رهبر اکثریت جمهوری‌خواه در مجلس بعدی سنای آمریکا هشدار داد که اگر دیوان کیفری بین‌المللی لاهه درخواست استرداد رهبران ارشد اسرائیل به اتهام «جنایت جنگی» در غزه را ادامه دهد، سنا این دیوان و قضات آن را تحریم خواهد کرد.
سناتور جان تون یک‌شنبه ۲۷ آبان در پیامی در شبکه ایکس نوشت که آمریکا باید قانون لازم را برای تحریم دادگاه کیفری بین‌المللی در صورت ادامه تلاش برای صدور حکم بازداشت علیه نخست‌وزیر یا سایر مقامات اسرائیلی، تصویب کند.
به نوشته سناتور تون، اگر دیوان کیفری بین‌المللی و دادستان آن «اقدامات ظالمانه» و «غیرقانونی» برای پیگیری حکم بازداشت مقامات اسرائیلی را لغو نکنند، سنا باید فوراً قانون تحریم‌ها (علیه دیوان) را تصویب کند، همان‌گونه که مجلس نمایندگان در اقدامی با حمایت هر دو حزب این تحریم را تصویب کرده است.
مجلس نمایندگان در دوره کنونی، که اکثریت آن به ریاست مایک جانسون در دست جمهوری‌خواهان بود، پنج ماه پیش لایحه تحریم دیوان لاهه را تصویب کرد تا حمایت خود را از اسرائیل در جنگ غزه مورد تأکید قرار داده باشد.
۲۴۷ تن از اعضای مجلس نمایندگان شامل ۴۷ دموکرات از این لایحه حمایت کرده و ۱۵۵ تن با آن مخالف بودند. جو بایدن با این لایحه و احتمال تبدیل شدن آن به قانون پس از تصویب در مجلس سنا، مخالفت کرده بود.
در لایحه مصوب مجلس نمایندگان آمده بود روادید ورود برای مقامات دیوان جهت سفر به آمریکا لغو خواهد شد، ورود اعضا و کارکنان دیوان به آمریکا محدود خواهد شد و هر یک از مقامات دیوان که در تلاش برای بازداشت یا محاکمه متحدان آمریکا دخیل باشد، با محدودیت‌های مالی از سوی آمریکا روبه‌رو خواهد شد.
جان تون هفته گذشته پس از دستیابی جمهوری‌خواهان به اکثریت ۵۳ کرسی در مجلس سنا در انتخابات روز ۱۵ نوامبر، همزمان با انتخابات ریاست‌جمهوری، به ریاست دوره آتی مجلس برگزیده شد. او این سمت را دو ماه دیگر در دست خواهد گرفت.
کریم خان، دادستان ارشد دیوان لاهه ۳۱ اردیبهشت امسال تأیید کرد که او از تیمی از دادستان‌های این نهاد خواسته با درخواستش برای صدور حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، یوآو گالانت، وزیر دفاع وقت، و سه مهره گروه افراطی حماس به اتهام «جنایت جنگی» و «جنایت علیه بشریت» موافقت کنند.
سه مهره حماس؛ اسماعیل هنیه، یحیی سنوار و محمد ضیف که کریم خان تلاش برای جلب آن‌ها را عنوان کرده بود، در ماه‌های بعد از این درخواست دادستان ارشد دیوان لاهه، در عملیات جداگانه اسرائیلی در تهران و غزه کشته شدند.
حماس که از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا تروریستی شناخته شده، در پی حمله نیروهایش به اسرائیل در مهر پارسال موجب بروز جنگی با ارتش اسرائیل در غزه شد که هنوز ادامه دارد.
دیوان لاهه از زمان کوتاهی پس از شروع جنگ غزه، شکایت دولت آفریقای جنوبی که ارتش اسرائیل و سران آن را به «جنایت جنگی» متهم کرد، مورد بررسی قرار داده است.
اسرائیل با وجود مشارکت در روند قضایی لاهه و اعزام قاضی ارشد به دیوان، این روند در این دادگاه سازمان ملل را محکوم و با رد اتهامات وارده، تأکید کرده که از مردم خود در برابر گروه‌های تروریستی دفاع می‌کند.
سناتور تون پیشنهاد کرد که قانون تحریم دیوان لاهه در هفته‌های باقی‌مانده از کار دوره کنونی سنا به ریاست سناتور دمکرات چاک شومر انجام شود و افزود اگر این کار در دوره باقی‌مانده از این دوره سنا تکمیل نشود، اکثریت جمهوری‌خواه در دوره بعدی سنا «در کنار اسرائیل، متحد اصلی آمریکا، خواهد ایستاد و سایر قوانین حمایتی را در اولویت اصلی دوره بعدی کنگره قرار خواهد داد».
سناتورهای جمهوری‌خواه دیگری مانند سوزان کالینز با حمایت از خواسته سناتور تون یک‌شنبه بلافلاصله از دیوان لاهه خواستند از «پیگیری‌های غیرقانونی» علیه رهبران اسرائیل دست بردارد.
مایک جانسون، رهبر کنونی مجلس نمایندگان، نیز در پیامی در شبکه ایکس با یادآوری لایحه مصوب پنج ماه پیش علیه «توطئه مشروعیت‌زدایی (از اسرائیل)»، سناتور شومر را متهم کرد که او با تصویب لایحه در سنا و تبدیل شدن آن به قانون مخالفت کرده بود.
دونالد ترامپ در نخستین دوره ریاست‌جمهوری خود تحریم‌هایی علیه دیوان لاهه به دلیل اتهامات آن زمان علیه اقدامات اسرائیل در کرانه باختری به تصویب رساند، اما دولت جو بایدن تحریم‌ها را در بهار ۲۰۲۱ لغو کرد.
در این میان، درگیر شدن شخصی کریم خان در هفته‌های اخیر با اتهاماتی که مدعی سوء رفتار جنسی او با یک کارمند زن این دادگاه است، بر درخواست او از دیوان برای بررسی حکم احتمالی تعقیب و محاکمه سران اسرائیل و حماس سایه انداخته است.
تحقیقات داخلی دیوان لاهه در مورد کریم خان مختومه شد، اما مجمع کشروهای عضو دیوان با انجام تحقیقات مستقل و بیرونی درباره این اتهام موافقت کرد.
کریم خان تمامی اتهامات مطرح شده را رد کرده و آن را نتیجه یک «کارزار اطلاعات جعلی» علیه شخص خود دانسته است. او که بریتانیایی است، اعلام کرده از این سمت کنار نخواهد رفت.
سناتورهای آمریکایی از دیوان لاهه خواستند تا زمان روشن شدن موضوع اتهامات شخصی علیه کریم خان، این نهاد از صدور حکم بازداشت علیه سران اسرائیلی خودداری کند.
