نتایج اولیهٔ انتخابات ایالتی آلمان در دو ایالت شرقی زاکسن و تورینگن، از شکستی سنگین برای احزاب در قدرت، و پیروزیهایی تاریخی برای دو حزب پوپولیست جناحهای چپ و راست در این بزرگترین اقتصاد اروپا خبر میدهند.
در ایالت تورینگن حزب راست تندروی «آلترناتیو برای آلمان» با کسب حدود ۳۳ درصد آرا، بیشترین آرا را جلب کرده است. این نخستین پیروزی یک حزب راستگرای افراطی از زمان پایان جنگجهانی دوم تا به حال در آلمان است.
حزب نوپای «اتحاد زهرا واگنکنشت» که از طیف پوپولیست جناح چپ در آلمان شمرده میشود نیز با ۱۵.۸ درصد آرا در مقام سوم قرار گرفت و از تمام احزاب حاضر در ائتلاف فعلی در قدرت آلمان، رای بیشتری را جمع کرده است.
احزاب تشکیلدهنده دولت در برلین تاکنون هرگز در انتخابات منطقهای چنین شکستی را تجربه نکرده بودند.
در ایالت زاکسن نیز اگر چه حزب «اتحاد دموکرات مسیحی» با فاصلهای اندک پیروز انتخابات شد، اما حزب «آلترنانتیو برای آلمان» بیش از دو برابر مجموع آرای سه حزب دولت ائتلافی، یعنی سوسیال دموکراتهای چپ میانه، سبزهای طرفدار محیط زیست و دموکراتهای آزاد نئولیبرال، رای دریافت کرده است و در جایگاه دوم قرار گرفت.
نتایج نه تنها به این معنی است که مذاکرات برای تشکیل دولت در این ایالتها میتواند سخت و طولانی باشد، بلکه به اقتدار دولت آلمان نیز خدشه وارد کرده است.
این نتایج، احتمالا به افزایش بیشتر جدالهای درونی در ائتلاف ایدئولوژیکِ متنوع دولت اولاف شولتس منجر خواهد شد.
اما استفان مارشال، استاد علوم سیاسی در دانشگاه دوسلدورف، به رویترزگفت بعید است دولت فعلی در آلمان سقوط کند، زیرا «این منافع هیچ یک از سه حزب را تأمین نخواهد کرد.»
در چنین شرایطی، حزب آلترناتیو برای آلمان اعلام کرده است که به رسم احزاب پیروز در انتخاباتهای ایالتی، از سایر احزاب برای تشکیل دولتی ائتلافی ایالت تورینگن دعوت خواهد کرد.
با این حال، بسیار بعید است که سایر احزاب به این دعوت پاسخی مثبت بدهند و با عدم توانایی «آلترناتیو برای آلمان» در تشکیل اکثریت، وظیفه به حزب محافظهکار اتحاد دموکرات مسیحی خواهد رسید.
پیچیدگی بعدی در اینجاست که این حزب نیز در ایالات تورینگن قادر به تشکیل دولتی اکثریت بدون حمایت حزب «اتحاد زهرا واگنکنشت» با وجود تفاوتهای عمیق ایدئولوژیک، نخواهد بود.
«اتحاد زهرا واگنکنشت» که در ژانویه ۲۰۲۴ و توسط زهرا واگنکنشت سیاستمدار ایرانیتبار تاسیس شده است، انشعابی از حزب چپ آلمان است.
واگنکنشت که یکی از دو رهبر حزب چپ در پارلمان آلمان بود، پیشتر نیز در داخل حزب چپ آلمان یک گروه فشار چپ افراطی را رهبری میکرد و بارها از شیوهٔ حکومت جمهوری دموکراتیک آلمان شرقی تمجید کرده است و از آن به عنوان «صلحآمیزترین و بشردوستانهترین سیاستی که آلمانیها در تمام تاریخ خود ایجاد کردند» یاد میکند.
با این حال، آندره برودوکز استاد علوم سیاسی در دانشگاه ارفورت به خبرگزاری رویترز میگوید هر چه قدرت دو حزب پوپولیست «اتحاد زهرا واگنکنشت» از چپ و «آلترناتیو برای آلمان» از راست بیشتر شود، احزاب اصلی بیشتر به یکدیگر برای تشکیل اکثریتهای حکومتی روی خوش نشان میدهند.
اما رایدهندگان به این احزاب، ممکن است حزب متبوعشان را به دلیل این ائتلافهای ناسازگار، با رای دادن به احزاب ساختار شکن در انتخابات بعدی، تنبیه کنند و این چرخهٔ معیوبی است که عرصهٔ سیاست در این قدرت اول اروپا را مخدوش کرده است.