سه قدرت بزرگ اروپایی که به «تروئیکا» معروف هستند، در نامه به شورای امنیت، برای بازگشت فوری همه تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران و فعال کردن دوباره «مکانیسم ماشه» اعلام آمادگی کردند.
رویترز روز چهارشنبه ۲۱ آذر دربارهٔ محتوای نامه سفیران بریتانیا، آلمان و فرانسه در سازمان ملل به شورای امنیت گزارشی منتشر کرد. این سه کشور، بیش از دو دهه در مذاکرات هسته‌ای با ایران مشارکت داشته‌اند.
طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که ۹ سال پیش به دنبال دستیابی ایران و شش قدرت جهانی به توافق برجام صادر شد، کشورها تا اوایل پاییز سال آینده از فرصت اعمال دوباره سازوکار موسوم به «مکانیسم ماشه» برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران برخوردارند.
در حالی که جمهوری اسلامی ایران کماکان ساخت سلاح هسته‌ای را رد می‌کند و مدعی مسالمت‌آمیز بودن برنامه اتمی خود است، کشورهای غربی تأکید کرده‌اند یک برنامه هسته‌ای در صورتی که واقعاً غیرنظامی باشد، نیازی به غنی کردن اورانیوم در سطح ۹۰ درصد ندارد.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای اول آذر قطعنامه مورد حمایت آمریکا و سه کشور اروپایی را تصویب کرد که ایران را به خاطر گسترش فعالیت هسته‌ای و عدم همکاری لازم با آژانس محکوم کرد. این دومین قطعنامه در محکومیت تهران طی شش ماه بود.
پس از آن قطعنامه نیز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هفته گذشته از چند برابر شدن ظرفیت ایران در غنی‌سازی اورانیوم در سطح ۶۰ درصد گزارش داد که تا رسیدن به غنای ۹۰ درصدی فاصله کمی دارد. تنها کاربرد اورانیوم با درجه غلظت ۹۰ درصد در ساخت تسلیحات هسته‌ای است.
سفیران بریتانیا، فرانسه و آلمان در نامه به تاریخ ۱۶ آذر به شورای امنیت نوشتند ایران باید برنامه هسته‌ای خود را محدود کند تا فضای مناسبی برای پیشرفت معنادار و دستیابی به راه حل از طریق مذاکره فراهم شود.
به گفته رویترز، سه کشور «بر عزم خود در استفاده فوری از همه ابزارهای دیپلماتیک ضروری به منظور جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای» تأکید کرده‌اند.
نامه سه دولت اروپایی پس از آن نوشته شد که حدود دو هفته پیش جمهوری اسلامی ایران یک هیئت دیپلماتیک به سرپرستی کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و امور بین‌الملل در وزارت خارجه را برای گفت‌وگو با دیپلمات‌های اروپایی راهی ژنو کرد.
مذاکرات «صریح» یک روزهٔ سوئیس برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای، از جمله بر سر برنامه هسته‌ای ایران پیش از آغاز به کار دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، انجام شد.
از زمانی که جمهوری اسلامی در مظان اتهام تجهیز هرچه بیشتر روسیه به تسلیحات برای کاربرد در جنگ خود علیه اوکراین قرار گرفته، طرف‌های اروپایی در ماه‌های اخیر موضع سخت‌تری در قبال تهران در پیش گرفته‌اند.
گزارش تازه آژانس در مورد چند برابر شدن ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم ۶۰ درصدی ایران و فاصله اندک آن تا سطح غلظت ۹۰ درصدی بر نگرانی اروپایی‌ها افزوده است.
در صورت بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی، تهران باید تمامی فعالیت‌های غنی‌سازی و بازفرآوری هسته‌ای، شامل تحقیق و توسعه را تعلیق کند و از واردات هر ابزاری که ظن استفاده از آن در برنامه هسته‌ای برود، محروم خواهد شد.
این تحریم‌ها نه تنها ایران را از توسعه موشک‌های بالستیک با توان حمل تسلیحات هسته‌ای منع می‌کند، بلکه شامل اعمال دوباره تحریم‌های تسلیحاتی از نوع متعارف آن نیز خواهد بود. کشورهای جهان نیز ملزم خواهند شد هر نوع محموله ارسالی به ایران را بازرسی کرده و از حق توقیف هر محموله شامل ابزار و تجهیزات ممنوعه برخوردار خواهند بود.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، بلندپایه‌ترین مقام تهران است که روز ۸ آذر از احتمال «تغییر ماهیت برنامه هسته‌ای» در صورت بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه سخن گفت. اظهارات او به هشدار نسبت به احتمال گام برداشتن ایران در مسیر ساخت سلاح اتمی تعبیر شد.
توافق جمهوری اسلامی برای تقویت نظارت آژانس در فردو
در این میان خبرگزاری رویترز می‌نویسد یک گزارش محرمانه جدید آژانس بین‌المللی را مشاهده کرده که حاکی از توافق جمهوری اسلامی با این نهاد بین‌المللی برای تقویت اقدامات نظارتی بر فعالیت‌هایش در سایت فردو است.
آژانس در گزارشی به اعضای خود گفته است ایران در نظر دارد سرعت غنی‌سازی اورانیوم در سایت فردو را چندین برابر کند، اما جمهوری اسلامی همچنین با درخواست آژانس برای افزایش دفعات و شدت اجرای اقدامات پادمانی در این سایت نیز موافقت کرده است.
روز چهارشنبه، درباره کلست نظارت‌های بیششتر، کاظم غریب آبادی، معاون امور حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه با انتشار پیامی در شبکه ایکس گفته است «ایران متعهد به تعهدات پادمانی خویش است و مادامی که تحریم‌ها برقرار باشند، نظارت‌های بیشتری را که فراتر از تعهدات مقرر خود است، نمی‌پذیرد.»
