بحران تخريب جنگل‌ها و مراتع در ايران، از ديد يک روزنامه نگار

جمشيد زند (راديو فردا): معاون امور جنگل هاي شمال مي گويد: قانون موجود براي حفظ و حراست جنگل ها، قانون نسبتا مترقي و مناسبي است، اما هر جاي آن که در سال هاي بعد از انقلاب مورد دستکاري قرار گرفته است، مشکلات و ضررهاي فراواني را براي جنگل ها به همراه داشته است. او حذف ماده 56 از قانون جنگل هاي را عامل تعيين کننده در تخريب جنگل ها مي داند. او مي گويد: بر اساس اين ماده از قانون جنگل ها، اراضي کشور ملي محسوب مي شود و در برابر هرگونه تخلفي، احکام مربوطه لازم الاجرا هستند، در حالي که طبق ماده 34 که براي دومين بار در سال 1373 به تصويب رسيد، به تمام کساني که تا سال 65 جنگل ها را تصرف کرده اند، سند مالکيت ارائه مي شود و اين قانون هر سال تمديد مي شود. به گفته معاون امور جنگل ها، 80 هزار خانوار در جنگل هاي شمال زندگي مي کنند که 10 هزار خانوار دامدار هستند و به گفته او عامل تخريب جنگل ها محسوب مي شوند. از سوي ديگر، يکي از کارشناسان منابع طبيعي مي گويد: تخريب جنگل ها و مراتع با شدت 50 مترمربع در ثانيه، کشور را با بحران و چالش جدي مواجه مي کند. به گفته او، پيامد تخريب جنگل ها، فرسايش خاک باشدت 32 تن در ثانيه است که وضعيت خطرناکي را براي محيط زيست ايجاد کرده است. بارزترين نمونه تخريب جنگل ها و پيامدهاي آن، سيل هاي سه سال اخير در استان گلستان است که صدها نفر جان خود را از دست داده اند و هزاران هکتار از ارضي جنگلي و مراتع به زمين هاي بي مصرف تبديل شده اند. خسرو مردابي، روزنامه نگار و پژوهشگر مسائل محيط زيست در استان گلستان، در گفتگويي با راديو فردا مي گويد: سازمان ها و نهادهاي دولتي و شرکت هاي خصوصي که با دولت قرارداد امضا کرده اند، نقش عمده اي در تخريب جنگل ها بازي مي کنند. خسرو مردابي (روزنامه نگار و پژوهشگر مسائل محيط زيست): يک سري شرکت ها، شرکت هاي دولتي هستند و يک سري شرکت هايي هم که مثلا آمده اند و در اين طرح ها شرکت کرده اند، شرکت هاي خصوصي هستند. اما هم شرکت هاي دولتي مشارکت دارند و هم شرکت هاي خصوصي و اين روند تخريب جنگل به حدي بوده است که سال گذشته سه تا از اين شرکت ها از بهره برداري از جنگل هاي شمال منع شدند. ج.ز: افراد شخصي و روستائيان تا چه حد نقش دارند در تخريب سريع جنگل ها؟ خسرو مردابي: داخل اعماق جنگل ناهارخوران گرگان که يک جنگل انبوهي است، ما يک روز براي تفريح رفته بوديم آن جا و صداي اره شنيديم. وقتي داخل شديم و با ايشان صحبت کرديم، ديديم که از مناطق دوردست به اين استان آمدند و داشتند تخريب مي کردند و از کارگري که داشت تخريب مي کرد پرسيديم که روزي چقدر حقوق مي گيري؟ گفت من روزي شش هزار تومان يا هفت هزار تومان. اين حداقل حقوقي که به يک کارگر مي دهند شايد درآمد يک مهندس در ايران باشد. با اين حداقلي که اين آقا مي گيرد، اين تخريب جنگل خيلي برايشان سودآورد است و فکر نمي کنم يه اسن راحتي ها دست بردارند از اين تخريب جنگل. و صحبتي هم که مي شود مي گويند که روستائياني که در حاشيه جنگل زندگي مي کنند به خاطر اين که از درخت ها استفاده مي کنند براي سوختشان و اين چيزها در فصل زمستان، آن ها خيلي به جنگل لطمه مي زنند. اما به نظر من، فکر نکنم روستائي مي خواهد چقدر به جنگا آسيب بزند؟ چند تا درخت مي خواهد قطع کند با ابزار سنتي که تبر و اين چيزها هست. فکر کنم مشکل از اره برقي ها و شرکت هاي بهره بردار است و چيزي که دارند به گردن روستايي ها مي اندازند که روستايي ها دارند جنگل را تخريب مي کنند، به نظر من اصلا درست نيست. ج.ز: به نظر شما اين تخريبي که اشاره کرديد توسط افراد شخصي انجام مي گيرد، به شکل سازمان يافته است يا افراد شخصا مي آيند و جنگل و چوب ها را مي برند براي کسب درآمد؟ خسرو مردابي: بسيار سازمان يافته دارد انجام مي شود. شما اگر روزنامه شرق ماه گذشته را مطالعه مي فرموديد، اين ها آن قدر سازمان يافته دارند عمل مي کنند که حتي مامور حفاظت محيط زيست و مامور منابع طبيعي طبق اخباري که در نشريات ايران درج شده، مامور حفاظت از محيط زيست و خود مامورهاي منابع طبيعي را مجروح کرده اند و مضروب کرده اند در استان مازندران، در استان گلستان فکر کنم يکي از ماموران ترکمن چشمش آسيب ديد. احتمالا پشتيباني در وجود خودشان احساس مي کنند. يک حرکت سازمان يافته اي است که اين قدر راحت مي آيند و تخريب مي کنند و مي روند و مامور جنگلباني هم که مي خواهد جلو اين بايستد به او ضربه مي زنند و حتي به سلاح گرم متوسل مي شوند در مقابل او. يکي از کارشناسان منابع طبيعي گفت که تخريب جنگل ها و مراتع با شدت 50 مترمربع در ثانيه، کشور را با بحران و چالش جدي مواجه مي کند. به گفته او، پيامد تخريب جنگل ها، فرسايش خاک باشدت 32 تن در ثانيه است که وضعيت خطرناکي را براي محيط زيست ايجاد کرده است و بارزترين نمونه تخريب جنگل ها و پيامدهاي آن، سيل هاي سه سال اخير در استان گلستان است که صدها نفر جان خود را از دست داده اند و هزاران هکتار از ارضي جنگلي و مراتع به زمين هاي بي مصرف تبديل شده اند. خسرو مردابي، روزنامه نگار و پژوهشگر مسائل محيط زيست در استان گلستان، در مصاحبه با راديو فردا مي گويد که سازمان ها و نهادهاي دولتي و شرکت هاي خصوصي که با دولت قرارداد امضا کرده اند، نقش عمده اي در تخريب جنگل ها بازي مي کنند. وي نقش روستاييان را با توجه به جمعيت و ابزار سنتي آنها در اين امر ناچيز مي داند و مي گويد که تخريب جنگل در ايران بسيار سازمان يافته انجام مي شود و حتي مامور حفاظت محيط زيست و مامور منابع طبيعي را نيز مضروب و مجروح مي کنند که نشان از پشتيباني از اين سازمان ها دارد.