لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۱۳ آبان ۱۴۰۳ تهران ۰۱:۰۰

قابل: دولت در پی بازگرداندن مراجع سنتی به اردوی حاکمیت است


احمد قابل، پژوهشگر دینی در ایران
احمد قابل، پژوهشگر دینی در ایران

در روزهای گذشته برخی از مراجع تقلید محافظه‌کار، مانند آیت‌الله مکارم شیرازی و آیت‌الله صافی گلپایگانی از معرفی وزیر زن و احتمال معرفی استاندار زن از سوی محمود احمدی‌نژاد انتقاد کرده‌اند.


به گزارش خبرگزاری «ایلنا»، در این ارتباط، به نقل از آیت‌الله مکارم شیرازی گفته شده است:«نمی‌دانیم با برخی موارد به وجود آمده در دولت چطور باید همچنان ارتباط علما با دولت را حفظ کنیم».

بر اساس این گزارش، این مرجع تقلید به مواردی مانند حمل قرآن با سرود و آواز، حضور زنان در ورزشگاه‌ها و اصرار به برخی مسائل همچون ورود زنان به دولت را ذکر کرده است که به گفته او، موجب جدا کردن روحانیت از دولت می‌شود.

آیت‌الله صافی‌ گلپایگانی نیز با تأکید بر حفظ جایگاه مرجعیت، عواقب حضور زنان در دولت در آینده را منفی توصیف کرده است. این مرجع تقلید محافظه‌کار، چنین موضوعی را سنت‌شکنی در تاریخ ۱۴ قرن اسلام دانسته است.

احمد قابل، پژوهشگر دینی در ایران، در گفتو‌گو با رادیو فردا به پرسش‌هایی در این زمینه پاسخ داده است.

  • رادیو فردا: آقای قابل، ارزیابی شما از مواضع این گروه از مراجع تقلید در مورد حضور زنان در مسئولیت‌های کلان اجرایی چیست؟

احمد قابل: این آقایان از نظر دیدگاه فقهی و نظریات شرعی که البته مختص خودشان و گروه‌های همفکرشان است با دولت مشکل دارند وگرنه ما مراجعی داریم که با این مسایل مشکل شرعی ندارند.

ولی دیدگاه فقهی این آقایان مخالف تسلط زن بر مرد و تسلط زن بر ارکان قدرت است و معتقد هستند شرط هر گونه ریاستی «مرد بودن» است، بنابراین از دیدگاه فقهی خود دفاع می‌کنند و انگیزه آنها برای مخالفت با دولت، اقداماتی است که به تصور آنها خلاف شرع است، پس خودشان را محق می‌دانند که از دیدگاه‌های فقهی خود دفاع کنند. گویا این مخالفت درحدی بوده که دولت را در ارتباط با معرفی وزیر زن وادار به عقب‌نشینی کرده است.

  • فکر می‌کنید این مخالفت‌ها چه تأثیری داشته باشد و آیا می‌تواند مؤید شایعات مبنی بر تیرگی روابط مراجع قم با دولت محمود احمدی‌نژاد باشد؟

اگر دولت به طور کامل تابع اعتراضات علما شود، از آنها تمکین کند و بعد با صلاحدید این آقایان بعضی از اشتباهات و اهانت‌های گفتاری گذشته خود را جبران کند و به عذرخواهی بیاید، علما موافقت خواهند کرد چون مشکل دیگری ندارند و انگیزه مخالفتشان فقط همین گونه موارد است. اگر دولت این بهانه‌ها را از علما بگیرد آنها ظاهراً بهانه دیگری برای مخالفت با دولت ندارند.

ولی این که دولت با توجه به وعده‌هایی که داده، تا چه حد بتواند این همه به طرف مقابل از جمله مراجع تقلید امتیاز بدهد و از مواضع خود که با تأکید اعلام کرده عقب‌نشینی کند، دشوار است که چنین تصوری را پیشاپیش داشته باشیم.

البته فشارها شکننده بوده و به محدوده رهبری کشیده شده است و ظاهراً رهبری دولت را وادار کرده که حداقل نسبت به معرفی وزیر زن عقب‌نشینی کند.

  • این گروه از مراجع تقلید که در چهار سال گذشته حامی محمود احمدی‌نژاد بوده‌اند و اکنون به انتقاد از سیاست‌های دولت او پرداخته‌اند، در کنار آن گروه از مراجع تقلیدی قرار گرفته‌اند که از موضع اصلاح‌طلبانه به عملکرد دولت انتقاد داشتند و حتی انتقاداتشان متوجه رهبر جمهوری اسلامی هم بوده است. مجموع این موضع‌گیری‌ها تا چه حد بر روند جاری کشور تأثیرگذار است و آیا می‌تواند منجر به اختلاف در میان اصولگرایان شود؟

این اتفاق رخ داده و اکنون در بین اصولگرایان نسبت به تصمیمات دولت اختلاف نظر پر رنگ است، ولی در اینکه بخشی از اصولگرایان نسبت به رهبری زاویه پیدا کنند کمتر مؤثر بوده است. به طور طبیعی می‌شد انتظار داشت که این مسئله تاثیراتی داشته باشد و عملاً منجر به توافق و عقب‌نشینی‌هایی از هر دو طرف و یا از یک طرف بشود.

اکنون که دولت راضی شده این انگیزه‌ها را بر طرف کند، این مراجع مجدداً از مردم جدا می‌شوند و در اردوگاه حاکمیت قرار می‌گیرند. انگیزه‌های متفاوتی امروز افراد را به مقابله با تصمیمات حاکمیت پس از انتخابات کشانده که این انگیزه‌ها یکسان نیست.

یادمان باشد مراجع سنتی، اختلاف اصولی روی مبانی شرعی دارند نه روی مبانی سیاسی، یعنی فقط در جزییات اختلاف نظر دارند. اما امثال آیت‌الله منتظری کسانی هستند که اختلافات مبنایی داشته و تفکرات اصلاح‌طلبانه دارند و با شیوه حکومت مخالف هستند.
  • 16x9 Image

    روزبه بوالهری

    روزبه بوالهری که فعالیت خود را به عنوان روزنامه‌نگار از سال ۱۳۶۸ آغاز کرده، از اسفند سال ۱۳۸۴ به تحریریه رادیو فردا پیوست.

    او که پیش از پیوستن به رادیوفردا، در شماری از روزنامه‌های ایران نیز به عنوان دبیر سرویس بین‌الملل فعالیت کرده، در کنار تهیه خبر و گزارش، برنامه هفتگی کارنامه را تهیه می‌کند که به مسائل کارگران، معلمان و فعالان صنفی در ایران می‌پردازد.

XS
SM
MD
LG