تازه‌ترین گزارش «فریدم هاوس» («خانه آزادی») حاکی است ایجاد محدودیت سفر برای مخالفان سیاسی رویکردی تاکتیکی از سوی دست‌کم ۵۵ حکومت در دنیا است.
این حکومت‌های خودکامه سلب شهروندی، مصادره گذرنامه و خودداری از اعطای خدمات کنسولی به مخالفان سیاسی خود را نیز برای ایجاد محدودیت در آزادی رفت و آمد آن‌ها به یک ابزار تهدید تبدیل کرده‌اند.
گزارش «خانه آزادی» در روز پنجشنبه، اول شهریور، بر اساس گفت‌وگو با ۳۱ نفر از مخالفان حکومت‌های حاکم بر عربستان سعودی، نیکاراگوئه، بلاروس، روآندا و هند تنظیم شده است. این افراد خود این محدودیت‌ها را تجربه کرده‌اند.
«خانه آزادی» در گزارش خود مشخصا به حکومت جمهوری اسلامی در ایران اشاره نکرده، اما این رویکرد دیرینه حکومت در برقراری محدودیت گسترده علیه مخالفان سیاسی خود نیز هست و جمهوری اسلامی از آغاز روی کار آمدن همواره مخالفان سیاسی‌اش را از طریق محدودیت سفر نیز زیر فشار گذاشته است.
نیکول بیبینز سِداکا، رئیس موقت «خانه آزادی»، در ارتباط با گزارش تهیه شده گفت اقتدارگرایان از هر راهکار ممکن برای بستن صدای مخالفان استفاده می‌کنند.
به گفته خانم سداکا، بدون آگاهی بیشتر و تلاش‌های هماهنگ جامعه بین‌المللی، توسل حکومت‌ها به این تاکتیک‌ها جهت سرکوب مخالفان و پایمال کردن حقوق اساسی شهروندان‌شان تنها بیشتر خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، یکی از بارزترین نمونه‌های این رویکرد، ترور جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی ساکن آمریکا بود که پاییز شش سال پیش در زمان مراجعه به کنسولگری کشورش در استانبول کشته شد. عربستان او را که نیازمند گرفتن مدارک لازم جهت ازدواج با نامزد تازه خود بود، در کنسولگری به دام انداخت.
«خانه آزادی» در گزارش خود به موردی از نیکاراگوئه نیز اشاره دارد که در سال میلادی گذشته حکومت این کشور آمریکای لاتین شهروندی ۲۲۲ تن از زندانیان سیاسی خود را پس از اخراج به آمریکا لغو کرد.
چین بهار امسال گذرنامه شش فعال هنگ‌کنگی دموکراسی‌خواه مقیم بریتانیا را لغو کرد.
اریتره‌ای‌هایی که به خارج از کشورشان گریختند نیز مجبور به امضای اظهارنامه «پشیمانی» شده‌اند تا از خدمات کنسولی برخوردار شوند.
مصر، بحرین، کویت و امارات متحده عربی نیز تابعیت صدها مخالف سیاسی و حقوق بشر را لغو کرده‌اند.
هند هرچند یکی از بزرگ‌ترین دموکراسی‌های جهان شناخته می‌شود، اما علیه مخالفان خود اقدامات محدودکننده برقرار می‌کند و مظنون به تلاش برای کشتن آن‌ها در خارج از مرزهای خود نیز هست.
مخالفان و کنشگرانی در هند، مانند عربستان، تنها هنگام ورود به فرودگاه یا از طریق شایعات متوجه می‌شوند که هدف اقدامات محدودکننده در سفر قرار دارند.
به نوشته «فریدم هاوس»، دولت‌های ۳۸ کشور با کنترل دسترسی به اسناد اساسی مانند گذرنامه، تردد شهروندان خود را محدود می‌کنند و ۱۲ حکومت از ارائه خدمات کنسولی مانند تمدید گذرنامه یا صدور گواهی تولد یا ازدواج برای اتباعی که در ردیف مخالفان سیاسی باشند، خودداری می‌کنند.
بسیاری از مخالفان و کنشگران ایرانی یا هنرمندانی مانند سینماگران و بازیگران چه هنگام خروج از ایران یا هنگام بازگشت به ایران با مواردی مانند مصادره گذرنامه و بازداشت و زندان روبه‌رو شده‌اند یا در خارج برای تمدید اسناد کلیدی خود با مشکلات زیاد مواجهه شدند.
«خانه آزادی» یک سازمان مردم‌نهاد فعال در آمریکا است که ۸۳ سال است برای حمایت از دموکراسی و ترویج آن با بودجه دولت آمریکا فعالیت می‌کند.
