لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
شنبه ۳ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۲:۳۸

افغانستان در آستانه برگزاری کنفرانس لاهه


رنگین دادفر سپنتا (چپ) وزیر خارجه افغانستان در کنار همتای ایرانی‌اش، منوچهر متکی
رنگین دادفر سپنتا (چپ) وزیر خارجه افغانستان در کنار همتای ایرانی‌اش، منوچهر متکی
شرایط موجود در افغانستان بسیار بغرنج است. حضور طالبان عرصه را چنان تنگ کرده که در نظر ژنرال کارل اکنبری، سفیر پیشنهادی باراک اوباما برای افغانستان، اقدامی عاجل برای استقرار منابع نظامی و غیرنظامی در آن کشور نیاز است.

آقای اکنبری می‌گوید: «اوضاع در افغانستان به گونه افزاینده‌ای سخت و زمان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است».

در تازه‌ترین اقدام‌ها برای مقابله با این شرایط دشوار، مسکو روز جمعه ۲۷ مارس، هفتم فروردین، نشستی بین‌المللی را بر سر افغانستان برگزار کرد. این نشست توسط گروه شانگهای برگزار شد.

گروه شانگهای شامل کشورهای چین، روسیه و کشورهای آسیای میانه است. اما در نشست مسکو، بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، مقام‌هایی از ناتو، افغانستان، ایران و آمریکا نیز حضور داشتند. ایالات متحده با پاتریک مون، دستیار معاون وزیر امور خارجه آمریکا، در این نشست شرکت کرد و ایران نیز محمد مهدی آخوندزاده معاون وزیر امور خارجه را به این نشست فرستاد.

سرگئی لاورف، وزیر امور خارجه روسیه در اظهارنظری گفت هدف اصلی این کنفرانس، طرح‌ریزی راهکاری عملی در راه کمک به افغانستان است. پیشتر ویتالی چورکین، سفیر روسیه در سازمان ملل متحد، نسبت به شرایط رو به ضعف امنیتی در افغانستان ابراز نگرانی کرده بود.

به گزارش رویترز در حالی که میزان خشونت در افغانستان به بالاترین سطح خود رسیده است، باراک اوباما از کشورهای متحد آمریکا در ناتو خواسته است تا نقش فعال‌تری در ایجاد ثبات در افغانستان برعهده گیرند. رئیس جمهوری آمریکا دو ماه پیش برای مقابله با ناآرامی ها فرمان اعزام تدریجی حدود ۱۷ هزار نیروی کمکی به افغانستان را صادر کرده بود.

اما در نظر شماری از تحلیلگران، واشنگتن برای حل مسئله افغانستان به کمک ایران نیازمند است. کمکی که به گفته حسن قشقاوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، تهران از آن دریغی ندارد.

آقای قشقاوی در این زمینه گفته است: «جمهوری اسلامی ایران همواره در هرگونه نشستی که در جهت استقرار صلح و ثبات و امنیت و تقویت دولت ملی و ارتش ملی افغانستان بوده، تاکنون حضور فعالانه‌ای داشته است».

برپایه گزارش‌ها، در پی حوادث یازدهم سپتامبر، تهران در سرنگونی طالبان به واشنگتن کمک‌های شایانی کرده بود. اما برخی معتقدند پس از آنکه جرج بوش، رئیس جمهوری سابق آمریکا، ایران را در محور شرارت قرار داد، ایران رویکرد خود را تغییر داد.

با این حال خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام بلند پایه ایالات متحده گزارش داد افغانستان برای هرگونه تعاملی احتمالی در آینده روابط ایران و آمریکا می‌تواند منطقه‌ای مفید و سودمند باشد. در نظر هوشنگ حسن‌یاری تحلیلگر مسائل نظامی آمریکا در برقراری امنیت در افغانستان نیازمند به ایران است.

آقای حسن‌یاری به رادیو فردا می‌گوید: «برای دولت آقای اوباما، افغانستان مسئله اصلی است و در نتیجه مسئله یا مشکل افغانستان را نمی‌شود حل کرد مگر اینکه با درنظر گرفتن یا طرح یک استراتژی جدید. از جمله مؤلفه‌های این استراتژی یکی هم این نگرش منطقه‌ای و در نتیجه دخالت ایران در این مسئله است.»

اما اهمیت همکاری ایران و آمریکا چه نتایجی در بر دارد؟

به گفته آقای حسن‌یاری، «آنچه در افغانستان خواهد گذشت، درصورت همکاری ایران با آمریکا و ناتو، می‌تواند امکان جدیدی در روابط دوجانبه میان دو کشور به‌وجود بیاورد که بر روند پرونده هسته‌ای و برنامه هسته‌ای ایران تأثیرگذار خواهد بود.»

در همین حال فرهاد منصوریان، تحلیلگر ایرانی مقیم کالیفرنیا، معتقد است وضعیت کنونی برای ایجاد مناسبات تهران و واشنگتن بهترین فرصت است.

آقای منصوریان می‌گوید: «به نظر می‌آید در هیچ زمانی در این ۳۰ سال، بهتر از این زمان نبوده که اگر واقعاً بخواهند با آمریکا و متحدانش به توافق برسند، این بهترین موقعیت است.»

نشست مسکو پیشاپیش کنفرانس لاهه برگزار شد. در کنفرانس بین‌المللی لاهه که ۳۱ مارس (۱۱ فروردین) تشکیل می‌شود، هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا و شمار دیگری از دیپلمات‌های برجسته ایالات متحده حضور خواهند داشت.

ایران نیز روز پنجشنبه اعلام کرد که در کنفرانس لاهه حضور خواهد یافت؛ حرکتی که شماری از تحلیلگران آن را اقدامی در حمایت از دولت تازه واشنگتن در برقراری امنیت در افغانستان دانسته‌اند.
XS
SM
MD
LG