سکتهٔ مغزی عامل اصلی ناتوانی در سراسر جهان و دومین علت مرگ‌ومیر آدم‌ها در کل دنیا است، اما این عارضه در ایران بیش از متوسط جهانی قربانی می‌گیرد.
گزارش گروه داده‌کاوی رادیوفردا نشان می‌دهد بروز سکتهٔ مغزی در ایران تقریباً یک و نیم برابرِ متوسط جهانی است، یعنی سالانه حدود ۱۵۰ نفر به‌ازای هر ۱۰۰ هزار نفر.
از سوی دیگر، نتایج دو مطالعهٔ بزرگ سکتهٔ مغزی در کشور بیانگر این است که سن بروز سکتهٔ مغزی در ایران حدود ۱۰ سال از متوسط جهانی کمتر است.
دکتر احسان شریفی‌پور، دبیر انجمن سکتهٔ مغزی ایران، آبان امسال با اشاره به این مطالعات به خبرگزاری ایسنا گفته است که متوسط سن سکتهٔ مغزی در دنیا بینی ۷۵ تا ۸۵ سال است، اما این عدد در ایران ۶۵ تا ۷۰ سال است.
عوامل خطرزا
سکته یا ایسکمی مغزی زمانی رخ می‌دهد که سیستم عصبی مرکزی بدن، به دلیل عارضه‌ای در رگ‌ها، آسیب ببیند و به بیان دیگر، خون‌رسانی به قسمتی از مغز دچار اختلال و متوقف شود.
۱۰ عامل خطرزای اصلی سکتهٔ مغزی در جهان
برخی عوامل افزایش خطر سکتهٔ مغزی، مانند افزایش سن، قابل پیشگیری نیستند، اما عوامل متعدد دیگری هستند که می‌توان با کنترل آن‌ها احتمال وقوع سکتهٔ مغزی در سنین پایین‌تر را کاهش داد و یا از وقوع سکته‌های مغزی شدیدتر پیشگیری کرد.
یک مطالعهٔ تازه نشان داده است که سه عامل «فشار خون بالا، سیگار کشیدن و ضربان قلب نامنظم» با خطر بیشتر سکتهٔ مغزی شدید مرتبط هستند.
یک نفر از هر چهار نفر در طول عمر خود سکتهٔ مغزی را تجربه خواهد کرد. این عدد در طول ۱۷ سال و نسبت به سال ۱۹۹۹ پنجاه درصد افزایش داشته است.
براساس داده‌هایی که انجمن جهانی سکتهٔ مغزی منتشر کرده است، ۸۹ درصد از موارد مرگ و ناتوانی بر اثر سکتهٔ مغزی در میان کشورهای فقیر و متوسط جهان رخ می‌دهد.
این داده‌ها همچنین تأیید می‌کند که سکتهٔ مغزی دیگر یک بیماری مختص به افراد مسن نیست و برای مثال، ۶۳ درصد موارد سکتهٔ مغزی در سال ۲۰۱۹ در جهان در میان افراد زیر ۷۰ سال رخ داده است.
چند توصیهٔ عمومی از زبان متخصصان
- فشار خون بالا یک عامل خطرزای مهم برای سکته است که بیشتر مردم آن را دست‌کم می‌گیرند.
- سیگار کشیدن نیز با شدت بیماری‌های قلبی-عروقی مرتبط است و فقط دود تنباکو نیست که خطرناک است بلکه دود ماریجوانا و حتی آلودگی هوا نیز می‌تواند به‌طور قابل توجهی خطرات بیماری‌های قلبی-عروقی را افزایش دهد.
- تغییر در سبک زندگی می‌تواند در کاهش خطر سکتهٔ مغزی مؤثر باشد. افزودن فقط پنج دقیقه ورزش به برنامهٔ روزانه نیز می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند.
- کاهش نمک در رژیم غذایی و پرهیز از غذاهای پرکلسترول و مصرف مداوم میوه‌ها و سبزیجات، همچنین فعالیت بدنی می‌تواند فشار خون را پایین آورد و به حفظ وزن سالم کمک کند.
- داشتن خواب کافی و حفظ ارتباطات اجتماعی سالم نیز می‌تواند، به‌واسطهٔ کاهش استرس، به بهود سلامت کلی بدن بینجامد.