نخست وزیر ترکیه روز سه شنبه، ۱۷ ژوئیه، به رغم مخالفت آمریکا، از تفاهم نامه اولیه همکاری با جمهوری اسلامی برای انتقال گاز ایران به اروپا دفاع کرد.
ایالات متحده آمریکا به این تفاهم نامه که «همکاری وسیع در زمینه انرژی نفت و گاز» خوانده شده، اعتراض کرده و می گوید: ایران برای تامین گاز اروپا شریکی«قابل اعتماد» نیست.
به گزارش خبرگزاری رویترز، رجب طیب اردوغان دلیل همکاری با ایران را خرید گاز ارزان قیمت عنوان کرده و گفته است: ما وارد کننده نفت و گاز هستیم ومی خواهیم که مبلغ کمتری برای آن بپردازیم.
به گفته آقای اردوغان،«ایران در قالب این قرارداد، بدون برگزاری مزایده اجازه همکاری در توسعه سه میدان گازی ایران را به ترکیه داده است.»
نخست وزیر ترکیه
وی در بخشی از مصاحبه تلویزیونی خود با شبکه خبری «ان تی وی» در پاسخ به پرسش هایی که به مخالفت آمریکا با معامله ترکیه با ایران اختصاص داشت، گفت: ایرانپیشنهاد جذابی به ما داده....یعنی ما نباید به منافع کشورمان فکر کنیم؟
وی در ادامه گفت: فکر می کنید آمریکا از ما می پرسید که چرا برای این کار از ما اجازه نگرفتید؟ من مطمئنم که آنها (آمریکایی ها) این را می فهمند.
سخنان اردوغان یک روز پس از انتقاد ایالات متحده آمریکا به امضای قرارداد همکاری گازی میان وزیر انرژی ترکیه و وزیر نفت ایران، صورت گرفت.
شان مک کورمک، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا روز دوشنبه در کنفرانسی خبری گفت: فکر نمی کنم که همکاری اقتصادی با ایران در این مقطع زمانی خاص کار درستی باشد. ایران ثابت نکرده است که در این زمینه یک شریک «قابل اعتماد» است.
آقای مک کورمک اضافه کرد: اگر نظر ما را در این باره می پرسید، باید بگویم ما فکر می کنیم که الان زمان مناسبی برای سرمایه گذاری نفتی و گازی با ایران نیست ولی به هر حال تصمیم گیری با آنکاراست.
یادداشت تفاهم همکاری انرژی
يادداشت تفاهم «همکاری وسيع در زمينه انرژی نفت و گاز» ميان ايران و ترکيه، روز شنبه در آنکارا پايتخت ترکيه، به امضای کاظم وزيری هامانه وزير نفت جمهوری اسلامی و حلمی گولر، وزير انرژی و منابع طبيعی ترکيه رسيد.
بر اساس اين طرح همکاری، گاز ايران به اروپا در چارچوب ناباکو صادر خواهد شد. ناباکو، طرح خط لوله ۳۳۰۰ کيلومتری است که گاز خاورميانه و آسيای مرکزی به اروپا را از طريق ترکيه و بالکان منتقل می کند.
توافق ميان ترکيه و ايران، موجب تقويت طرح ناباکو خواهد شد. با اين کار، به گفته يک مقام ترک، گاز مورد نياز برای اجرای طرح ۴.۶ ميليارد دلاری ناباکو که مورد حمايت اتحاديه اروپا نيز قرار دارد، تامين شده است.
توافق ميان ايران و ترکيه همچنين شامل همکاری در توسعه مناطق استخراج گاز عسلويه و ادامه روند بازرگانی نفت ميان دو کشور است.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا
ترکيه هم اکنون نيز گاز وارداتی خود از ايران را از تبريز به آنکارا منتقل می کند. اينکار در دسامبر ۲۰۰۱، به رغم مخالفت ايالات متحده آمريکا آغاز شد.
قانون تحریم های ایران
براساس «قانون تحريم های ايران»، آمريکا می تواند نه فقط شرکت های آمريکايی بلکه شرکت های خارجی را هم که با ايران وارد معامله ای به ارزش بيش از ۲۰ ميليون دلار شوند، مجازات کند.
مقام های بلند پايه آمريکايی در حدود یک ماه پیش، به شرکت انرژی او ام فاو و دولت اتريش هشدار دادند که به اعمال «قانون تحريم ايران» در مورد اين شرکت غير محتمل نيست.
در ماه آوريل سال جاری ميلادی (بيش از دو ماه پيش) شرکت ملی نفت ايران سه يادداشت تفاهم را با شرکت او ام فاو OMV اتريش برای اکتشاف و بهره برداری فاز ۱۲ ميدان گاز پارس جنوبی امضاء کرد.
گفته می شود ارزش اين قرارداد، ۳۰ ميليارد دلار است.
شرکت های خارجی ديگر که در زمينه انرژی فعال هستند از جمله شرکت هلندی شل، ريسول اسپانيا و توتال فرانسه نيز در رابطه با معامله های تجاری اين شرکت ها با ايران، زير فشار آمريکا قرار دارند.
