لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۳ دی ۱۴۰۳ تهران ۱۲:۱۸

حواث خشونت‌بار در عراق؛ سبب چیست؟


هم زمان با انتشار گزارشی از سوی دولت بغداد مبنی بر کشته شدن بيش از ۸۷ هزار عراقی از سال ۲۰۰۵ ميلادی تا کنون، انفجارهای متعددی در روزهای گذشته بار ديگر کشور جنگ زده عراق را به لرزه درآورد و جان ده‌ها تن را گرفت. حوادثی که اين بار ده‌ها زائر ايرانی را نيز در ميان قربانيان خود داشته است.

روز جمعه در دو انفجار انتحاری در کاظمين، حرم امامان هفتم و نهم شيعيان، دو عامل انتحاری زن با منفجر کردن خود در بيرون حرم دست‌کم ۶۰ زائر را به کام مرگ فرستادند. دست‌کم ۲۵ نفر از زائران کشته شده در اين حادثه ايرانی اعلام شده‌اند.

روز پنجشنبه هم از مرگبارترين روزهای عراق در ۱۰ ماه گذشته بود و در دو حادثه مستقل در مقداديه در استان دياله و مرکز شهر بغداد، نزديک به ۹۰ نفر جان خود را از دست دادند.

در جريان انفجار روز پنجشنبه در مقداديه، نيز دست کم ۵۲ زائر ايرانی کشته شده‌اند. به گفته مقامات ایرانی اجساد کشته شدگان در انفجار روز پنجشنبه به ایران منتقل شده است.

محمود عثمان، از نمايندگان پارلمان عراق، ريشه اقدام‌های خشونت‌آميز در عراق را نابسامانی‌های موجود در آن کشور می‌داند و به راديو فردا می‌گويد: «از نظر من اوضاع امنيتی امروز با اوضاع سياسی ارتباط مستقيم دارد. وقتی اوضاع سياسی مستقر نباشد، امنيت مستقر نخواهد شد. ممکن است برای مدتی امنيت برقرار شود ولی دوباره نابسامان خواهد شد و اين مسايل ريشه سياسی دارد.»

حسن هاشميان، تحليلگر مسايل عرب، نيز اختلافات موجود سياسی در عراق را دليل اصلی چنينی حوادثی می‌داند و به راديو فردا می‌گويد: «اوضاع امنتی عراق يک بار ديگر پيچيده و خطرناک شده است و آقای مالکی با وجودی که می‌توانست بهتر از اين عمل کند، اما اين کار را نکرد. اصرار بر پاکسازی بعثی‌ها از سويی و از سوی ديگر فشار شديد بر گروه‌های 'شوراهای بيداری' سبب شد که اينها به اين نتيجه برسند که اگر آقای مالکی در قدرت باقی بماند و آمريکايی‌ها خارج شوند، با آنها تصفيه حساب عمومی خواهد داشت. در واقع وضعيت کنونی که تا خروج نيروهای آمريکايی استمرار دارد، وضعيتی سرنوشت‌ساز برای تمام گروه‌ها از جمله گروه‌های مخالف است.»

بر پايه گزارش‌ها، ده‌ها مجروح به ايران منتقل شده‌اند و ساير مجروحان و اجساد کشته‌شدگان نيز در حال انتقال به ايران است. خبرگزاری رسمی ايران می‌گويد احتمال آن وجود دارد که القاعده نه به صورت اتفاقی بلکه به شکل سازمان يافته و برنامه‌ريزی شده، زائران ايرانی و محل‌های اقامت آنان را هدف قرار داده است.

هم زمان با اين انفجارها مقام‌های عراقی اعلام کردند که ابوعمر البغدادی، رهبر القاعده درعراق را بازداشت کرده‌اند.

حسن هاشميان در مورد انگيزه‌های حوادث روزهای اخير در عراق می‌گويد: «حمله به شهروندان ايرانی برای نيروهای خشونت‌طلب يک هدف است. آنها فکر می‌کنند از طريق حمله به شهروندان ايرانی می‌توانند گروه‌هايی را که اخيراً به قدرت رسيده‌اند و خود را به ايران نزديک می‌دانند، تحت فشار قرار دهند.»

دولت عراق روز پنجشنبه اعلام کرد که خشونت‌های آن کشور از سال ۲۰۰۵، جان بيش از ۸۷ هزار نفر را گرفته است.

محمود عثمان معتقد است اين شمار تلفات ناشی از حضور نيروهای آمريکايی در خاک عراق است. وی می‌افزايد :‌«اکثر اين کشته‌شدگان در اثر گلوله، توپ يا هواپيمای آمريکايی‌ها کشته شده‌اند و اين نشان می‌دهد که حضور آمريکايی‌ها چقدر به مردم عراق ضرر رسانده است.»

اما حسن هاشميان شکاف در لايه‌های امنيتی عراق را عمده دليل خشونت، ناآرامی‌ها و تلفات ناشی از آن درعراق می‌داند و معتقد است:‌ «يکی از مشکلاتی که مراکز امنيتی عراق از آن رنج می‌برند اين است که تعداد آنها بسيار زياد و پراکنده است و گاهی متناقض با هم عمل می‌کنند. اين پراکندگی موجب می‌شود سازمان‌های امنيتی عراق نتوانند تصميم‌های لازم را در رابطه با مسايل امنيتی به موقع اتخاذ کنند و همچنين موجب می‌شود که نيروهای نفوذی که با خشونت طلبان همکاری می‌کنند، در آنها نفوذ کرده و اطلاعات لازم را در اختيار خشونت‌طلبان قرار دهند. »

ايالات متحده آمريکا کمتر از سه ماه ديگر نيروهای خود را از شهرهای عراق و تا پايان سال ۲۰۱۱ از سراسر خاک عراق خارج می کند و کنترل امنيت عراق را به سربازان آن کشور واگذار خواهد کرد.

به گزارش آسوشيتدپرس، مقام‌های عراقی می‌گويند القاعده و ساير گروه‌های تندرو سعی دارند تا توان نيروهای امنيتی عراق را قبل از خروج نيروهای نظامی آمريکا ارزيابی کنند.

اگرچه خشونت و نا آرامی ها در عراق به مراتب در مقايسه با دو يا سه سال گذشته، يعنی اوج درگيری‌های فرقه‌ای، کاهش يافته است اما به اعتقاد ناظران آمار و ارقام موجود همچنان نگران‌کننده است. آمار و ارقامی که اين بار نام ده‌ها ايرانی را نيز در فهرست تلخ خود ثبت کرده است.
XS
SM
MD
LG