افزایش فشارها برای کناره‌گیری رئیس‌ جمهور کره جنوبی علی‌رغم لغو حکومت نظامی

نمایندگان پارلمان کره جنوبی در واکنش به اقدام یون سوک یول، رئیس‌جمهور این کشور در اعلام حکومت نظامی که تنها چند ساعت دوام آورد، خواستار استیضاح او شده‌اند و تازه‌ترین گزارش‌ها حاکی از آغاز روند استیضاح است.

همزمان با افزایش مخالفت‌ها و تجمعات هزاران نفری برای کناره‌گیری او، گزارش‌ها حاکی از اعتصاب بزرگترین انجمن صنفی این کشور با حدود یک میلیون عضو، استعفای دسته‌جمعی کارکنان ارشد رئیس‌جمهور شامل همهٔ دبیران ارشد، رئیس دفتر، مشاور امنیت ملی، و مدیر سیاست ملی، و تصمیم اعضای کابینه به اعلام استعفا است.

تصمیم غافلگیرکننده یون سوک یول در اعلام حکومت نظامی در کره جنوبی به بزرگ‌ترین بحران سیاسی چند دهه اخیر این کشور که چهارمین اقتصادی آسیا به شمار می‌آید منجر شده است.

ائتلافی از نمایندگان شش اپوزیسیون در پارلمان کره جنوبی روز چهارشنبه ۱۴ آذر اعلام کرد که آنها در همین روز قصد تهیه لایحه‌ای برای استیضاح رئیس جمهوری دارند که ظرف ۷۲ ساعت باید به رای گذاشته شود.

به گزارش یون‌هاپ، خبرگزاری رسمی این کشور، لایحۀ استیضاح بعدازظهر چهارشنبه تقدیم مجلس شد و احتمالاً پنجشنبه یا جمعه به رأی گذاشته خواهد شد.

استیضاح یون سوک یول به حمایت دو سوم از نمایندگان پارلمان سیصد نفری کرۀ جنوبی، یعنی دست‌کم ۲۰۰ تن نیاز خواهد داشت.

حزب دموکراتیک و سایر احزاب کوچک‌تر اپوزیسیون در مجموع ۱۹۲ کرسی پارلمان را در اختیار دارند. اما هنگامی‌که پارلمان با ۱۹۰ رأی موافق و بدون هیچ رأی مخالفی تصمیم رئیس جمهور برای اعلام حکومت نظامی را رد کرد، ۱۸ تن از نمایندگان حزب حاکم «قدرت مردم» هم در مجلس حضور داشته و به رد فرمان آقای یون رأی دادند.

حزب «قدرت مردم» نیز پس از تشکیل جلسه‌ای فوری، وزیر دفاع را برکنار کرد و با استعفای کل هیئت دولت هم موافقت کرد. با این حال بر اساس گزارش‌ها، هنوز دربارهٔ اخراج یون از حزب به نتیجه نرسیده است.

یون سوک یول که شامگاه سه‌شنبه دستور«حکومت نظامی اضطراری» صادر کرده بود، در پی مخالفت پارلمان و حزب خود با این اقدام و همچنین تجمع شهروندان، بامداد چهارشنبه دستور لغو حکومت نظامی را اعلام کرد.

او همچنین دستور مرخص شدن نیروهای نظامی را صادر کرد و گفت که جلسه کابینه را تشکیل خواهد داد. او در سخنرانی شامگاه سه‌شنبه مخالفان خود در مجلس ملی، پارلمان این کشور، را به حمایت از کره شمالی متهم کرد و دستور حکومت نظامی داد.

ساعتی بعد، نمایندگان با حضور در مجلس، دستور حکومت نظامی را باطل و بی‌اعتبار اعلام کردند. بر اساس قوانین کره جنوبی اگر اکثریت مجلس با دستور حکومت نظامی مخالفت کند، رئیس‌جمهور باید آن را لغو کند.

حزب «قدرت مردم» که رئیس‌جمهور عضو آن است، در پی تحولات بعد از این اقدام خواستار لغو فرمان حکومت نظامی شده بود.

رسانه‌ها از جمله خبرگزاری رویترز گزارش دادند نیروهای نظامی کره جنوبی قصد ورود به ساختمان مجلس را داشتند که با مقاومت کارکنان مواجه شدند. ساعتی بعد، تصاویری از خروج نیروهای نظامی از مجلس منتشر شد.

در پی صدور دستور حکومت نظامی، پارک آنگ-سو، فرمانده حکومت نظامی کره جنوبی اعلام کرد همه فعالیت‌های سیاسی در کشور ممنوع است و همه رسانه‌ها تحت نظارت دولت خواهند بود.

او در ادامه تصریح کرد کلیه فعالیت‌های سیاسی اعم از مجلس ملی، شوراهای محلی، احزاب و انجمن‌های سیاسی و همچنین تجمعات و تظاهرات اکیدا ممنوع است.

با این حال، تصاویری که رسانه‌ها از سئول منتشر کرده‌اند، تجمع تعدادی از شهروندان کره‌ای در برابر ساختمان مجلس این کشور را نشان می‌دهد.

خبرگزاری فرانسه می‌گوید صدها تن از معترضان به اعلام حکومت نظامی در ساعت‌های اولیه بامداد به وقت محلی مقابل مجلس جمع شده‌اند. آنها خواستار لغو حکومت نظامی و کنار رفتن رئیس‌جمهور شده‌اند.

رئیس‌جمهور کره جنوبی در سخنرانی شامگاه سه‌شنبه تصریح کرد چاره‌ای جز توسل به اعمال حکومت نظامی برای «حفظ نظم آزاد و قانون اساسی» ندارد، چرا که احزاب مخالف روند پارلمانی را «گروگان» گرفته‌اند تا کشور را وارد «بحران» کنند.

او گفت: «من برای محافظت از جمهوری آزاد کره جنوبی در مقابل تهدید نیروهای کمونیست کره شمالی، ریشه‌کن کردن نیروهای منفور ضد دولتی طرفدار پیونگ‌یانگ که آزادی و شادی مردم ما را غارت می‌کنند و برای محافظت از قانون اساسی آزاد، حکومت نظامی اعلام می‌کنم».

او در اظهارات خود اشاره نکرد که چه اقدامات خاصی انجام خواهد شد، اما به طرح پارلمان با اکثریت اپوزیسیون برای استیضاح برخی از دادستان‌های ارشد کشور و رد لایحه بودجه دولت اشاره کرد.

حزب «دموکرات» که اصلی‌ترین حزب مخالف دولت در مجلس این کشور است، اعلام حکومت نظامی در این کشور را «کودتا» خواند و خواستار لغو فوری آن شد.

این حزب در بیانیه‌ای اعلام حکومت نظامی به شکل اضطراری «غیرقانونی و بی‌اعتبار» است و گفت که رئیس‌جمهور باید در این زمینه پاسخگو باشد.

آقای یون از زمان روی کار آمدن در سال ۲۰۲۲ در تلاش برای پیشبرد برنامه‌های خود به رغم پارلمان تحت کنترل اپوزیسیون است.

حزب حاکم محافظه کار «قدرت مردم» در یک مناقشه شدید بر سر تصویب بودجه سال آینده با حزب لیبرال «دموکرات» که اکثریت پارلمان را در اختیار دارد، درگیر شده است.

آقای یون همچنین طی هفته‌های گذشته درخواست‌ها برای تحقیقات مستقل در مورد اتهامات مربوط به همسر و مقامات ارشد خود را رد کرده و رقبای سیاسی را مورد سرزنش‌های صریح و شدید قرار داده است.

او روز سه‌شنبه گفت پارلمان بودجه‌های کلیدی مانند سرکوب جرایم مواد مخدر و حفظ امنیت عمومی را که وظیفه اصلی دولت است، کاهش داده تا کارکرد دولت را تضعیف کند و مردم را در منجلاب مواد مخدر و وحشت امنیت عمومی رها کند.

در واکنش به این تحولات، کاخ سفید اعلام کرد پیش از اعلام دستور حکومت نظامی توسط رئیس‌جمهور کره جنوبی، از آن مطلع نبوده است.

سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید اعلام کرد که واشینگتن با «نگرانی جدی» تحولات رخ‌داده در کره جنوبی را دنبال می‌کند.

از زمان اعلام حکومت نظامی و تنها طی یک ساعت، ارزش پول ملی کره جنوبی ۱.۶ درصد افت کرد.

رئیس‌جمهور کره جنوبی ماه گذشته و با انتشار خبر اعزام ده هزار نیروی نظامی کره شمالی برای کمک به روسیه در جنگ اوکراین اعلام کرده بود که امکان تغییر سیاست این کشور و ارسال مستقیم سلاح به اوکراین محتمل است.

بیشتر در این باره:

کره جنوبی از احتمال تغییر سیاست خود و ارسال سلاح به اوکراین خبر داد

کره جنوبی که یکی از ۱۰ کشور بزرگ صادرکننده تسلیحات در جهان است و با کمک و حمایت‌های واشینگتن ارتش نیرومند و مجهزی دارد تاکنون تنها کمک‌های بشردوستانه به اوکراین ارسال و از تحریم‌های آمریکا و غرب علیه روسیه حمایت کرده است.

با این وجود براساس سیاست قدیمی این کشور که از ارسال و فروش اسلحه به کشورهای در حال جنگ پرهیز می‌کند تاکنون به اوکراین کمک تسلیحاتی نکرده است.

مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری کره جنوبی نیز پیشتر گفته بود این کشور ارسال اسلحه برای اوکراین با هدف کمک به این کشور در برابر تهاجم نظامی روسیه را مد نظر قرار خواهد داد.

این تغییر سیاست روز پنجشنبه ۳۱ خرداد ماه، ساعاتی پس از انتشار متن توافق راهبردی مسکو و پیونگ یانک توسط رسانه دولتی کره شمالی اعلام شد.

براساس متن این توافق، در صورت اشغال یا وارد شدن هر یک از دو کشور به جنگ، طرف دیگر موظف است «به سرعت تمامی امکانات خود را برای ارائه کمک‌های نظامی و سار کمک‌ها به کار گیرد».

واکنش‌های بین‌المللی

در واکنش به تحولات سریع کرۀ جنوبی، اولف کریسترسون نخست‌وزیر سوئد، سفر برنامه‌ریزی‌شدۀ خود به سئول را لغو کرد.

به گفتۀ سخنگوی نخست‌وزیری سوئد، این دیدار که قرار بود در همین هفته انجام شود، «با توجه به تحولات اخیر، به تعویق افتاده است».

اعلام نافرجام حکومت نظامی از سوی رئیس جمهور کرۀ جنوبی، سفر هفتۀ آتی لوید آستین وزیر دفاع آمریکا به منطقه را هم با تردیدهایی روبرو کرده است. به گزارش رسانه‌های ژاپنی، لوید آستین قرار بود بر اساس طرحی سه‌جانبه به ابتکار یون سوک یول، با همتایان ژاپنی و کره‌ای خود دیدار کند.

همزمان هیئت پارلمانی ژاپن به رهبری یوشیده سوگا نخست‌وزیر پیشین هم که قرار بود طی روزهای آینده به سئول سفر کند، این برنامه را به تعویق انداخت.

قرار بود شیگِرو ایشیبا نخست‌وزیر ژاپن هم در کنار این هیئت از سئول دیدار کند. آقای ایشیبا تأکید کرده که توکیو با دقت ویژه در حال رصد‌کردن تحولات سئول است.

برخی مقام‌های ایالات متحده هم بدون ذکر نام اعلام کردند که نشست‌های گروه مشاورۀ هسته‌ای یا ان.سی.جی. و تمرینات نظامی مشترک مرتبط با آن، به شکل نامحدود متوقف شده اند.

ان.سی.جی. طرح ابتکاری آقای یول بود که با هدف ارتقای نقش سئول در برنامه‌ریزی مشترک برای شرایط احتمالی جنگ هسته‌ای در شبه‌جزیرۀ کره ارائه شده بود.

نزدیک به ۲۸ هزار و ۵۰۰ نیروی نظامی آمریکایی در کرۀ جنوبی مستقر هستند و هنوز مشخص نیست که تحولات اخیر، چه تأثیری بر تمرینات نظامی مشترک دو کشور خواهد گذاشت.

یک سخنگوی کاخ سفید هم، ضمن تأکید بر این‌که آقای یون واشینگتن را از تصمیمش برای اعلام حکومت نظامی مطلع نکرده بود، از «نگرانی عمیق کاخ سفید از تحولات سئول» خبر داد.