دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد روز جمعه با انتشار گزارشی در مورد افزایش خشونت در ۱۸ ماه گذشته در جنوب شرقی ترکیه از این کشور خواست در مورد صدها مورد قتلهای گزارش شده و سایر موارد نقض حقوق بشر در مناطق کردنشین تحقیق کند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد بر اساس بررسیهای غیرمیدانی میگوید حدود دو هزار نفر از جمله هزار و ۲۰۰ تن از ساکنان محلی و حدود ۸۰۰ پرسنل نظامی و انتظامی در جریان عملیات امنیتی گسترده ترکیه در فاصله ژوئیه ۲۰۱۵ تا دسامبر ۲۰۱۶ کشته شدهاند.
وزارت خارجه ترکیه تاکنون به درخواست خبرگزاری آسوشیتدپرس برای اظهار نظر در مورد این گزارش پاسخ نداده است.
عملیات گسترده سرکوب مخالفان مسلح در جنوب شرقی ترکیه همزمان با رویدادهای دیگری از جمله حملات مرگبار گروه حکومت اسلامی، داعش، یک کودتای نافرجام و موج وسیع ورود پناهجویان سوری، اتفاق میافتد که به شدت وضعیت ترکیه را بیثبات کردهاند.
همزمان پیکارجویان کرد که ادعا میشود برخی از آنها با حزب کارگران کردستان ترکیه، پ ک ک، ارتباط دارند، در نبرد با گروه داعش در خاک سوریه به پیشرویهای قابل ملاحظهای دست یافتهاند.
گزارش ۲۵ صفحهای دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد که بر اساس شواهد ارائه شده توسط منابع محرمانه، تصاویر ماهوارهای و سایر منابع تنظیم شده، نابودی حدود هزار و ۸۰۰ ساختمان و بیخانمان شدن حداقل ۳۳۵ هزار نفر غیرنظامی در جریان این عملیات نظامی را فهرست کرده است.
این گزارش با تأکید بر ضرورت انجام تحقیقات، خواستار آن شده که «عالمان این قتلهای غیرقانونی به مجازات برسند، به حکومت نظامی اعلام نشده و ۲۴ ساعته در این مناطق پایان داده شود و به قربانیان و اعضای خانوادههای آنها که حقوقشان نقض شده، خسارت پرداخت شود».
بازرسان دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد با وجود یک سال تلاش مکرر نتوانستهاند به نواحی جنوب شرقی ترکیه که عمدتاً کردنشین هستند، سفر کنند.
روپرت کولویل، سخنگوی این دفتر، گفته است که دولت ترکیه در مخالفت با سفر بازرسان ما «هیچ دلیل مشخصی ارائه نداده است». او تأکید کرده با وجودی که این تحقیقات در محل صورت نگرفته، ولی باید آن را «مستقل و بیطرفانه» تلقی کرد.
به گفته این سخنگو، زید رعد الحسین کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد از «وخامت آشکار وضعیت حقوق بشر در ترکیه» به شدت نگران است و معتقد است «فقط به عمیقتر شدن تنشهای موجود و طولانیتر کردن بیثبات کمک خواهد کرد».
روپرت کولویل در عین حال به بخشی از این گزارش اشاره کرده که میگوید «هیچ تحقیقات معتبری در مورد صدها قتل گزارش شده از جمله زنان و کودکان در این دوره ۱۳ ماهه انجام نشده است».
او یادآور شده « به نظر میرسد به خاطر آنچه که در فاصله ژوئیه ۲۰۱۵ تا اوت ۲۰۱۶ اتفاق افتاده حتی یک مظنون بازداشت نشده و حتی یک نفر هم محاکمه نشده است».
روپرت کولویل بدون ورود به جزییات بیشتری گفت حکومت ترکیه «صحت برخی از ادعاهای مطرح شده در این گزارش» را به چالش کشیده است.
دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد میگوید دولت ترکیه گفته است پ ک ک، که علاوه بر آنکارا، آمریکا و اتحادیه اروپا نیز آن را یک گروه تروریستی میدانند، در جریان حملات خود تعدادی از نیروهای نظامی و انتظامی ترکیه را کشته است.
گزارش در عین حال به «چالشهای پیچیدهای» که ترکیه از زمان وقوع کودتای نافرجام ژوئیه ۲۰۱۶ با آن روبهرو شده اشاره کرده و میافزاید «ولی به نظر میرسد اقدامات امنیتی افزوده در وضعیت اضطراری پس از این رویداد عموماً دگراندیشان، به طور مشخص احزاب سیاسی مخالف حکومت و به خصوص افراد کرد تبار را هدف گرفته است».
گزارش دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد به نقل از شاهدان و اعضای خانواده قربانیان در شهر جزیره «تصویری کامل و تکاندهنده از نابودی محلات این شهر ارائه میدهد».