهای اول و دوم دبیرستان متیو همزمان بود، بسیاری از همکلاسیها، آن دو سالِ او را به یاد نمیآورند.
در مجموع همدورهایهای او از شنیدن این خبر که کروکس عامل حمله به دونالد ترامپ معرفی شده، «شوکه» شدهاند و آن را اقدامی بسیار جسورانهتر از روحیات و خلقیاتی که از او دیده بودند، تشخیص دادند.
کروکس در جامعه چگونه ظاهر شده بود
ویدئوی کوتاهی که حساب کاربری فیسبوک مدرسه در سال ۲۰۲۲ منتشر کرد، کروکس را نشان میداد که در یک دوره برنامهنویسی کامپیوتری شرکت کرده و مفاهیم کدنویسی را برای یک دانشآموز دیگر توضیح میدهد. روحیهاش حاکی از آمادگی برای کمک بوده است.
او در یک آگهی نیز برای یک شرکت سرمایهگذاری که در دبیرستانش فیلمبرداری شده بود، شرکت کرده بود.
متیو در زمان فارغالتحصیلی یک جایزه ۵۰۰ دلاری برای ریاضیات و علوم دریافت کرد. همراه او چند دانشآموز دیگر دبیرستان نیز جایزه مشابه گرفتند.
سخنگوی پلتفرم اجتماعی دیسکورد گفت کروکس در این شبکه حساب کاربری داشت اما بهندرت از آن استفاده کرده بود و هیچ نظر سیاسی در آن منتشر نکرد.
مدیر یک مرکز توانبخشی که در فاصله نزدیکی از خانه خانواده کروکس واقع است، به سیانان گفت او هیچ سوءسابقهای نداشت و اینکه چنین فردی اقدام به این حمله کرده، بهتآور و غمانگیز است.
کروکس برای تحصیل در کالج ثبتنام نکرده و بعد از پایان دبیرستان برای داشتن درآمد در آشپزخانه یک مرکز سالمندان در نزدیکی خانه خانواده کار کرده بود. سابقه کاری او در استخدام، سوءسابقهای از خلاف و بزهکاری را نشان نمیدهد.
یکی از همکارانش در خانه سالمندان او را جوانی شیرین و آماده کمک توصیف میکند؛ کسی که هرگز نظرات سیاسی بیان نمیکرد، «تندرو نبود» و بانداژهای زنان سالمند را با مهربانی باز میکرد.
خانواده ضارب
پدر کروکس در تنها تماسی که در ساعت نخست پس از شناسایی پسرش به عنوان ضارب از سوی شبکه سیانان با او انجام شد، گفت تلاش میکند بفهمد چرا پسرش این کار را کرده است. این پدر گفت صبر خواهد کرد تا با مجریان قانون صحبت کند.
شماره تلفن آقای کروکس دیگر به تماس رسانهها پاسخ نمیدهد. تلفن بسته است. اما افبیآی تأکید دارد که خانواده کروکس با نهادهای مجری قانون همکاری میکند.
پدر و مادر کروکس هر دو مددکار اجتماعی هستند. سوابق رأیدهندگان ایالتی نشان میدهد که پدر او برای رأی دادن به عنوان یک آزادیخواه و مادرش به عنوان یک دموکرات ثبت نام کرده است.
توماس متیو کروکس خود به عنوان جمهوریخواه ثبت نام کرده بود هر چند که در روز تحلیف جو بایدن در کاخ سفید در ژانویه سه سال پیش زمانی که تنها ۱۷ سال داشت، ۱۵ دلار به یکی از کمیتههای اقدام سیاسی برای همسویی با دموکراتها هدیه داد.
خانه خانواده و شناخت همسایهها از ضارب و والدینش
خانه خانواده کروکس در «پارک بِتِل» در پنسیلوانیا در محلی واقع است که عمدتاً سفیدپوستنشین و محلهای نسبتاً مرفه است. این محله را «فوقالعاده امن» توصیف میکنند و ساکنانش را «بسیار به یکدیگر نزدیک» میدانند که در عین حال از نظر سیاسی دارای مواضع متفاوتی هستند.
جو بایدن در این حوزه ۵۲ درصد آرا را کسب کرده بود و حال نیز عبور از محل نشان میدهد برخی از ساکنان، پرچمهای حمایت از دونالد ترامپ و برخی خانوادههای دیگر پرچم و نشانههای پشتیبانی از کارزار جو بایدن را نصب کردهاند.
یکی از همسایهها میگوید خانه خانواده کروکس هیچگاه پرچمی در له یا علیه یک سیاستمدار نداشتند. همسایهها گاهی پدر خانواده را میدیدند که با ماشین چمنزنی در حال مرتب کردن چمن و گیاهان حیاط بیرونی است.
یکی دیگر از همسایهها در وضعیت فعلی نگران عواقب و افزایش خشونت سیاسی ناشی از دوقطبیشدن سیاسی شدیدی است که جامعه آمریکا تجربه میکند.
بازرسان به چه مدارکی دسترسی یافتند
مأموران افبیآی پس از سوءقصد توماس متیو کروکس به دونالد ترامپ، به خانه خانواده کروکس در خیابانی آرام در «پارک بتل» رفتند. مأموران پس از زمانی کوتاه از دستیابی به مواد منفجره در خانه و خودروی او خبر دادند.
دستگاههای انفجاری که «بالقوه» تشخیص داده شده، بهدست آمده و برای آزمایش به نهادهای رسمی فرستاده شده است اما افبیآی در مجموع این مواد را «ابتدایی» خوانده است.
اسلحه نیمهخودکار از مدل ایآر-۱۵ مورد استفاده برای حمله را پدر کروکس بهطور قانونی خریده بود. تاریخ خرید حدود شش ماه پیش را نشان میدهد.
پلیس فدرال آمریکا تأکید دارد که مدرکی در اختیار ندارد که حاکی از وابستگی کروکس به یک گروه بزرگتر باشد. دهها مأمور افبیآی همراه با مأموران دفاتر دادستانی پنسیلوانیا برخی متعلقات و دستگاههای کروکس را توقیف کرده و از جمله سوابق او در ارتباط با خریدهای اسلحه، نوشیدن الکل را بررسی کردند.
افبیآی اما این رویداد را به عنوان «یک حمله احتمالی تروریسم داخلی» مورد تحقیق قرار داده است. جو بایدن هم دستور یک بررسی امنیتی مستقل دربارهٔ این تلاش برای ترور را صادر کرده است.
تشکیلات مخفی اطلاعاتی آمریکا مورد این پرسش قرار گرفته که چگونه عمل کرده که کروکس توانسته به سهولت به چنین فاصله نزدیکی از محل سخنرانی دونالد ترامپ برسد و تیراندازی کند، آنهم در حالی که برخی از حاضرانِ در محل، دقایقی پیشتر، حضور او در بالای این ساختمان را به پلیس اطلاع داده بودند.