برنامه «نگاه تازه» را میتوانيد پنج شنبهها ساعت ۱۹:۳۰ و تکرار آن را ساعت نيم بامداد يا ۱۳ بعد از ظهر جمعهها به وقت ايران از راديو فردا بشنويد.
در بخش نخست این برنامه سام هدا گزارشگر رادیو فردا در دوبی امیرنشینی که حدود ۸۵ درصد آنرا خارجیان تشکیل میدهند در گفتگو با ساکنان ایرانی این کشور، دلیل استقبال مردم را جویا میشود. برخی از آنها میگویند آزادیهای اجتماعی و امنیت مهمترین موضوعی است که این منطقه را برای ایرانیان جذاب میسازد.
یک خانم جوان دانشجو میگوید چیزی در دوبی جالب نیست و جز گرفتاری چیزی ندارد ولی به دلیل اینکه دانشجو شده مجبور است هم کار کند و هم درس بخواند اما در مجموع آزادیهایی وجود دارد که در ایران نیست.
یک خانم ترکیهای که در اروپا زندگی کرده نیز میگوید فرصتهای کاری دوبی را دوست دارد اما هنوز این کشور از نظر آزادیهای فردی عقبتر از اروپا است.
مفهوم، دامنه و مرز آزادی
سعید پیوندی جامعهشناس در پاریس به رادیو فردا میگوید: آزادیهای اجتماعی کلاً میتوانند به قوانین عمومی و جهانی مانند اعلامیه جهانی حقوق بشر یا میثاقهای سازمان ملل و سازمانهای بینالمللی دیگر رجوع کنند ولی در هر کشوری با توجه به تاریخ و سنتهایش برداشت ها و نحوه اجرا فرق میکند.
وی زندگی مشترک دو همجنسگرا در فرانسه امروز را مثال میزند که چهار پنج دهه پیش پذیرفتنی نبود.
به گفته آقای پیوندی آزادیهای جدید با گذشت زمان تغییر میکند. آقای پیوندی در توضیح میگوید: «چیزهایی هم هست که ربطی به جوامع ندارند مانند آزادی بیان، آزادیهای فردی اولیه مانند حق داشتن یک عقیده و حق بیان و انتشار آن و به زندان نیافتادن به خاطر آن و یا تشکیل احزاب سیاسی. این جور آزادی ها تفسیربردار نیستند. اما برخی آزادیها مانند لباس پوشیدن را میشود تفکیک کرد چرا که مثلاً در ایران نمیشود مثل سوئد لباس پوشید.»
به گفته آقای پیوندی این نوع حقوق تابع سنتها و جوامع، بیشتر تفسیرپذیر اند ولی مواردی که در اعلامیه حقوق بشر آمده، حداقلی است که باید در همه جوامع اجرا شوند.
آقای پیوندی میگوید بدون آزادیهای بنیادی فردی و سیاسی، آزادیهای اجتماعی میتوانند هر لحظه محدود شوند چراکه آن ضمانتهای قانونی و اجرایی و مشروعیتهای لازم برای دفاع از این آزادیها وجود ندارد. آزادیهای اجتماعی بدون آزادیهای سیاسی و عمومی یک نوع آزادیهای شکننده و قابل تعرض هستند.
شاهین نجفی رهایی از «کلام فاخر» با «رپ تکست»
شاهین نجفی خواننده و نویسنده تکستهای رپ که با گروه تپش ۲۰۱۲ شناخته شد، اما بعدها از این گروه جدا شد، مهمان بخش دوم این برنامه است. وی در آغاز شمهای از فعالیتهای خود را با شنوندگان در میان میگذارد. نجفی میگوید در آغاز نثر فاخر مینوشت اما واقعیت اینست که زبان عوض شده و رپ تمامیت آن زبان عام است که به هنر مدرن ما پیوند میخورد. شعر پست مدرن هم به این تلاش دست زده است اما چون مخاطب آن محدود است، به اندازه رپ تأثیر و برد ندارد.
آقای نجفی در پاسخ به پرسش رادیو فردا در زمینه آزادی میگوید وقتی یک حکومت در مسایل خصوصی افراد دخالت میکند، برای کنترل جامعه و همسو کردن جامعه با خواستهای خودش، ناخودآگاه همه مسایل را به حوزه سیاسی میکشاند. درحالی که در آمریکا و اروپا سیاست مشخص است و اینها از هم جدا هستند. در یک جامعه خفقانزده، آب خوردن هم میتواند سیاسی شود.
به باور شاهین نجفی مرز آزادیهای اجتماعی تا آنجاست که به شخصیت انسان لطمه نزند، موجب کوچک کردن و تحقیر زن نشود، اقوام و ملیتهای مختلف و عقاید و مسلکهای شخصی را مورد تمسخر قرار ندهد.