فرماندار یکی از شهرهای ولایت هرات در افغانستان می‌گوید از بین افغان‌هایی که «با ارعاب مرزبان‌های ایرانی» در هریرود غرق شدند تاکنون ۱۸ جسد کشف شده و «آثار لت و کوب و شکنجه» بر این اجساد دیده می‌شود؛ همزمان یک نماینده پارلمان افغانستان تعداد غرق‌شدگان را ۴۵ تن ذکر کرد.
عبدالغنی نوری، فرماندار شهرستان گُل‌ران در افغانستان که با ایران هم‌مرز است، به خبرگزاری فرانسه گفت «از بین ۵۵ افغان که وادار شدند به هریرود بپرند تاکنون اجساد ۱۸ تن از آب گرفته شده و سرنوشت ۶ نفر هم نامعلوم است».
این مقام افغانستان روز جمعه ۱۹ اردیبهشت به خبرگزاری فرانسه گفت بر بدن این اجساد « آثار ضرب و جرح و شکنجه» دیده می‌شود و «بر اساس گفته‌های بازماندگان و آثاری که بر روی اجساد هست، مرزبانان ایرانی ابتدا آنها را با کابل و سیم برق زده‌اند و سپس با تیراندازی آنها را واداشته‌اند که به داخل رودخانه بپرند».
ساعاتی پیش از انتشار سخنان فرماندار گُل‌ران، یک نماینده پارلمان افغانستان تعداد افغان‌هایی را که به داخل ایران رفته بودند ۵۷ تن ذکر کرده و گفته بود ۴۵ تن از آنان غرق شده‌اند.
حبیب‌الله پدرام، نماینده ولایت هرات در پارلمان افغانستان، به رویترز گفته بود از گروه ۵۷ نفره‌ای که وادار شدند به هریرود بپرند «فقط ۱۲ تن جان سالم به در بردند».
به گفته او، مرزبانان ایرانی پس از دستگیری این ۵۷ مرد افغان آنها را ۲۴ ساعت بازداشت می‌کنند و سپس به کنار هریرود آورده و با ارعاب وادارشان می‌کنند به رودخانه بپرند.
وی همچنین گفته بود جسد پنج نفر از غرق‌شدگان در ترکمنستان از آب بیرون کشیده شد.
ریاست جمهوری افغانستان برای تحقیق درباره این رویداد هیأت تحقیق تشکیل داشته و حبیب‌الله پدرام یکی از ۱۶ عضو این هیأت است.
به گفته رسانه‌های و شماری از مقام‌های افغانستان، یک گروه دست‌کم ۵۰ نفره که عمدتا از ساکنان ولایت هرات بودند از طریق گذرگاه مرزی «دهانه ذوالفقار» وارد ایران شده بودند اما در نیمه‌شب یازدهم به دوازدهم اردیبهشت با ارعاب مرزبانان به داخل هریرود پریدند.
منطقه دهانه ذوالفقار در مرز ایران و افغانستان (و همچنین ترکمنستان) قرار دارد و در دو سوی آن ولایت هرات و استان خراسان رضوی واقع شده است.
مقام‌های جمهوری اسلامی هنوز واکنشی به موضوع «شکنجه» شهروندان افغانستان نشان نداده‌اند اما در روزهای اخیر شماری از آنان، از جمله سخنگوی وزارت خارجه، با ابراز تأسف از جان باختن این افراد، وقوع چنین رویدادی در خاک ایران را بشدت تکذیب کرده‌اند.
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، روز چهارشنبه گفت از گزارش‌هایی که درباره این رویداد منتشر شده شوکه شده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، در حال حاضر بین یک‌ونیم تا سه میلیون شهروند افغانستان در ایران هستند و عمدتا در مشاغل سخت به کار مشغول‌اند.
با همه‌گیری کرونا ده‌ها هزار تن از افغان‌های مقیم ایران به کشور خود بازگشتند اما بنابر همین گزارش، «با بهبود وضعیت کرونا در ایران، بسیاری از آنها در تلاش برای بازگشت دوباره هستند».
